Listen to a podcast, please open Podcast Republic app. Available on Google Play Store.
Episode | Date |
---|---|
آنجلینا جولی و سرقت ژن ایرانی
01:03:27
این قسمت از پادکست فکتنامه را با بررسی پیام نوروزی رهبر جمهوری اسلامی ایران شروع میکنیم. او در این پیام به موضوع «بررسی گفتههای نادرست مسئولان» اشاره کرد. توضیح دادیم که اهمیت فکتچکینگ چیست و چرا اعتبارسنجی گفتهها تا این اندازه در نگاه مسئولان جمهوری اسلامی مهم است. همچنین سه گفته او درباره مشارکتنکردن ایران در جنگ اوکراین، کرونا و همچنین صادرات غیرنفتی را هم بررسی میکنیم. یک فکتچک مربوط به گزارش مسمومیت دانشآموزان در ایران داریم و ادعای شاخدار جمعآوری ژن ایرانی توسط آنجلینا جولی و همچنین ادعای انسیه خزعلی درباره زنان ایران و وضعیت تلفات جادهای در ایران را بررسی میکنیم.
00:03:53 پیام نوروزی رهبر جمهوری اسلامی 00:14:03 ادعای نادرست خامنهای درباره عدم مشارکت ایران در جنگ اوکراین 00:22:07 ادعای نادرست خامنهای درباره کرونا در ایران 00:26:41 ادعای گمراهکننده خامنهای درباره صادرات غیرنفتی 00:29:30 ادعای مسمومیت دانشآموزان با نفتالین و قرص برنج 00:35:21 ادعای شاخدار جمعآوری ژن ایرانی توسط آنجلینا جولی 00:51:30 نقل قول نادرست انسیه خزعلی درباره جلوتر بودن زنان ایرانی از زنان ژاپنی 00:57:12 آمار تلفات جادهای
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: ادعای نادرست خامنهای درباره عدم مشارکت ایران در جنگ اوکراین مستند «از انکار تا واقعیت؛ پهپادهای جمهوری اسلامی در اوکراین چه میکنند؟» ادعای نادرست خامنهای درباره کرونا در ایران ادعای گمراهکننده خامنهای درباره صادرات غیرنفتی ادعای مسمومیت دانشآموزان با نفتالین و قرص برنج ادعای شاخدار جمعآوری ژن ایرانی توسط آنجلینا جولی نقل قول نادرست انسیه خزعلی درباره جلوتر بودن زنان ایرانی از زنان ژاپنی |
Mar 24, 2023 |
نه نیتروژن، نه بمبچه
48:45
این هفته در پادکست فکتنامه، باز هم درباره موضوع «گزارش مسمومیتهای سریالی» صحبت میکنیم و از دو فکتچکی میگوییم که در هفته گذشته درباره آن نوشتهایم. ابتدا به سراغ بررسی ابهامها و تناقضهای یک اعتراف تلویزیونی پر ابهام میرویم که ادعا میکند مربوط به مسمومیت سریالی دانشآموزان در لارستان است. در ادامه نیز درباره عکسی توضیح میدهیم که قدیمی است اما بسیاری در شبکههای اجتماعی آن را به عنوان بمبچههای سپاه پاسداران معرفی کرده و ادعا میکنند عامل مسمومیت دانشآموزان است. فکتچک مربوط به روز درختکاری رهبر جمهوری اسلامی، ویدئوی ادعایی از یک موشک آمریکایی که ادعا میشود مربوط به سپاه است و همچین سه سوژه درباره ادعای شاخدار قانونیشدن رابطه با کودکان در هلند، ادعای قدیمی درباره وضعیت خشونت علیه زنان در آلمان و یک ویدیوی مربوط به غارت در ایالات متحده را بررسی میکنیم.
00:03:02 تناقضهای اعترافات تلویزیونی «عوامل مسمومیتهای لارستان» 00:14:12 تصویر بمبچههایی که گفتهشده سپاه در مسمومیت سریالی دانشآموزان استفاده کرده 00:19:24 فیلم خامنهای در روز درختکاری، از داخل بیت است 00:30:58 ویدیو ادعایی از پدافند موشکی سپاه، یک موشک آمریکایی است 00:33:42 ادعای قانونیشدن رابطه جنسی با کودکان در هلند 00:40:22 گزارشهای خشونت علیه زنان در آلمان 00:45:25 ویدئوی غارت قطار در آمریکا
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: تناقضهای اعترافات تلویزیونی «عوامل مسمومیتهای لارستان» تصویر بمبچههایی که گفتهشده سپاه در مسمومیت سریالی دانشآموزان استفاده کرده فیلم خامنهای در روز درختکاری، از داخل بیت است لینک ویدیوی آموزش تشخیص زمان از روی سایه ویدیو ادعایی از پدافند موشکی سپاه، یک موشک آمریکایی است ادعای قانونیشدن رابطه جنسی با کودکان در هلند |
Mar 17, 2023 |
«مسمومیتهای سریالی»
41:06
گزارشهایی که از مسمومیتهای سریالی در مدارس ایران منتشر شده، سوژه اصلی قسمت ۱۰۲ پادکست هفتگی فکتنامه است. ابتدا توضیح میدهیم که فکتچکینگ این موضوع چه دشواریهایی دارد و بعد به سراغ ادعاهای نادرست و گمراهکنندهای میرویم که مسئولان در موارد مختلف درباره منشا این اتفاقات گفتهاند؛ گاز ان۲، گاز فلفل و یک تانکر حاوی سوخت «نفتا». همچنین مرور میکنیم که چه چیزهایی درباره پرونده مرگ دختری به نام فاطمه رضایی در قم میدانیم که برخی میگویند بر اثر مسمومیت بوده اما خانوادهاش ارتباط با این موضوع را تکذیب میکنن. فکتچکی درباره حمله نواب صفوی به مدرسهای دخترانه در ساری و همچنین خبرهای نادرست درباره میزان لیتیوم کشفشده در ایران و فهرست ممنوعیت ورود به ایالات متحده، دیگر سوژههای این هفته پادکست فکتنامهاند.
00:01:22 توضیح درباره بررسی گزارشهای مسمومیت دانشآموزان 00:05:40 ادعای نادرست درباره نقش گاز N2 در مسمومیت دختران دانشآموز 00:10:34 ادعای گمراهکننده درباره نقش گاز فلفل در مسمومیت دختران دانشآموز 00:13:14 ادعای نقش تانکر نفتا در مسمومیت دختران دانشآموز 00:19:24 دانستهها و ابهامات درباره مرگ فاطمه رضایی 00:23:44 ماجرای حمله نواب صفوی به یک دبیرستان دخترانه در ساری 00:32:53 ادعای نادرست درباره ذخایر لیتیوم ایران 00:36:46 لیست ممنوعیت ورود به ایالات متحده 00:39:01 ادعای نادرست عضو موتلفه درباره جمعیت فعال اقتصادی در اینترنت
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: ادعای نادرست درباره نقش گاز N2 در مسمومیت دختران دانشآموز ادعای گمراهکننده درباره نقش گاز فلفل در مسمومیت دختران دانشآموز دانستهها و ابهامات درباره ادعای نقش تانکر نفتا در مسمومیت دختران دانشآموز دانستهها و ابهامات درباره مرگ فاطمه رضایی ماجرای حمله نواب صفوی به یک دبیرستان دخترانه در ساری ادعای نادرست درباره ذخایر لیتیوم ایران ماجرای حذف ۱۸ نام از لیست ممنوعیت ورود وزارت امور خارجه آمریکا ادعای نادرست عضو موتلفه درباره جمعیت فعال اقتصادی در اینترنت |
Mar 10, 2023 |
دولتِ خبرهای نادرست
45:44
این هفته در قسمت ۱۰۱ پادکست فکتنامه ابتدا توضیح میدهیم که کار بررسی جمعیت تظاهرکنندگان در بروکسل به کجا رسید و بعد از آن هم یک فکتچک درباره صدای شلیک و انفجار در کرج را مرور میکنیم؛ اتفاقی که برخی میگویند جواب به یک حمله بوده و حکومت میگوید یک «مانور روتین» بوده. دو ادعای وزیر امور خارجه دولت ابراهیم رئیسی را فکتچک میکنیم که تکرار کرده بود کسی از معترضان در ایران کشته نشده و پلیس از سلاح جنگی استفاده نکرده است. ادعای نادرست معاون وزیر علوم درباره دلیل اخراج و تعلیق گسترده اساتید دانشگاهها هم دیگر موضوعی است که به آن پرداختیم. چهارمین فکتچک این قسمت که در آن یکی از مسئولان دولتی حرفی نادرست زده هم مربوط به ادعایی است درباره مهاجرت تحصیلی در ایران. سرعت شناورهای آمریکایی و ایرانی، ادعای نادرست قانونیشدن تجاوز جنسی به حیوانات در اسپانیا و عکس مربوط به بایدن و زلنسکی، دیگر سوژههای این هفته هستند.
00:02:11 توضیح تعداد جمعیت راهپیمایی بروکسل 00:05:57 عکسهای قدیمی در خبر مربوط به صدای انفجار در کرج 00:16:49 امیرعبداللهیان و ادعای کشتهنشدن معترضان 00:22:17 امیرعبداللهیان و ادعای استفاده نکردن از سلاح جنگی 00:23:56 ادعای اخراج اساتید به دلیل ناتوانی علمی 00:29:36 مهاجرت تحصیلی 00:34:13 سرعت شناورهای آمریکایی و ایرانی 00:36:59 ادعای نادرست قانونیشدن تجاوز جنسی به حیوانات در اسپانیا 00:42:27 عکس زلنسکی و بایدن در اوکراین
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: چند نفر در راهپیمایی ۱ اسفند در بروکسل شرکت کردند؟ استفاده از عکسهای قدیمی برای خبر شلیک پدافند در کرج ادعای کشتهنشدن معترضان در ایران ادعای استفاده نکردن پلیس از سلاح جنگی ادعای نادرست وزارت علوم در مورد اخراج اساتید به دلایل علمی و نه سیاسی ادعای نادرست معاون دانشجویی وزارت علوم درباره «مهاجرت تحصیلی» ادعای نادرست فرمانده نیروی دریایی سپاه درباره سرعت شناورهای ایرانی |
Mar 03, 2023 |
چون که صد آمد
52:42
صدمین قسمت پادکست فکتنامه را با یک مرور کوتاه شروع میکنیم؛ پخش صداهایی از قسمتهای گذشته که در آنها فکتچکهای مختلفی را مرور کردیم و البته گاهی خندیدیم و گاهی بغض کردیم. بعد از این مقدمه در این باره توضیح میدهیم که چه تغییراتی را در فکتچک مربوط به تاثیر کوروش بر توماس جفرسون انجام دادهایم. پیش از مرور فکتچکها به جمعیت تظاهرات بروکسل اشاره میکنیم و درباره رکورد تورم در ایران صحبت میکنیم. فکتچک دیگری که به آن اشاره میکنیم، خبر نادرستی است که ادعا میکند امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه گفته به رژیم چنج در ایران اعتقادی ندارد؛ گفتهای که مربوط به ایران نیست و درباره روسیه است. همچنین فکتچکی را درباره نقش و تاثیر NSA (آژانس امنیت ملی آمریکا) بر اینترنت توضیح میدهیم. در پایان نیز به سراغ کامنتهای شنوندگان میرویم. ممنون که در صد قسمت گذشته با ما همراه بودید.
00:00:00 مقدمه قسمت صدم 00:11:36 توضیح درباره فکتچک تاثیر کوروش بر توماس جفرسون 00:22:49 جمعیت تظاهرات بروکسل 00:31:01 رکورد تورم در ایران 00:35:25 نقلقول مکرون درباره تغییر رژیم 00:41:34 نقش اناسای در کنترل اینترنت 00:47:31 بررسی کامنتها پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: توماس جفرسون و تاثیرپذیری از کوروش کبیر آیا رکورد تورم سالانه ایران شکسته شد؟ زیرنویس جعلی گفتههای مکرون در کنفرانس مونیخ درباره تغییر رژیم در ایران |
Feb 24, 2023 |
کوروش و جفرسون در ۲۲ بهمن
01:23:30
سوژه اصلی این هفته پادکست فکتنامه، راهپماییهایی است که در ایران و در لسآنجلس در روز ۲۲ بهمن برگزار شده است. بررسی میکنیم که آیا عددهایی که رسانههای مختلف از این راهپیماییها منتشر کردهاند، چه قدر میتواند در عمل اتفاق افتاده باشد. پیش از آن البته توضیح میدهیم که چرا به گفته ولیعهد پیشین ایران، رضا پهلوی، درباره نقش لوح کوروش در تهیه بیانیه استقلال ایالات متحده آمریکا نشان نیمهدرست دادهایم. مقایسه قدرت خرید، بیسوادی و ارزانی و گرانی اجناس در دوره پهلوی و جمهوری اسلامی نیز سه موضوعی است که به آنها میپردازیم. در ادامه هم درباره ادعای شاخدار تولد نوزادان دمدار بعد از تزریق واکسن کرونا در ترکیه و همچنین ادعاهای شاخدار وزیر امور خارجه رئیسی درباره بازداشتنشدن روزنامهنگاران و استفاده نکردن از سلاح گرم در اعتراضهای ماههای گذشته صحبت خواهیم کرد. یک فکتچک را هم درباره مقایسه اینترنت در ایران و کره شمالی بررسی میکنیم.
00:01:54 معرفی پروژه اینترنتآباد 00:05:39 کامنتهای شنوندگان و مخاطبان 00:11:24 توماس جفرسون و تاثیرپذیری از کوروش کبیر 00:28:54 چند نفر در تجمع ۲۲ بهمن ۱۴۰۱ لسآنجلس شرکت کردهاند؟ 00:44:06 تخمین جمعیت راهپیمایی ۲۲ بهمن ۱۴۰۱ در سراسر ایران 00:50:01 ادعای نادرست کیهان درباره مقایسه قدرت خرید در دوره پهلوی و امروز 00:53:04 ادعای نادرست درباره قدرت خرید مردم ایران 00:57:3 0 ادعای گمراهکننده نرخ بیسوادی مطلق در دوره قاجار و پهلوی 00:02:25 ادعای شاخدار تولد نوزادانی با دُم در ترکیه 01:09:44 ادعای گمراهکننده وزیر ارتباطات در مقایسه اینترنت ایران و کرهشمالی 01:14:44 آیا پلیس ایران در اعتراضهای سال ۱۴۰۱ اجازه حمل سلاح گرم نداشته است؟ 01:16:32 ادعای شاخدار وزیر خارجه؛ هیچ روزنامهنگاری در جریان ناآرامیها بازداشت نشد
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: توماس جفرسون و تاثیرپذیری از کوروش کبیر چند نفر در تجمع ۲۲ بهمن ۱۴۰۱ لسآنجلس شرکت کردهاند؟ تخمین جمعیت راهپیمایی ۲۲ بهمن ۱۴۰۱ در سراسر ایران ادعای نادرست کیهان درباره مقایسه قدرت خرید در دوره پهلوی و امروز ادعای گمراهکننده نرخ بیسوادی مطلق در دوره قاجار و پهلوی ادعای نادرست درباره قدرت خرید مردم ایران ادعای شاخدار تولد نوزادانی با دُم در ترکیه ادعای گمراهکننده وزیر ارتباطات در مقایسه اینترنت ایران و کرهشمالی آیا پلیس ایران در اعتراضهای سال ۱۴۰۱ اجازه حمل سلاح گرم نداشته است؟ ادعای شاخدار وزیر خارجه؛ هیچ روزنامهنگاری در جریان ناآرامیها بازداشت نشد |
Feb 17, 2023 |
اموال ”افسانهای” شاه!
01:03:31
این هفته در پادکست فکتنامه، ابتدا سه کامنت را بررسی میکنیم؛ نظراتی که به ما کمک میکنند در ادامه، پادکست بهتری داشته باشیم. بعد از این مقدمه به سراغ ادعای قوه قضاییه درباره وضعیت اعتصاب غذای فرهاد میثمی میرویم و بعد از آن از زلزلهای که در ایران، ترکیه و سوریه رخداده صحبت میکنیم. موضوع اصلی این قسمت اما، پرونده بررسی اموالی است که ادعا میشود محمدرضا شاه از ایران خارج کرده است؛ ادعایی که از زمان انقلاب سال ۱۳۵۷ تا کنون در کتابهای تاریخی، تاریخ شفاهی، مطبوعات و در سالهای اخیر در سایتهای خبری به آن پرداخته شده و عددها میلیارد دلاری درباره آن به چشم میخورد. در این قسمت، مجموعه پژوهشهایی که در این زمینه کردهایم را معرفی میکنیم.
00:01:42 بررسی کامنتها و نظرات 00:10:06 ادعای نادرست قوه قضائیه درباره وضعیت فرهاد میثمی 00:17 :00 زلزله ترکیه و سوریه 00:21:55 ادعای تاثیر برداشت لیتیوم بر زلزله خوی 00:31:18 هلال احمر ایران و ترکیه و کمکرسانی به زلزله خوی 00:34:22 اموال «افسانهای» شاه!
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: ادعای خبرگزاری میزان درباره اعتصاب غذای فرهاد میثمی دستورالعمل سایت تئیت برای مقابله با اخبار نادرست در زمان زلزله شایعه ارتباط زمینلرزه خوی با خشکشدن دریاچه ارومیه به دلیل برداشت لیتیوم ادعای نادرست شبکههای اجتماعی درباره مصاحبه فرماندار خوی و بودجه زلزله ماجرای پیشنهاد کمک ترکیه به ایران بر سر زلزله خوی و رد آن از سوی ایران بررسی ادعاهای رسانههای ایرانی درباره داراییهای شاه خارج از ایران |
Feb 10, 2023 |
کیف اینترنتی
40:49
این هفته در قسمت ۹۷ پادکست فکتنامه، موضوعات مختلفی را بررسی میکنیم که اولین موضوع، مربوط به آمارهای اشتغال در دولت ابراهیم رئیسی است. در ادامه نگاهی میکنیم به این خبر نادرست که ادعا میکند رئیسجمهور آمریکا کیفی دارد که میتواند با زدن یک دکمه از آن، اینترنت جهانی را قطع کند. کمی درباره شرایط قانونی قرار گرفتن یک گروه در فهرست تروریستی اتحادیه اروپا صحبت میکنیم و در ادامه به سراغ موضوع خبرهای نادرستی میرویم که در خبر مربوط به «مصوبه شرایط خروج زنان از کشور» منتشر شده است. تعداد سفارتخانههای کشورها در ایران، تعداد مهمانهای کنفرانسی که با نام «زنان تاثیرگذار» در تهران برگزار شده و ادعاهای فرمانده نیروی انتظامی درباره برخورد با معترضان نیز دیگر سوژههای این هفتهاند.
00:01:07 کتابچه راهنمای راستیآزمایی 00:04:57 آمارهای اشتغال در دولت ابراهیم رئیسی 00:10:24 کیف اینترنتی 00:15:19 اتحادیه اروپا و فهرست سازمانهای تروریستی 00:20:20 مصوبه خروج زنان از کشور 38: 0:26 نقل قول جعلی منتسب به محسن رضایی 00:30:10 تعداد سفارتخانههای خارجی در ایران 00:34:12 مهمانان «کنگره زنان تاثیرگذار» در تهران 00:36:17 فرمانده فراجا و برخورد با معترضان
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: ادعای نادرست دولت درباره ایجاد یک میلیون شغل جدید اتحادیه اروپا و قرار دادن نام یک سازمان در فهرست گروههای تروریستی «مصوبه جدید درباره خروج زنان از کشور» نقل قول جعلی منتسب به محسن رضایی چند کشور در ایران سفارت دارند؟ |
Feb 03, 2023 |
«زمستان سخت»
01:01:26
این هفته در قسمت ۹۶ پادکست فکتنامه فکتچکها و سوژههای مختلفی را بررسی میکنیم و یکی از مهمترین سوژهها، «زمستان سخت اروپا»ست؛ عبارتی که ماههاست از زبان مسئولان جمهوری اسلامی شنیده میشود. در این قسمت نگاهی میکنیم به آمارها و فکتهایی که نشان میدهد وضعیت واردات و مصرف گاز طبیعی در اروپا چگونه است. در ادامه درباره ناوهای سهند و سبلان صحبت میکنیم و به شایعهای میپردازیم که در مورد استخدام خلبانهای واکسننزده منتشر شده است. مروری بر گلهای ملی علی دایی، رتبه زنان ایرانی در امید به زندگی و همچنین خبر نادرست حجاب اجباری در آمریکا نیز دیگر سوژههای این قسمت هستند. در پایان نیز درباره خبرهای جعلی دستگیری و شکنجه حسن فیروزی صحبت میکنیم؛ شخصی که گفته میشد در زندان، منتظر اجرای حکم اعدام است اما خبرهایی که درباره او منتشر شده بود، جعلی بودند.
00:00:59 کتابچه راهنمای فکتچکینگ 00:05:13 آمارها درباره زمستان سخت اروپا 00:11:04 اینفوگرافیک زمستان سخت اروپا 00:19:32 ناو سهند و سبلان 00:30:38 واکسیناسیون خلبانان مجمع جهانی اقتصاد 00:37:18 گلهای ملی علی دایی 00:42:35 رتبه زنان ایران در امید به زندگی 00:46:18 حجاب اجباری در آمریکا 00:51:47 ماجرای پرونده حسن فیروزی
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: زمستان سخت در اروپا؛ دادههای آماری چه میگویند؟ درستیسنجی اینفوگرافیک «زمستان سخت اروپا» ماجرای ناو سهند و سبلان چه بود؟ ادعای شاخدار استفادهکردن سران غربی از خلبانهای واکسینهنشده آمارهای علی دایی؛ چند گل با پا؟ چند گل با سر؟ ادعای شاخدار برقراری حجاب اجباری در مجلس ایالت میزوری آمریکا آمار نادرست سردار نقدی درباره ارتقای رتبه ایران در شاخص امید به زندگی |
Jan 27, 2023 |
آبسوزها
53:56
این هفته در پادکست فکتنامه، ابتدا درباره مستندی صحبت میکنیم که در فکتنامه ساختهایم و موضوع آن، نقش ایران در ارسال پهپاد به روسیه و کمک به این کشور در جنگ اوکراین است. در ادامه به سراغ ریشه شعار زن، زندگی، آزادی میرویم و نگاهی میکنیم به وضعیت آزادیهای زنان در حکومت پهلوی. همچنین درباره کسری بودجه امسال ایران صحبت میکنیم. خودروی آبسوز، سوژه دیگری است که به سراغش میرویم؛ «اختراعی» که پایه و اساس علمی ندارد. بررسی میکنیم که چرا برخی حکومتها تمایل دارند از «دستاوردهایی» صحبت کنند که شبهعلم است. درباره تحریم اینترنت ایران و همچنین مصرف گاز در کشور نیز دو فکتچک را مرور میکنیم.
00:02:53 مستند «از انکار تا واقعیت؛ پهپادهای جمهوری اسلامی در اوکراین چه میکنند؟» 00:07:36 ریشههای شعار زن، زندگی، آزادی 00:21:22 ادعای نادرست تکذیب کسری بودجه 00:25:55 ادعای شاخدار خودروی آبسوز 00:41:36 مجوز عمومی اوفک برای حمایت از «آزادی اینترنت در ایران» 00:47:16 ادعای نادرست معادلبودن میزان مصرف گاز طبیعی در ایران و چین
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: مستند «از انکار تا واقعیت؛ پهپادهای جمهوری اسلامی در اوکراین چه میکنند؟» شعار زن، زندگی، آزادی ارتباطی با سمینار حزب رستاخیز ندارد. آیا وضعیت زنان ایران نسبت به دوران پهلوی بهتر شده است؟ |
Jan 20, 2023 |
«شایعه ترور»
51:03
شایعه ترور قاضی ابوالقاسم صلواتی در روزهای گذشته، یکی از اصلیترین جریانهای خبری نادرست در شبکههای اجتماعی است. در این اپیزود توضیح میدهیم که این خبر، چه زمینههایی داشته، از کجا شروع شده و چه کاربرانی در شبکههای اجتماعی به آن پرداختهاند. همچنین درباره ادعای وزیر علوم دولت رئیسی صحبت میکنیم که گفته بود در اعتراضهای این چند ماه، خون از دماغ دانشجویان نیامده است. توضیح میدهیم که چرا این ادعا شاخدار است. در ادامه ادعای نادرست درباره بهرهبرداری از آب ژرف را بررسی میکنیم و درباره دریافت اینترنت استارلینک روی موبایل صحبت میکنیم. همچنین توضیح میدهیم که چرا ادعای وزیر کشور درباره اینکه در ایران چیزی به اسم لباس شخصی نداریم، شاخدار است.
00:06:42 خشونت علیه دانشجویان و ادعای شاخدار وزیر علوم 00:11:47 شایعه ترور قاضی صلواتی 00:28:34 دریافت اینترنت استارلینک روی موبایل 00:33:31 بهرهبرداری از آب ژرف 00:39:32 لباسشخصیها در ایران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: خشونت علیه دانشجویان و ادعای شاخدار وزیر علوم ارائه اینترنت ماهوارهای برای موبایل در آینده نزدیک ادعای نادرست درباره آب ژرف با ظرفیت ۱۰۰۰ میلیارد مترمکعب |
Jan 13, 2023 |
۷۲ ساعت و ۴۸ دقیقه پنهانکاری
11:07
این اپیزود ویژه در سومین سالگرد شلیک موشکهای پدافند سپاه به هواپیمای شماره ۷۵۲ اوکراین منتشر میشود؛ گاهشمار سرنگونی هواپیمایی که زمان سقوط تا قبول مسئولیت آن، ۷۲ ساعت و ۴۸ دقیقه بود. این گاهشمار را پیشتر در انتهای اپیزود ۴۱ پادکست فکتنامه منتشر کرده بودیم و امسال همزمان با سالگرد سرنگونی، آن را به صورت جداگانه و در قالب یک اپیزود ویژه منتشر میکنیم.
گاهشمار وقایع سقوط هواپیمای اوکراینی (از لحظه سقوط تا قبول مسئولیت) |
Jan 08, 2023 |
تبلیغات خودجوش!
47:18
این هفته در پادکست فکتنامه، ادعای علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی را درباره سالگرد قاسم سلیمانی بررسی میکنیم. توضیح میدهیم که چرا برخلاف گفته او درباره «خودجوش» بودن و «نبودن تبلیغات»، سالگرد مراسم قاسم سلیمانی در سطوح مختلف نظام تبلیغ شده است. هشتگ «جانفدا» دیگر موضوعی است که به آن میپردازیم؛ هشتگی که ادعا میشود داغترین کلیدواژه جهان بوده است. نشان میدهیم که چرا چنین چیزی درست نیست. در ادامه به سراغ ادعای حسین طائب، مشاور فرمانده سپاه میرویم که ادعا میکند کشورهای به قول او پیشرفته، «بارها» سعی در مخفیکاری در شلیک پدافند به هواپیمای خودی شدهاند. قدرت در میان اعضای خانواده رهبر جمهوری اسلامی، ادعای کشف محموله سلاح و همچنین تاریخچه قیمت دلار هم از دیگر سوژههای این هفته پادکست فکتنامه است.
00:01:52 تبلیغات سالگرد قاسم سلیمانی 00:10:36 هشتگ جانفدا 00:15:08 تاریخچه شلیک به هواپیمای خودی 00:23:22 قدرت در خانواده رهبر جمهوری اسلامی 00:33:23 ادعای کشف محموله سلاحهای آمریکایی 00:41:16 وضعیت دلار در دولت ابراهیم رئیسی
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ادعای شاخدار خامنهای درباره تبلیغات مراسم سالگرد قاسم سلیمانی ادعای نادرست درباره داغشدن هشتگ جانفدا در سطح جهانی تاریخچهای از شلیکهای موشکی به هواپیماهای مسافری بررسی ادعای تسنیم درباره «خویشتنداری» رهبر جمهوری اسلامی از تقسیم پست میان اقوام کشف محموله سلاحهای آمریکایی در استان خراسان شمالی آمار نادرست هواداران دولت در مقایسه افزایش قیمت ارز در دولت رئیسی و دولتهای سابق |
Jan 06, 2023 |
مکتبخانه
23:40
این هفته در پادکست فکتنامه برخلاف بیشتر اپیزودها که فکتچکهای هفته را مرور میکنیم، به سراغ یکی از پروژههای فکتنامه به نام «مکتبخانه» رفتهایم. انیمیشنهای مکتبخانه مجموعهای از مفاهیم و ابزارها را معرفی میکنند که همه میتوانند با استفاده از آنها، توان بیشتری برای مواجه شدن با خبرها را داشته باشند. در این قسمت، این مفاهیم را توضیح میدهیم:
پادکست این هفته فکتنامه را فرهاد، سردبیر سایت فکتنامه اجرا میکند. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید. لینک انیمینشنهای مکتبخانه در سایت فکتنامه: https://factnameh.com/fa/education?count=24 لینک انیمیشنهای مکتبخانه در یوتیوب: https://www.youtube.com/watch?v=TJrAqe4W7OM&list=PLeh21A87yYofVc9Y_j0c7-aXvIFj4aGJc |
Dec 30, 2022 |
ادعای بمبگذاری در شیراز
53:55
این هفته در پادکست هفتگی فکتنامه به سراغ ابهامهایی درباره ادعای بمبگذاری در شیراز میرویم؛ ادعایی که منجر به دستگیری پنج ورزشکار شده است. توضیح میدهیم که چرا درباره مکان و نحوه بمبگذاری، تناقضها و ایرادهای مختلفی به چشم میخورد. سه فکتچک درباره وضعیت حقوق زنان در آمریکا داریم و در ادامه به این سوال پاسخ میدهیم که: «آیا برداشت گسترده پول از بانکها اقتصاد ایران را مختل میکند؟» در پایان نیز توضیح میدهیم که چرا ادعای تکراری رهبر جمهوری اسلامی درباره تشکیل داعش به دست آمریکا، ادعایی نادرست است. 00:01:29 آیا شب ۴ آبان در شیراز بمبگذاری شده؟ 00:22:37 ادعای گمراهکننده ناامنی آمریکا برای زنان 00:29:00 زندانیان زن در آمریکا 00:31:55 قتل ۲۵۰ زن در خیابانهای آمریکا بهدست پلیس 00:35:00 برداشت گسترده پول از بانکها و اقتصاد ایران 00:44:39 ادعای تشکیل داعش به دست آمریکا
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: آیا شب ۴ آبان در شیراز بمبگذاری شده؟ ادعای گمراهکننده سخنگوی دولت درباره زندانیان زن در آمریکا ادعای گمراهکننده سخنگوی دولت درباره قتل ۲۵۰ زن در خیابانهای آمریکا بهدست پلیس ادعای گمراهکننده ناامنی آمریکا برای زنان آیا برداشت گسترده پول از بانکها اقتصاد ایران را مختل میکند؟ |
Dec 23, 2022 |
آغاز اعدامها
48:31
اعدام دو نفر از افرادی که پس از شروع اعتراضهای اخیر دستگیر شدهاند، آغاز شده است و مقامات ایران میگویند، اتهام آنها محاربه بوده است. ما نیز در پادکست این هفته، ابتدا ادعای نادرست عبدالله گنجی را درباره اینکه در ایران به کودک ۱۵ ساله محارب گفته نمیشود بررسی میکنیم و بعد به سراغ هفت ابهام و ایراد حقوقی به روند محاکمه متهمان پرونده روحالله عجمیان میرویم؛ یک بسیجی که در جریان درگیریهای اخیر کشته شده است` . ادعای شاخدار دریادار تنگسیری درباره تلفات ایران در جنگ نفتکشها، ارتباط فرزند انسیه خزعلی با شرکت ویپیان در کانادا، ادعای ابراهیم رئیسی درباره اینکه ایران فساد سیستماتیک ندارد و درستیسنجی یک ویدئو مربوط به خودروی انتظامی که شهروندی را در بومهن زیر میگیرد، دیگر سوژههایی هستند که این هفته به آنها میپردازیم.
00:03:14 اتهام محاربه نوجوانان در ایران 00:14:45 ابهامهای روند محاکمه متهمان پرونده روحالله عجمیان 00:31:31 تلفات ایران در جنگ نفتکشها 00:36:22 رابطه حمید رضازاده و شرکت بترنت 00:39:40 فساد سیستماتیک در ایران 00:46:13 ویدئوی زیر گرفتن معترضان با ماشین نیروی انتظامی
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ادعای نادرست عبدالله گنجی درباره بیسابقه بودن اتهام محاربه برای کودکان در ایران فکتها و ابهامها در ماجرای اعدام نوید افکاری ابهامهای قانونی در اجرای حکم اعدام روحالله زم از ماجرای سه جوان محکوم به اعدام چه میدانیم؟ هفت ابهام و ایراد حقوقی به روند محاکمه متهمان پرونده روحالله عجمیان ادعای شاخدار دریادار تنگسیری درباره تلفات جنگ نفتکشها بررسی رابطه حمید رضازاده و شرکت بترنت |
Dec 16, 2022 |
گشت ارشاد، نشر گمراهی
36:53
این هفته در پادکست فکتنامه درباره خبری صحبت کنیم که با تیتر نادرست «گشت ارشاد تعطیل شد» هم در رسانههای ایرانی و هم در رسانههای دیگر کشورها منتشر شد. توضیح میدهیم که منبع این خبر چه بود و چگونه یک اظهارنظر در قم، زمینه بازتاب جهانی خبری نادرست شد. در ادامه از تجارت پرسود ویپیان در ایران میگوییم و توضیح میدهیم که چرا این ادعا که نیروهای امنیتی و انتظامی در ایران از ماده مخدر کاپتاگون استفاده میکنند، ادعایی بیاساس است. ادعای شاخدار هزینه ۵۵ هزار میلیارد دلاری رسانهای آمریکا در حمایت از معترضان، ادعای شاخدار رتبه اول ایران در شاخصهای سلامت و همچنین فکتچکهایی درباره افشای اطلاعات کاربران تلگرام در هند و عکس قدیمی یک کامیون در هواداری از رهبر جمهوری اسلامی، دیگر سوژههای این هفته هستند.
00:01:34 خبر تعطیلی گشت ارشاد 00:08:08 تجارت ویپیان در نظام جمهوری اسلامی 00:17:05 نیروهای امنیتی و انتظامی از ماده مخدر کاپتاگون استفاده میکنند 00:22:13 هزینه ۵۵ هزار میلیارد دلاری رسانهای آمریکا برای کمک به معترضان در ایران 00:27:07 ادعای رتبه اول ایران در شاخصهای سلامت 00:30:48 افشای اطلاعات ادمینهای تلگرام در هند 00:34:07 عکس قدیمی کامیون در هواداری از رهبر جمهوری اسلامی
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
تجارت ویپیان در نظام جمهوری اسلامی آیا نیروی سرکوب در ایران مخدر کاپتاگون مصرف میکند؟ ادعای شاخدار فرمانده سپاه تهران بزرگ درباره هزینه ۵۵ هزار میلیارد دلاری آمریکای در ایران ادعای شاخدار وزیر بهداشت درباره جایگاه ایران در شاخصهای سلامت آیا تلگرام اطلاعات کاربران خود را به دادگاه داده است؟ کانال تلگرامی سپاه و عکس قدیمی پشتنویسی یک کامیون در حمایت از رهبر جمهوری اسلامی |
Dec 09, 2022 |
روایتهای موازی
55:38
این هفته در پادکست فکتنامه، رشتهتوییتی را بررسی میکنیم که یک مستندساز طرفدار حکومت ایران نوشته است؛ رشتهتوییتی درباره نحوه کشتهشدن کیان پیرفلک، کودک ۱۰ ساله اهل ایذه. توضیح میدهیم که چرا این رشتهتوییت، قابل استناد نیست و چه ابهامهایی درباره روایت آن وجود دارد. در ادامه نیز بررسی میکنیم که در هفتههای گذشته، چگونه روایتهای موازی درباره نحوه کشتهشدن جانباختگان در ایران منتشر شد. نقلقولهایی درباره پوشش زنان اروپایی و همچنین نقل قولی از سفیر عربستان درباره توصیه محمدرضا شاه درباره دامن کوتاه هم، بخش دیگری از فکتچکهای این هفته است. اندروید ملی و وضعیت اشتغال در ایران دو سوژه دیگر این قسمتند. در پایان هم کامنتهای شنوندگان را مرور میکنیم و به آنها پاسخ میدهیم.
00:01:30 نحوهی کشتهشدن کیان پرفلک 00:19:13 ادعای شاخدار محمدحسین راجی درباره پوشش زنان اروپایی 00:28:22 نقل قول از سفیر عربستان درباره توصیه محمدرضا شاه درباره دامن کوتاه زنان 00:35:44 اندروید ملی 00:41:25 ادعای گمراهکننده درباره ایجاد فرصت شغلی 00:46:00 کامنت شنوندگان پادکست پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
اشاره: در بخش مربوط به تاریخ روابط شاه ایران و عربستان، اطلاعات مربوط به خاطرات اسدالله علم را با کمکگرفتن از گردانندگان پادکست «شاه و من؛ یادداشتهای امیر اسدالله عَلَم» به دست آوردیم. از این دوستان ممنونیم.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: اعتبارسنجی روایت طرفداران حکومت از نحوه کشتهشدن کیان پیر فلک ادعای شاخدار محمدحسین راجی درباره پوشش زنان اروپایی نقل قول از سفیر عربستان درباره توصیه محمدرضا شاه درباره دامن کوتاه زنان |
Dec 02, 2022 |
دود سبزرنگ در جوانرود
46:33
این هفته در پادکست هفتگی فکتنامه به سراغ ویدیوها و شواهدی میرویم که از جوانرود منتشر شدهاند؛ تصاویری که در آنها دود سبزرنگ وجود دارد و این سوال را به وجود میآورد که این دود میتواند ناشی از چه موادی باشد. ابتدا توضیح میدهیم که چگونه اشتباه فکتنامه در یک توییت باعث انتشار باوری نادرست شد و در ادامه توضیح میدهیم که این دود میتواند از چه چیزهایی باشد. در ادامه پادکست این هفته، ویدیوهای مربوط به درگیریهای خوزستان را مرور میکنیم و کمی از ادامه خبرها و ادعاهای نادرست درباره شرکت ابرآروان میگوییم. توده گاز متان در جنوب تهران و بررسی عملکرد دولت رئیسی در مواجهه با تورم نیز دو موضوع دیگر هفتهاند.
00:01:25 دود سبزرنگ در جوانرود 00:24:01 ویديوهای خوزستان 00:31:41 شایعه رفع مشکل ویپیانها و ابرآروان 00:35:47 توده گاز متان در جنوب تهران 00:43:15 مهار تورم از سوی دولت رئیسی
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: فکتها و ابهامها درباره دود سبزرنگ منتشرشده در جوانرود شایعه بیاساس اثر تحریم ابر آروان بر سرعت ویپیانها ادعای نادرست شهردار تهران در تکذیب وجود توده متان در جنوب تهران ادعای نادرست روزنامه کیهان درباره موفقیت نسبی دولت رئیسی در مهار تورم |
Nov 25, 2022 |
تحریم ابرآروان
56:50
در این قسمت از پادکست فکتنامه ابتدا به سراغ سوژهای میرویم که هفتههاست درباره آن صحبت میکنیم؛ روایت مقامات جمهوری اسلامی درباره نحوه برخورد و کشتهشدن معترضان. ابتدا ادعای شاخدار استفادهنکردن از تیر جنگی علیه معترضان را بررسی میکنیم و در ادامه فکتهایی را درباره کشتهشدن مهدی حضرتی در خرمدشت کرج و خدانور لجهای در زاهدان مرور خواهیم کرد. تحریم ابرآروان، دیگر سوژه اصلی این قسمت است و به غیر از آن فکتچکهایی را درباره راهپیمایی ۱۳ آبان، رفراندوم جمهوری اسلامی، نامه نمایندگان درباره برخورد با معترضان و شایعه تعطیلی مرکز اسلامی هامبورگ را مرور خواهیم کرد.
00:02:47 ادعای استفاده نکردن از تیر جنگی در اعتراضها 00:06:38 ادعای مربوط به کشتهشدن مهدی حضرتی در خرمدشت کرج 00:13:09 درباره کشتهشدن خدانور لجعی چه میدانیم 00:22:01 ادعای حضور ۲۰ میلیونی در راهپیمایی ۱۳ آبان 00:29:21 تحریم ابرآوران 00:43:46 ادعا درباره نظام جمهوری اسلامی و رفراندوم 00:47:42 ماجرای نامه نمایندگان مجلس درباره معترضان در ایران 00:53:17 شایعه تعطیلی مرکز شیعیان در هامبورگ
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: ادعای نادرست سخنگوی دولت درباره استفادهنکردن از تیر جنگی علیه معترضان ادعای شاخدار رئیس دادگستری البرز درباره کشتهشدن مهدی حضرتی در کرج درباره خدانور لجعی و نحوه کشته شدن او چه میدانیم؟ تخمین جمعیت شرکتکننده در راهپیمایی ۱۳ آبان ۱۴۰۱ |
Nov 18, 2022 |
گشت ارشاد و ونهایش
45:58
این هفته پادکست فکتنامه را با ادعایی شاخدار درباره تعداد ونهای گشت ارشاد تهران آغاز میکنیم و از دلیل شادینکردن بازیکنان استقلال بعد از دریافت سوپرجام میگوییم. بررسی واقعیبودن ویدئوی زلینسکی و پهپاد ایرانی، سهم اینستاگرام از تجارت الکترونیک ایران و آمارهای مربوط به اشتغال هم، دیگر موضوعاتی است که در قسمت ۸۵ از پادکست فکتنامه به آن پرداختهایم.
00:01:45 تعداد ونهای گشت ارشاد 00:16:52 نقش شورای عالی انقلاب فرهنگی در گشت ارشاد 00:20:36 خوشحالینکردن بازیکنان استقلال 00:24:21 زلینسکی و پهپاد 00:29:03 سهم اینستاگرام از تجارت الکترونیک در ایران 00:35:38 آمارهای اشتغال در ایران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: ادعای شاخدار عبدالله گنجی درباره تعداد ونهای گشت ارشاد علت شادی نکردن بازیکنان استقلال ادعای نادرست ساختگی بودن تصاویر پهپاد ایرانی در اوکراین |
Nov 11, 2022 |
پلیس یا پلیسنما؟
01:08:14
قسمت ۸۴ پادکست فکتنامه نیز همچون چند قسمت گذشته، به وقایع این روزهای ایران میپردازد؛ اعتراضهای سراسری مردم در پی کشتهشدن مهسا امینی در تهران و خبرهایی که مربوط به هفتههای پس از آن است. ابتدا کمی درباره جزئیات بیشتر تیراندازی در شاهچراغ و بیانیههای داعش صحبت میکنیم و بعد از آن به سراغ سوژه اصلی این قسمت یعنی استفاده نهادهای رسمی و رسانههای نزدیک به حکومت از عبارتهایی چون «پلیسنما» و «کشتهسازی» میرویم؛ تلاش برای انکار اینکه یگان ویژه به معترضان شلیک میکند و اموال آنها را در خیابان از بین میبرد. در ادامه فکتچکهای کوتاهی را درباره پناه بردن مردم سقز به ارتش، تظاهرات و نسبت آن با رفراندوم، پولگرفتن راهپیمایان در برلین، دو نقل قول جعلی منسوب به مسئولان ایران و تصاویر منتشر شده از رستم قاسمی مرور خواهیم کرد. در پایان نیز چند کامنت مخاطبان را میخوانیم و به آنها پاسخ میدهیم.
00:04:09 جزئیات بیشتر درباره واقعه شاهچراغ 00:08:34 عکس نادرست درباره عامل تیراندازی در شاهچراغ 00:10:43 ادعای شاخدار درباره بیانیه داعش 00:13:35 ادعای نادرست درباره نبودن نوار سفید روی کلاه یگان ویژه 00:18:10 ادعای نادرست روزنامه همشهری درباره نیروهای یگان ویژه 00:23:08 واکنش سردبیر روزنامه همشهری به فکتنامه 00:28:18 ادعای شاخدار روزنامه ایران درباره کشتهنشدن معترضان 00:34:49 پناهبردن مردم به ارتش در سقز 00:37:51 ادعای الناز شاکردوست درباره رفراندوم بر اثر تظاهرات 00:39:49 ادعای سعید سکویی درباره پولگرفتن افراد در راهپیمایی برلین 00:41:58 خبر نادرست منسوب به آیتالله اعرافی 00:44:03 خبر نادرست منسوب به طراحی پوستر شاهچراغ 00:47:03 تصاویر مربوط به رستم قاسمی در مالزی 00:51:18 پاسخ به کامنتهای شنوندگان
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: عامل واقعی حمله به شاهچراغ کیست؟ داعش یا جمهوری اسلامی عکس نادرست درباره عامل تیراندازی در شاهچراغ ادعای شاخدار اشاره داعش به قتل مهسا امینی در بیانیهاش ادعای نادرست درباره نوار سفید روی کلاه گارد ویژه چرا دلایل روزنامه همشهری برای رد دخالت یگان ویژه در تخریب اموال مردم معتبر نیستند. ادعای شاخدار روزنامه ایران مبنی بر اینکه معترضان در ایران کشته نشدهاند ماجرای پناه گرفتن مردم سقز در پادگان ارتش چیست؟ ادعای الناز شاکردوست درباره رفراندوم بر اثر تظاهرات ادعای سعید سکویی درباره پولگرفتن افراد در راهپیمایی برلین خبر نادرست منسوب به آیتالله اعرافی |
Nov 04, 2022 |
روزهای پرالتهاب؛ از اوین تا شاهچراغ
01:15:20
قسمت هشتاد و سوم پادکست هفتگی فکتنامه نیز مانند چند قسمت قبلی، متاثر از روزهای پرالتهاب در ایران است. ابتدا کمی درباره حمله مسلحانه شاهچراغ و همچنین آتشسوزی و درگیریها در زندان اوین صحبت میکنیم و بعد از آن به سراغ ادعاهای خبرگزاری فارس درباره راهپیمایی ۲۲ اکتبر در برلین خواهیم رفت. خبرهای نادرست درباره ربودن علی دایی در سقز، اعتراضهای دانشآموزان در ایران، خبرهای نادرستی که به سنتکام درباره اعتراضهای ایران نسبت داده میشود و همچنین موضوع فروش پهپادهای ایرانی به روسیه، دیگر موضوعاتی هستند که در این قسمت آنها رو بررسی خواهیم کرد و بیشتر درباره فکتها و ابهامها دربارهشان صحبت میکنیم. سوژههای دیگر این قسمت هم مربوط به خبرهای نادرست درباره حجاب است. همچنین به خبرهای نادرستی که به اسم علی کریمی، حامد اسماعیلیون و ایلان ماسک دستبهدست میشود اشاره میکنیم و سوژههای مربوط به دستگیری زنان در آمریکا و رتبه اقتصاد ایران را بررسی میکنیم.
00:01:15 حمله مسلحانه به شاهچراغ 00:17:00 راهپیمایی برلین 00:27:10 آتشسوزی در زندان اوین 00:35:50 خبر نادرست دستگیری علی دایی در سقز 00:42:18 اعتراضات در هنرستان صدر 00:44:52 تعداد دانشآموزان ایران 00:47:31 سنتکام و اعتراضها در ایران 00:50:41 پهپادهای ایرانی در اوکراین 00:55:51 حجاب در کشورهای غربی 00:58:54 نظرسنجی درباره حجاب 01:01:00 کریم بنزما 01:03:33 عکس ساختگی از حامد اسماعیلیون 01:05:04 حساب ساختگی از علی کریمی 01:07:02 توییت ساختگی از ایلان ماسک 01:08:36 ادعای ساختگی از سخنگوی طالبان 01:09:33 خبر نادرست کشتهشدن زنان آمریکایی در حین دستگیری 01:12:40 ادعای نادرست درباره رتبه اقتصادی ایران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده این قسمت شان جم است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: ابهامها درباره اطلاعیه منسوب به داعش و عامل واقعی حمله به شاهچراغ بررسی ادعاهای فارس درباره راهپیمایی ۲۲ اکتبر در برلین فکتها و ابهامها در ماجرای آتشسوزی زندان اوین آمار نادرست فرمانده کل انتظامی درباره جمعیت دانشآموزان و اعتراضها در مدارس ادعای نادرست اعلام «شکست پروژه آشوبها» از سوی سنتکام به پنتاگون پهپادهای ایرانی در آسمان اوکراین حساب کاربری ساختگی از علی کریمی اظهارنظر جعلی از سخنگوی طالبان |
Oct 28, 2022 |
فیکهای ساختگی!
53:34
مثل این چند هفته بیشتر سوژههای این اپیزود پادکست فکتنامه هم مربوط به اعتراضهای سراسری در ایران است. ابتدا کمی درباره یکی از روشهای پخش دیساینفورمیشن صحبت کردیم که توسط روسیه زیاد استفاده میشود و اخیرا در ایران هم دیده شده است. منسوب کردن اطلاعات نادرست و گافهای ساختگی به طرف مقابل یکی از شیوههای پخش دیساینفورمیشن روسیه است که اخیرا موارد مشابه آن را در ایران هم میبینیم. جعل زیرنویس تلویزیون ایران اینترنشنال و تیتر ساختگی به نقل از بیبیسی فارسی که توسط مدیر روزنامه همشهری منتشر شد نمونههایی از این تکنیک است.
بعد از آن درباره ادعای خبرگزاری فارس درباره ویدیوی جنجالی تعرض مامور پلیس به یک زن جوان میپردازیم که این خبرگزاری به نقل از یک مقام ناشناس ناجا آن ماجرا را «ساخته و پرداخته امپراتوری دروغ برای دامن زدن به اغتشاشات» توصیف کرد. بعد ادعای عجیبوغریب روزنامه ایران را مبنی بر دریافت پولهای هنگفت توسط سلبریتیهای جهان برای طرفداری از اعتراضات مردمی را مرور میکنیم و پس از آن کمی درباره صحت ویدیویی از خودروهای آتشگرفته در یک پارکینگ در زاهدان میگوییم. در نهایت پادکست را با اشاره به یک ویدیوی طنز که کانال تلگرامی بیسیمچی آن را به عنوان «پشتپا زدن زنان غربی به فمینیسم» پخش کرده و همچنین ادعای نادرست یک اقتصاددان نزدیک به حکومت درباره رشد شاخص توسعه انسانی ایران به پایان میبریم.
اخبار نادرست درباره وقایع اخیر ایران، در شبکههای اجتماعی جهان هم پخش شده است و فکتچکرهای کشورهای زیادی را درگیر خود کرده است. در آخرین گزارش از سلسله گزارشهای «نشر اکاذیب» به برخی از آنها اشاره شده که لینکش را میتوانید ببینید.
00:00:53 به یاد رضا حقیقتنژاد 00:04:53 فیکهای ساختگی 00:19:05 توییت ساختگی منسوب به بیبیسی 00:23:25 ویدیوی تعرض مامور پلیس به زن جوان 00:31:08 پول گرفتن سلبریتیهای جهان برای حمایت از اعتراضات؟ 00:39:20 خودروهای سوخته در زاهدان 00:43:33 زنان غرب علیه فمینیسم؟! 00:46:46 رشد شاخص توسعه انسانی ایران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده این قسمت شان جم است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
توییت ساختگی منسوب به بیبیسی ویدیوی تعرض مامور پلیس به زن جوان ادعای بیاساس روزنامه ایران درباره تامین مالی سلبریتیها برای حمایت از معترضان ایرانی راستی آزمایی ویدیو منتشر شده از پارکینگ کشاورز زاهدان جا زدن یک ویدئوی طنز به نام پشت پا زدن زنان غربی به فمینیسم |
Oct 21, 2022 |
خطرات دیساینفورمیشن
01:00:27
این هفته هم در پادکست فکتنامه، به سراغ موضوعاتی میرویم که همه آنها به نوعی مربوط به اعتراضهای سراسری در ایران است. ابتدا کمی درباره دیساینفورمیشن و روشهای پخش آن صحبت میکنیم. یکی از این راهها تولید سناریوهای موازی و جایگزین درباره یک واقعه است. به همین بهانه ماجرای نیکا شاکرمی را توضیح میدهیم. دختر جوانی که ابهامها درباره مرگش در هفته گذشته بسیار خبرساز شد. در این قسمت برخی از روایتهای متعدد و بعضا متناقض منابع حکومتی را مرور میکنیم; از صدا و سیما و تسنیم تا روایت یک فعال سیاسی.
بعد از آن به سراغ ویدیویی از خبرگزاری فارس میرویم که در آن مدعی شده دروغهای رسانههای فارسیزبان خارج از کشور را بررسی کرده است. همچنین نگاهی میکنیم به تحلیل کارزار #مهسا_امینی در توییتر فارسی و دادههای به دست آمده را مرور میکنیم.
00:01:33 دیساینفورمیشن (دروغپراکنی) حکومتی 00:16:23 مرور ماجرای کشتهشدن نیکا شاکرمی 00:40:19 تحلیل کارزار #مهسا_امینی 00:48:42 گزارش خبرگزاری فارس درباره اخبار جعلی در رسانههای فارسیزبان
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده این قسمت شان جم است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: گفتوگوی ارشاد علیجانی با ایران اینترنشنال فکتها و ابهامها درباره پرونده نیکا شاکرمی بررسی گزارش خبرگزاری فارس درباره اخبار جعلی در رسانههای فارسیزبان |
Oct 14, 2022 |
ادامه اعتراضات در ایران
40:52
این هفته در پادکست فکتنامه، به سراغ سوژههایی میرویم که همه آنها به نوعی مربوط به اعتراضهای سراسری در ایران است. ابتدا از استارلینک میگوییم و توضیح میدهیم که اینترنت ماهوارهای این شرکت چگونه کار میکند و چه موانع فنی و قانونیای بر سر راه استفاده از آن در ایران وجود دارد. در ادامه هم کمی درباره اتحادیه بینالمللی مخابرات و وضعیت عضویت ایران در ایران صحبت میکنیم. فکتچکهای دیگری که در این قسمت به آنها میپردازیم، به نوعی مربوط به تصاویری هستند که این روزها در شبکههای اجتماعی منتشر میشوند؛ ویدئوهایی که قدیمی هستند، عکسهای جعلی و البته در کنار آن ویدئوها و عکسهای درستی که اسنادی برای اثبات «استفاده جمهوری اسلامی از کودکان در اعتراضها» و «استفاده نیروهای امنیتی و انتظامی از سلاح گرم» به شمار میروند. اصالت یک نامه درباره کشتهشدن مهسا امینی و همچنین ادعای برقراری کامل دموکراسی در ایران هم دو موضوعی هستند که در پایان پادکست به آن اشاره میکنیم.
00:01:44 اینترنت استارلینک 00:09:52 اخراج ایران از اتحادیه بینالمللی مخابرات 00:11:52 استفاده جمهوری اسلامی از کودکان در اعتراضها 00:16:37 استفاده نیروهای انتظامی-امنیتی از سلاح گرم علیه مردم 00:20:41 تصاویر نادرست در شبکههای اجتماعی 00:29:47 اصالت نامهای درباره جزئیات کشتهشدن مهسا امینی 00:36:41 ادعای برقراری کامل دموکراسی در ایران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: آیا اینترنت ماهوارهای استارلینک در دسترس ایرانیان است؟ ادعای نادرست لغو عضویت ایران در شورای حکام ITU بهخاطر فیلترینگ استفاده از کودکان به عنوان نیروی امنیتی-انتظامی در ایران ادعای شاخدار نماینده مجلس درباره عدم استفاده نیروهای امنیتی از سلاح گرم اعتراضات سراسری در ایران و تصاویر نادرست ابهامها درباره اصالت «گزارش» دادسرا درباره نحوه کشته شدن مهسا امینی |
Oct 07, 2022 |
اعتراضات سراسری
01:06:11
این هفته در پادکست فکتنامه، از اعتراضات ایران میگوییم و در ابتدا توضیح میدهیم که چرا در این روزها که صدها و خبر و ادعا منتشر میشود، اهمیت درستیسنجی و همچنین نشر خبرهای درست، بیشتر از همیشه است. از ادعای شاخدار ابراهیم رئیسی درباره وضعیت مردمسالاری در ایران میگوییم و دو پرونده مهم این هفته را مرور میکنیم؛ پروژه اینترنت ماهوارهای استارلینک و همچنین پرونده حدیث نجفی، دختر جوانی که در کرج جان خود را بر اثر شلیک ماموران از دست داده است. در ادامه به سراغ اسناد مربوط به حضور آمبولانس در خدمت ماموران میرویم و از ادعای نادرستی میگوییم که میگوید علی کریمی تحت تعقیب پلیس بینالمللی است. سه فکتچک درباره هکرهای انانیموس هم داریم.
00:01:29 توضیح درباره اهمیت فکتچکینگ در این روزها 00:10:56 وضعیت مردمسالاری در ایران 00:20:29 اینترنت استارلینک 00:33:24 کشتهشدن حدیث نجفی 00:41:20 استفاده ماموران از آمبولانس 00:44:50 علی کریمی و اینترپل 00:48:38 وابسته نبودن هکرهای انانیموس به اسرائیل 00:51:31 گزارش حمله انانیموس به سایتهای دولتی 00:55:40 هک بانک ملی
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ادعای شاخدار رئیسی درباره نهادینه بودن مردمسالاری در ایران درباره کشته شدن حدیث نجفی در اعتراضات کرج چه میدانیم؟ استفاده نیروهای امنیتی از آمبولانس برای سرکوب معترضان علی کریمی تحت تعقیب اینترپل نیست ادعای بیاساس ارتباط حمله هکرهای «ناشناس» با اسرائیل ادعای نادرست مرکز ملی فضای مجازی و حمله انانیموس به سایتهای دولتی ایران ادعای شاخدار درباره هک حساب ۴۲ «میلیارد میلیارد» تومانی امام جمعه قم |
Sep 30, 2022 |
مهسا امینی
47:36
این هفته در پادکست فکتنامه، از مهسا امینی صحبت میکنیم؛ زن جوان ۲۲ سالهای که ماموران گشت ارشاد او را در تهران دستگیر کردند و ساعاتی بعد در حالی که در بازداشت بود، به کما رفت و سه روز بعد جان خود را از دست داد. ابتدا بررسی میکنیم که چرا ادعای نیروی انتظامی مبنی بر «مرگ ناگهانی» او، قابل استناد نیست و باید در آن تردید کرد. در ادامه، توضیح میدهیم که چرا ادعای فرمانده انتظامی تهران بزرگ مبنی بر اینکه لباس مهسا امینی بعد از بازداشت تغییر کرده است، ادعایی شاخدار است. فکتچک دیگری که به آن میپردازیم، ادعای شاخدار ابراهیم رئیسی درباره «خودجوش» بودن رعایت حجاب در ایران است. ادعای وزیر کشور را نیز که گفته بود ماموران گشت ارشاد باتون و وسیلهای برای ضربوشتم ندارند را بررسی میکنیم و در پایان به سراغ ویدئوها و پستهایی میرویم که در شبکههای اجتماعی منتشر میشوند و نادرستند.
00:01:43 تردید در ادعای نیروی انتظامی 00:22:33 ادعای تغییر لباس مهسا امینی 00:27:28 حجاب خودجوش در ایران 00:35:09 خشونتهای گشت ارشاد 00:38:07 ادعای نادرست ورود نیروهای مسلح کومله 00:43:03 ادعای نادرست منتسب به سخنگوی طالبان 00:43:53 پستهای جعلی درباره هکرهای انانیموس
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
چرا درباره صحت ادعای نیروی انتظامی درباره مهسا امینی تردید میکنیم؟ مقاله اضطراب ارشاد از روزنامه هممیهن ادعای شاخدار فرمانده انتظامی تهران بزرگ درباره تغییر لباس مهسا امینی بعد از بازداشت ادعای شاخدار رئیسی درباره رعایت «خودجوش» حجاب در ایران خشونتهای ماموران گشت ارشاد در ایران ادعای نادرست ورود نیروهای مسلح کومله به کردستان پس از کشتهشدن مهسا امینی |
Sep 23, 2022 |
ملکه الیزابت
52:06
سوژه اصلی قسمت ۷۷ پادکست هفتگی فکتنامه، ملکه الیزابت و خاندان سلطنتی بریتانیاست. ابتدا کمی درباره اختیارات قانونی پادشاهی در بریتانیا صحبت میکنیم و در ادامه توضیح میدهیم که چرا شایعه نسبت خونی بین ملکه الیزابت و پیامبر اسلام، شایعهای نادرست است. فکتچکهایی درباره یک ویدیو که به اشتباه منسوب به ملکه الیزابت شده و ماجرای تعلیق یک گزارشگر رادیویی به خاطر انتقاد به سوگواری برای ملکه هم دو فکتچک دیگر این هفتهاند. در این قسمت به غیر از ماجراهای مربوط به درگذشت ملکه بریتانیا، درباره تعداد شرکتکنندگان در مراسم اربعین امسال، نامهای که روشنفکران فرانسوی برای حداقل سن رضایت برای برقراری ارتباط جنسی امضا کردهاند و همچنین طرح صیانت و حمله سایبری ایران به آلبانی صحبت میکنیم و فکتچکها را با توضیح کوتاهی مربوط به میانگین سن اعتیاد در ایران به پایان میبریم.
00:02:25 اختیارات خاندان سلطنت بریتانیا 00:07:23 شایعه نسبت خونی ملکه با پیامبر اسلام 00:21:23 ویدیوی منسوب به ملکه در حال غذا دادن به مردم 00:25:15 گزارشگر رادیویی منتقد ملکه 00:32:16 تعداد شرکتکنندگان مراسم اربعین 00:36:19 نامه روشنفکران فرانسوی درباره سن رضایت کودکان 00:41:55 اتفاقات جدید درباره طرح صیانت 00:45:51 حمله سایبری ایران به آلبانی 00:49:04 میانگین سن اعتیاد در ایران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: اختیارات خاندان سلطنت بریتانیا شجرهنامه مخدوش و ادعای نادرست درباره نسب خانوادگی ملکه الیزابت دوم و پیامبر اسلام ویدیوی نادرست منتسب به الیزابت دوم، ملکه سابق انگلستان ادعای صداوسیما درباره توییت گزارشگر انگلیسی درباره ملکه پیشین بریتانیا آمار شرکتکنندگان در مراسم اربعین ادعای شاخدار درخواست روشنفکران فرانسوی برای آزادی آمیزش جنسی با کودکان وظایف جدید کمیسیون عالی تنظیم مقررات قبلا در طرح صیانت مطرح شدهبود مسئولیت وزارت اطلاعات در حمله به زیرساختهای کشور آلبانی ادعای نادرست دبیرکل ستاد مواد مخدر درباره میانگین سن اعتیاد در ایران و جهان |
Sep 16, 2022 |
پادمانها و ابهامها
01:05:45
موضوع اصلی قسمت ۷۶ پادکست فکتنامه، «پادمانها» و نگاهی به اصلیترین ابهامهایی است که درباره فعالیتهای هستهای ایران وجود دارد؛ قرارگاهها و سایتهایی که آژانس بینالمللی انرژی اتمی میگوید در آنها نشانههایی از فعالیتهای غیرقانونی وجود دارد و ایران هم همواره وجود این فعالیتها را تکذیب کرده است. گزارشهای گمراهکننده و نادرست ابراهیم رئیسی و رسانههای دولتی درباره عملکرد دولت هم، بخش دیگری از پادکست فکتنامه است. ایجاد شغل، گسترش فیبر نوری، سرعت اینترنت و زیرساختها و تماشاگران سینما از جمله این آمارها هستند. فکتچکهایی درباره دریاچه ارومیه، ادعای کباب کردن سربازان اوکراینی و یک فکتچک درباره وزیر پیشین دادگستری فرانسه، دیگر سوژههای این هفتهاند. در پایان هم کامنتهای مخاطبان پادکست را مرور میکنیم.
00:03:36 شغل در ایران 00:12:00 فیبر نوری در ایران 00:15:14 سرعت اینترنت و زیرساختها 00:18:22 تماشاگران سینما در ایران 00:22:15 مواد مخدر در زمان طالبان 00:23:41 توجه به آمارها 00:27:48 درباره پادمان ها چه میدانیم؟ 00:41:37 شایعه درباره وزیر دادگستری فرانسه 00:49:22 دریاچه ارومیه 00:52:14 ادعای کباب کردن سربازان اوکراینی 00:54:50 نظرات و کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
آمار نادرست رئیسی درباره ایجاد ۹۷۰ هزار شغل در سال اول دولت سیزدهم ادعای نادرست دسترسی ۱/۵ میلیون کاربر در یک سال به فیبر نوری آیا نبود زیرساختها باعث افت کیفیت و سرعت اینترنت در ماههای اخیر شدهاست؟ مقایسه گمراهکننده خبرگزاری دولت از آمار تماشاگران سینما در ایران نقش آمریکاییها در «دهها برابر» شدن تولید مواد مخدر در افغانستان «پادمانها» چیست و ابهامها درباره ابعاد نظامی پرونده هستهای ایران چقدر جدی است؟ ادعای شاخدار درباره هشت دوستپسر وزیر دادگستری فرانسه کشتن و کباب کردن سربازان اوکراینی توسط روسها پادکست سکه؛ مصاحبه با آذری جهرمی |
Sep 09, 2022 |
خانواده پهلوی و مسئله جانشینی
47:42
قسمت ۷۵ پادکست هفتگی فکتنامه، مرور مهمترین فکتچکهایی است که در هفته گذشته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم. در این قسمت ابتدا ادعاهای نادرست ابراهیم رئیسی را درباره وضعیت تورم در ایران بررسی میکنیم و پس از آن به سوژهای میپردازیم که مربوط به مصاحبه فرح پهلوی، شهبانوی سابق ایران است؛ او در این مصاحبه گفته است اگر در ایران قانون مشروطه وجود داشت، ولایتعهدی بعد از پسرش، به نور پهلوی، نوه او میرسید؛ گفتهای که مطابق با متن قانون مشروطه نیست. فکتچکهایی درباره ادعای پاکسازی چاکراها، ادعای نادرست درباره یک ویدئو که گفته میشود مربوط به زائران ایرانی در عراق است و شایعه چاپ مطلبی درباره مریم میرزاخانی در کتابهای درسی آمریکا، سه فکتچک کوتاهی هستند که در پادکست این هفته بیشتر دربارهشان صحبت میکنیم. در بخش پایانی پادکست هم کمی درباره سرعت اینترنت در ایران و وضعیت کارتنخوابی در تهران صحبت میکنیم.
00:02:04 آمارهای گمراهکننده ابراهیم رئیسی درباره نرخ تورم 00:12:50 قانون اساسی مشروطیت و مساله ولایتعهدی 00:28:10 ویدئو من و تو و «پاکسازی چاکراها» 00:31:53 ادعای حمله به زائران ایرانی در عراق 00:35:23 ادعای چاپ عکس مریم میرزاخانی در کتابهای درسی آمریکا 00:40:29 وضعیت کارتنخوابها در تهران 00:43:47 کاهش سرعت اینترنت در ایران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: آمارهای گمراهکننده رئیسی درباره کاهش ۲۰ درصدی نرخ تورم در سال اول دولت سیزدهم آیا طبق قانون اساسی مشروطیت، «نور پهلوی» میتواند ولیعهد ایران باشد؟ «حمله به اتوبوس زائران ایرانی در عراق» شایعه انتشار تصویر مریم میرزاخانی در کتابهای درسی دانشآموزان آمریکا آیا در ۹ ماه گذشته سرعت اینترنت همراه در ایران ۲۲ درصد افزایش یافتهاست؟ |
Sep 02, 2022 |
رژه پیامبران در خیابانهای ایران
48:56
در قسمت هفتاد و چهارم پادکست هفتگی فکتنامه، مثل هر هفته، فکتچکها و مقالههایی را که در سایت فکتنامه منتشر کردهایم مرور میکنیم. ابتدا توضیحی درباره پرونده فولاد مبارکه میدهیم و بعد به سراغ مساله فقر کودکان در شهر کلیولند آمریکا میرویم؛ موضوعی که در تلگرام فارسی به آن پرداخته شده بود. فکتچکهایی درباره یک بروشور جعلی که ادعا میشود در بریتانیا برای تبلیغ پدوفیلیا منتشر شده و همچنین توضیحاتی درباره ماهواره خیام، دیگر سوژههای این هفتهاند. فرهاد هم در این قسمت ماجرای فکتچکی را تعریف میکند که درباره یک ویدئوی مناسبتی است؛ ویدئویی که به نظر میرسد رژهای از پیامبران در خیابانهای ایران در حال برگزاری است. او توضیح میدهد که چگونه پیگیری یک فکتچکر ترکیهای از فکتنامه، باعث کشف واقعیت درباره مراسمی شد که مربوط به آیینهای محرم در ایران است. در پایان نیز یک رضا کمی درباره ادعای دیپلماتها و مقامات ایران صحبت میکند که میگویند حذف سپاه از لیست تحریمها، خواسته ایران نبوده است.
00:01:49 پرونده فولاد مبارکه 00:09:26 خط فقر در کلیولند 00:17:14 ادعای تبلیغ آزار جنسی کودکان در مدارس بریتانیا 00:23:16 استفاده جاسوسی از ماهواره خیام 00:27:50 ماجرای رژه پیامبران 00:35:57 ادعای نادرست ایرانسل و همراه اول درباره مسدود شدن پیامک 00:00:00 ادعای نادرست دیپلماتهای ایرانی درباره برجام
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
خط فقر و زندگی کودکان در شهر کلیولند آمریکا ادعای تبلیغ آزار جنسی کودکان در مدارس بریتانیا آیا ماهواره خیام استفاده جاسوسی و نظامی دارد؟ ادعای نادرست ایرانسل و همراه اول درباره مسدود شدن ارسال پیامک کد تایید پلتفرمها |
Aug 26, 2022 |
قمهزنی در حیاط سفارت انگلیس!؟
01:05:56
در قسمت هفتاد و سوم پادکست هفتگی فکتنامه، پیش از آنکه چند سوژه درستیسنجی روز را پیگیری کنیم، توضیح میدهیم که چگونه با انتشار عکسهای هوایی از نقشههای مربوط به دهه ۴۰ شمسی، ابهامها در زمینه تخریب منازل در روستای روشنکوه از بین رفت؛ نقشههایی که نشان میداد در حدود شش دهه گذشته، تصرفی از سوی ساکنان بهایی این روستا انجام نشده و روستای آنها جزو مستثنائات به شمار میرود. بعد از این توضیح، دو فکتچک قدیمی را مرور میکنیم؛ فکتچکهایی مربوط به ماه محرم که بحث درباره آنها دوباره در شبکههای اجتماعی داغ شده است. سوژه اول، مربوط به تاریخچه قمهزنی و این ادعای شاخدار است که سفیر انگلیس در ایران اولین کسی بوده که قمه زده و این کار را در حیاط سفارت انگلیس انجام داده است. سوژه بعدی هم مربوط به ادعای نادرست درباره حضور افرادی در مراسم محرم است که به عنوان دانشمندان برتر معرفی میشوند. سلمان رشدی نیز سوژه دیگری است که در این قسمت به آن میپردازیم و ادعای شاخداری که میگوید او کتاب «آیات شیطانی» را با همکاری انگلیسها نوشته است. بررسی یک ادعا درباره تاثیر قانون جدید بر تولد نوزادان مبتلا به تالاسمی، ماهواره خیام و ادعایی درباره کشت توتون در ایران، دیگر سوژههای این هفته پادکست فکتنامهاند.
00:01:20 توضیح درباره تخریب خانهها در روستای روشنکوه 00:05:00 قمهزنی در حیاط سفارت انگلیس؟ 00:14:04 حضور دانشمندان برتر جهان در مراسم محرم؟ 00:23:39 دستداشتن انگلیس در نوشتن آیات شیطانی؟ 00:37:45 قانون جوانی جمعیت و تاثیر آن بر تولد بیماران مبتلا به تالاسمی 00:49:40 ماهواره خیام 00:58:06 کشت توتون در مزارع ایران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فکتها و ابهامها درباره تخریب خانه بهاییان در روشنکوه ادعای قمهزنی سفیر و بدعتگذاری انگلیسیها برای مراسم محرم! حضور دانشمندان سرشناس در مراسم عزاداری محرم نقل قول شاخدار از سلمان رشدی درباره نقش «یک تیم انگلیسی» در کتاب آیات شیطانی قانون جوانی جمعیت و تاثیر آن بر افزایش آمار تالاسمی |
Aug 19, 2022 |
تخریب در روشنکوه
45:29
این هفته در قسمت ۷۲ پادکست فکتنامه، ابتدا به سراغ پرونده تخریب خانه ساکنان بهایی روستای روشنکوه در مازندران میرویم؛ پروندهای که چند ابهام مهم درباره آن وجود دارد. ما در فرایند بررسی این سوژه به عکسها، سندها، مدارک قضایی، استشهادیههای محلی و نقشههایی درباره این روستا برخوردیم که در پادکست، بیشتر درباره آنها صحبت میکنیم. سوژه بعدی، ادعای نادرستی است که درباره جداسازی دختر و پسر در دانشگاههای دنیا مطرح شده است و این گفته که چنین کاری، باعث افزایش رشد میانگین نمرات بوده است. فکتچک پایانی هم، نگاهی به یک نقل قول جعلی منسوب به آلفرد هیچکاک است؛ گفتهای بیاساس که قدیمیترین منبع آن به مجله زن روز در سال ۱۳۴۶ میرسد و بعد از آن مرتضی مطهری در کتاب «مساله حجاب» به آن ارجاع میدهد. این گفته سالهاست به نام هیچکاک مطرح میشود و به تازگی نیز کانالهای تلگرامی دوباره به سراغش رفتهاند.
00:02:22 تخریب خانه بهائیان در روشنکوه 00:20:25 اختلاط دختر و پسر در دانشگاههای دنیا 00:28:48 آلفرد هیچکاک و مساله حجاب
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: فکتها و ابهامها درباره تخریب خانه بهاییان در روشنکوه ادعای شاخدار درباره تفکیک جنسیتی در دانشگاههای دنیا و تاثیر آن در رشد علمی دانشجویان |
Aug 12, 2022 |
آمار تنفروشی در ایران
51:36
این هفته در قسمت ۷۱ پادکست فکتنامه سوژههای مختلفی را بررسی میکنیم؛ ابتدا به سراغ ادعای شاخداری میرویم که در شبکههای اجتماعی پخششده و میگوید در برزیل دولت به مردم اجازه داده زورگیرها را زیر بگیرند و بکشند. در ایران، ابتدا به این ادعای نادرست میپردازیم که میگوید «در ایران گشت ارشاد نداریم» و سپس به سراغ آمارهایی میرویم که درباره پدیده تنفروشی در ایران وجود دارد؛ پدیدهای که یافتن اعداد دقیق دربارهاش دشوار است و یکی از مسئولان ایران گفته در ایران به نسبت بقیه کشورها، صفر است. در ادامه ماجراهای مربوط به عکس نوجوانی بدون حجاب معصومه (نیلوفر) ابتکار و مدرسه انگلیسیزبان او در تهران را تعریف میکنیم و به سراغ دو فکتچک دیگر هم میرویم: یکی این ادعای نادرست که جستجوی اینترنت امن در «خیلی» از کشورها به صورت اجباری وجود دارد و دیگری اینکه تعداد فرودگاههای بینالمللی ایران از آلمان بیشتر است.
00:01:43 زیرگرفتن زورگیرها در برزیل 00:09:53 گشت ارشاد در ایران 00:16:37 آمار تنفروشی در ایران 00:24:06 عکس نوجوانی معصومه ابتکار 00:33:51 تعداد فرودگاههای ایران و آلمان 00:37:50 جستجوی امن اینترنت در کشورهای دیگر 00:41:17 گواهینامه اینترنت برای کاربران در آمریکا
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ویدیوهای نادرست درباره قانونی بودن کشتن زورگیرهای موتورسوار در برزیل ادعای نادرست درباره آمار کارگران جنسی در ایران مقایسه فرودگاههای بینالمللی ایران و آلمان ادعای نادرست وزیر ارتباطات درباره فعال بودن جستوجوی امن گوگل در بسیاری از کشورها |
Aug 05, 2022 |
جمعیت سهمیلیونی غدیر؟!
56:21
این هفته در اپیزود شماره ۷۰ پادکست فکتنامه به این ادعای نادرست میپردازیم که از سوی مقامات رسمی ایران مطرح شده است: «سه میلیون نفر در گردهمایی غدیر شرکت کرده بودند». توضیح میدهیم که با چه ابزارها و راهها و با چه سناریوهایی میتوان حداکثر تعداد افرادی که از چهار راه پارک ولی تا چهار راه ولیعصر تهران جا میشوند را محاسبه کرد و چرا این عدد بسیار کمتر از «سه میلیون نفری» است که اعلام شده است. فکتچک دیگری که مرور میکنیم هم رشتهتوییتی است که ادعا میکند زینب ابوطالبی، مجری تلویزیون دختر حمید ابوطالبی، دیپلمات ایرانی است و میگوید شخص دیگری به نام زهرا ابوطالبی هم که در آمریکا دانشجوست، خواهر زینب و دختر حمید است. سوژههای دیگری که به آنها میپردازیم، رتبه اقتصادی ایران در جهان و همچنین دو ویدئوست که در شبکههای اجتماعی منتشر شدهاند؛ یکی اظهارات نادرستی درباره قانونیشدن ازدواج با محارم در فرانسه است و دیگری ویدئویی از یک انفجار در افغانستان است که به اشتباه به عنوان انفجار در هویزه ایران دستبهدست میشود.
00:02:11 ارتباط خانوادگی حمید، زهرا و زینب ابوطالبی 00:28:21 چند نفر در گردهمایی غدیر شرکت کرده بودند؟ 00:41:56 جایگاه اقتصادی ایران در جهان 00:49:14 قانون آزادی ازدواج با محارم در فرانسه 00:53:30 ویدئو درباره آتشسوزی در هویزه که مربوط به افغانستان است
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: ادعای نادرست درباره روابط خانوادگی حمید ابوطالبی و زینب و زهرا ابوطالبی چند نفر در گردهمایی ۱۰کیلومتری غدیر حضور داشتند؟ آمار گمراهکننده درباره جایگاه اقتصاد ایران |
Jul 29, 2022 |
مستند «خامنهای و توطئه کرونا»
59:40
قسمت ۶۹ پادکست فکتنامه، نسخه صوتی مستندی است که چندی پیش با عنوان «خامنهای و توطئه کرونا» منتشر شد. در این مستند که نتیجه ماهها مطالعه و بررسی است، توضیح میدهیم که چگونه ذهنیت تئوری توطئه آیتالله خامنهای رهبر جمهوری اسلامی ایران از همان ابتدای ورود کرونا به ایران، بر سرنوشت سلامت مردم تاثیر گذاشت و تحلیلها و تئوریهای او چگونه در ادامه باعث به وجود آمدن مشکلات جبرانناپذیر شد؛ از دستور برای جلوگیری از ورود واکسن فایزر و مدرنا تا تصمیمهایی که در زمینه واردات و تولید واکسن در ایران گرفته شد. اما پیش از آنکه به این مستند بپردازیم، در بخش ابتدایی پادکست، چند فکتچک این هفته سایت فکتنامه را مرور میکنیم. ماجرای پوستر «عفاف LGBT» در دانشگاه امام خمینی قزوین،
00:03:18 پوستر نشست عفاف در دانشگاه قزوین 00:08:15 عکس جعلی منتسب به رئیسجمهور ساحل عاج 00:12:08 تصاویر تلسکوپ جیمز وب 00:19:38 مستند «خامنهای و توطئه کرونا»
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: |
Jul 22, 2022 |
حجاب اجباری
33:50
مساله حجاب اجباری، مهمترین سوژهای است که در قسمت ۶۸ پادکست هفتگی فکتنامه به آن میپردازیم. ابتدا مروری میکنیم بر چند فکتچکی که در سالهای گذشته با این موضوع منتشر کردهایم و بعد هم سخنان سروش دباغ، پژوهشگر دین را فکتچک میکنیم که گفته بود حجاب اجباری، آرمان انقلاب نبوده و از سال ۱۳۶۲ در ایران تبدیل به قانون شده است. توضیح میدهیم که چرا این گفته، گمراهکننده است. بررسی فکتهایی درباره تلسکوپ جیمز وب هم بخش دیگری از پادکست این هفته است. یک فکتچک درباره وضعیت امنیت زنان در ایالات متحده و همینطور دو فکتچک درباره تورم در ایران و مصرف گاز ایران در مقایسه با اروپا، موضوعاتی هستند که این هفته در پادکست فکتنامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
00:02:13 عکسهای تلسکوپ جیمز وب 00:08:43 مروری بر فکتچکهای حجاب اجباری 00:13:45 حجاب اجباری در ابتدای انقلاب 00:20:37 رتبه آمریکا در امنیت زنان 00:25:55 بودجه و تورم در ایران 00:30:07 مصرف گاز در ایران و اروپا
این هفته، پادکست فکتنامه را فرهاد سردبیر سایت فکتنامه اجرا میکند. صحبتهای او در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری پادکست هیلا نیکو و تهیهکننده پادکست، افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: عکسهای تلسکوپ جیمز وب مروری بر فکتچکهای فکتنامه درباره حجاب حجاب اجباری جزو آرمانهای انقلاب ایران نبوده است؟ |
Jul 15, 2022 |
باربی
32:55
اپیزود ۶۷ پادکست هفتگی فکتنامه را با باربی آغاز میکنیم؛ عروسکی که حسن رحیمپور ازغدی در سخنرانی خود گفته است از سوی پنتاگون ساخته شده. توضیح میدهیم که چرا این گفته شاخدار است و تاریخچه ساخت این عروسک را مرور خواهیم کرد. دو فکتچک آمریکایی دیگر هم داریم که هر دو را موسی غضنفرآبادی، نماینده مجلس ایران گفته است؛ یکی درباره آمار فقرا در آمریکا و دیگری درباره آمار بیخانمانها در این کشور. فکتچک یک عکس از میرزارضای کرمانی، قاتل ناصرالدین شاه و یک ویدئو که به اشتباه ادعا میشود مربوط به کتکزدن زنان ایرانی در عراق است، فکتچکهای تصویری این هفتهاند و یک فکتچک کرونایی هم درباره نشت ویروس از آزمایشگاههای آمریکایی داریم.
00:01:00 ویدئوهای آموزشی فکتنامه 00:06:22 باربی ربطی به پنتاگون ندارد 00:11:22 عکس دستگیری میرزارضای کرمانی 00:15:16 خط فقر در آمریکا 00:18:02 بیخانمانها در آمریکا 00:21:19 درز ویروس عامل کووید۱۹ از آزمایشگاههای آمریکا 00:28:11 ویدئوی کتکزدن زنان در عراق
این هفته، پادکست فکتنامه را فرهاد سردبیر سایت فکتنامه اجرا میکند. صحبتهای او در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری پادکست هیلا نیکو و تهیهکننده پادکست، افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: ویدئوهای مکتبخانه باربی ساخت پنتاگون نیست! نگهبان میرزا رضا کرمانی، پدر رضاشاه نیست ادعای نادرست نماینده مجلس درباره جمعیت آمریکاییهای فقیر بررسی گفتههای جفری ساکس درباره درز ویروس کرونا از آزمایشگاههای آمریکایی |
Jul 08, 2022 |
گلوبال فکت در اسلو
01:01:52
بخش ابتدایی اپیزود ۶۶ پادکست هفتگی فکتنامه، گزارش فرهاد از نهمین کنفرانس سالانه فکتچکرها در اسلوی نروژ است. او درباره مهمترین اتفاقهایی صحبت میکند که در طول این کنفرانس چهار روزه مشاهده کرده است و کمی ما را با حال و هوای فکتچکینگ در دنیای امروز آشنا خواهد کرد. کنفرانس تلویزیونی ابراهیم رئیسی و حاشیههای آن، چند فکتچک این هفته را به خود اختصاص داده است و مرور فکتچکهایی درباره یک «تونل اضافی» در جاده سرچم به اردبیل، پوشش سخنگوی وزیر امور خارجه روسیه در تهران، مقایسه قیمت خانه در تهران و لسآنجلس و البته فکتچکی درباره پرچمهای رنگینکمانی در قطر، فکتچکهایی هستند که در این قسمت آنها را مرور میکنیم. در پایان نیز توضیح میدهیم که چرا این گفته که بعد از روی کار آمدن طالبان در ایران جمعیت کودکان کار ۲۰ برابر شده است، ادعایی نادرست است.
00:00:44 گزارش کنفرانس جهانی فکتچکینگ در اسلو 00:18:56 تونلی اضافی در جاده سرچم و اردبیل 00:24:33 شایعه زندهنبودن مصاحبه رئیسی با تلویزیون 00:28:09 عکس سخنگوی وزیر امور خارجه روسیه در تهران 00:31:53 مقایسه قیمت مسکن در تهران، دوبی و لسآنجلس 00:36:43 آیا تورم در اروپا بیسابقه است؟ 00:39:30 مقایسه توزیع کوپنی کالاها در اروپا و ایران 00:43:30 آیا رشد اقتصادی ایران در سه ماهه گذشته ۲۰ درصد بوده است؟ 00:49:06 قطر و قوانین درباره پرچم رنگینکمانی 00:56:53 با آمدن طالبان تعداد کودکان کار در ایران ۲۰برابر شده؟
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. کاور این قسمت را هیلا نیکو طراحی کرده و تهیهکننده پادکست، افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: گزارشی از گلوبال فکت ۹ در شهر اسلو تونل جاده سرچم اضافی نیست و کاربرد ایمنی دارد آیا ششمین گفتگوی تلویزیونی ابراهیم رئیسی با مردم در طول روز ضبط شدهبود؟ مقایسه لباس ماریا زاخارووا سخنگوی وزیر خارجه روسیه در ایران و عربستان مقایسه نادرست درباره قیمت خانه در تهران، دبی و لسآنجلس تورم فعلی در خیلی از کشورها مدتهاست تجربه نشده مقایسه طرح دولت برای تامین کالاهای اساسی در ایران و اروپا؛ ماجرای کوپن چیست؟ آیا رشد اقتصادی سه ماهه ایران ۲۰ درصد بوده است؟ ادعای نادرست درباره مجازات زندان برای برافراشتن پرچم رنگینکمان در جامجهانی قطر |
Jul 01, 2022 |
ماجراهای رونالدو و اسرائیل
47:17
این هفته در اپیزود ۶۵ پادکست فکتنامه، به سراغ مجموعهای از خبرهای نادرست درباره کریستیانو رونالدو و اسرائیل میرویم. خبرهای نادرستی که از منابع مختلفی تولید شدهاند اما صداوسیمای ایران، همه آنها را در این سالها به عنوان حقایقی درباره این ستاره پرتغالی مطرح کرده است؛ از ادعای نادرست رد کردن درخواست بازیکن اسرائیلی برای تعویض لباس تا دستندادن با نخستوزیر اسرائیل و خبر عکسی دستکاری شده که ادعا میکند رونالدو در آن از کودکان فلسطینی حمایت کرده است. سوژه دیگری که این هفته در پادکست فکتنامه به آن اشاره میکنیم مربوط به حسین عبدالباقی، مالک ساختمان متروپل در آبادان است؛ مردی که نامش از نخستین دقایق فرو ریختن ساختمان مطرح شد و خبرهای ضدونقیضی از زندهبودن یا مرگ او دستبهدست میشد. بررسی میکنیم که این خبرها چه منابعی داشتند و چه جریانهای خبریای درباره آن به انتشار اخبار پرداختند. فکتچکهایی درباره رشد سرمایهگذاری خارجی در ایران و دریافت سیگنالهای فرازمینی در چین نیز دو موضوع دیگری هستند که آنها را مرور خواهیم کرد. به غیر از اینها، فرهاد، سردبیر فکتنامه نیز از نروژ کمی، درباره کنفرانس فکتچکینگ گلوبال فکت ۹ صحبت میکند؛ دورهمی سالیانه فکتچکرها از سراسر جهان که امسال بعد از دو دوره آنلاین، بالاخره به صورت حضوری برگزار شده است.
00:02:14 گزارش کنفرانس گلوبالفکت ۹ از اسلو 00:13:18 فکتها و ابهامها درباره سرنوشت حسین عبدالباقی 00:27:24 ادعاهای صدا و سیما درباره مواضع ضد اسرائیلی کریستیانو رونالدو 00:40:08 رشد سرمایهگذاری خارجی در ایران 00:42:58 آیا چین سیگنال رادیویی تمدن فرازمینی را دریافت کردهاست؟
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: ادعاهای صدا و سیما درباره مواضع ضد اسرائیلی کریستیانو رونالدو |
Jun 24, 2022 |
نظامیان در سفارتخانه
45:28
این هفته در اپیزود ۶۴ پادکست فکتنامه پیش از مرور فکتچکهایی از دیگران، ابتدا به سراغ خودمان رفتیم و جملهای را فکتچک کردیم که هفته گذشته درباره رابطه بانک پاسارگاد با ستاد اجرایی امام گفته بودیم. یکی از مخاطبان در توییتر از ما درباره منبع این حرف سوال کرده بود و ما هم با مطالعه بیشتر درباره موضوع، ابتدا توضیح دادیم این تصور که بین این دو نهاد رابطهای وجود دارد از کجا آمده و بعد هم توضیح دادیم که چرا بهتر بود با احتیاط بیشتری در این باره صحبت کنیم. سوژه دیگری که این هفته به آن پرداختیم، مساله حضور نظامیان در سفارتخانهها بود که به بهانه انتشار یک عکس مطرح شد؛ عکسی که در آن تعدادی از نظامیان ایرانی در صفی ایستاده بودند تا با سفیر روسیه در ایران دست بدهند. دو سوژه دیگر این قسمت نیز مربوط به مدیریت کرونا در ایران و همچنین رتبه علمی ایران در جهان است.
00:00:44 گزارش وبینار فکتنامه درباره فکتچکینگ آنلاین 00:05:26 رابطه بانک پاسارگاد با ستاد اجرایی فرمان امام 00:16:52 حضور نظامیان در سفارتخانهها 00:22:19 روز بدون فوتی کرونا در ایران؛ فکتهایی که باید بدانیم 00:31:44 رتبه علمی ایران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: آیا بانک پاسارگاد متعلق به ستاد اجرایی فرمان امام است؟ آیا حضور نظامیان در سفارتخانه سایر کشورها و دیدار با سفرای خارجی امری معمول است؟ |
Jun 17, 2022 |
معمای ابر آروان
01:00:28
شرکت رایانهای ابر آروان که ارائهدهنده سرویسهای ابری (Cloud) در ایران است، در ماههای گذشته یکی از سوژههای اصلی خبری در فضای مجازی بوده است؛ شرکتی که با اتهام همکاری در محدودسازی اینترنت روبروست و مسئولان این شرکت، این اتهام را رد میکنند. در این قسمت از پادکست فکتنامه، بررسی میکنیم که نقش ابر آروان در محدودیت اینترنت در ایران چیست و به طور کلی، فعالیت و خدماتی که این شرکت ارائه میکند در چه بخشی از حکمرانی فضای مجازی در ایران قرار دارد. به جز این، از شایعه جیرهبندی شدن مواد غذایی در اروپا و اینکه چرا این ادعا گمراهکننده است میگوییم. ویدئوی تمیز کردن مدفوع که منتسب به مقبره آیتالله خمینی است، تصویری از یک آخوند که گفته میشود در حال تدریس ریاضیات در اروپاست و ویدئوهایی که ادعا میشود در حال تولید گرد و خاک عمدی در مرزهای ایران هستند، سه فکتچک تصویری این هفتهاند. در این قسمت به شایعه ارتباط آبله میمون با همجنسگرایی و همچنین بحث میزان اعتقاد مردم ایران به حجاب نیز خواهیم پرداخت.
00:00:38 وبینار آموزشی فکتچکینگ 00:04:15 تاثیر ابر آروان بر فیلترینگ در ایران 00:18:59 شایعه جیرهبندی مواد غذایی در اروپا 00:24:22 ویدیوی تمیزکردن مدفوع از مقبره آیتالله خمینی 00:30:31 شایعه آخوندی که در دانشگاههای آلمان ریاضی درس میدهد 00:42:23 شایعه ارتباط آبله میمون با همجنسگرایی 00:47:14 میزان اعتقاد مردم ایران به حجاب 00:55:13 شایعه تولید عمدی گردوخاک در مرزهای ایران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
وبینار «چگونه با محتوای نادرست مقابله کنیم؟» نقش و سهم شرکتهایی مانند ابر آروان در قطع اینترنت ادعای نادرست درباره ارتباط آبله میمون با گرایش جنسی افراد ادعای گمراهکننده وزیر اقتصاد درباره کمبود و جیرهبندی مواد غذایی در اروپا ادعای تمیزکردن مدفوع از مقبره آیتالله خمینی چقدر حقیقت دارد؟ |
Jun 09, 2022 |
حامی مالی در قید حیات نیست
01:02:39
در این قسمت از پادکست فکتنامه، درباره موضوعات مختلفی صحبت میکنیم. ابتدا کمی درباره «وبینار آموزشی فکتنامه» که جمعه ۱۳ و ۲۰ خرداد برگزار میشود توضیح میدهیم و از متروپل آبادان و مستند جدید فکتنامه با نام «خامنهای و توطئه کرونا» صحبت خواهیم کرد. در ادامه به فکتچک بازی فوتبال ایران و کانادا، ویروس جعلی فانوکس و همچنین وضعیت امنیت غذایی در ایران خواهیم پرداخت و پس از آن به سراغ یکی از سوژههای مهم روز یعنی فیلم سینمایی «عنکبوت مقدس» خواهیم رفت؛ فیلمی که روزنامه کیهان ادعا میکند حامی مالی صهیونیست دارد در حالی که این شخص چند سالی است از دنیا رفته است. دو شایعه درباره اسرائیل یعنی شایعه فروش زنان در پاساژهای این کشور و شایعه موظف بودن خانوادههای اسرائیلی به داشتن چهار فرزند نیز در این قسمت، مرور میشوند.
00:00:38 توضیح درباره وبینار آموزشی فکتنامه 00:05:07 توضیح درباره فکتچک حادثه متروپل آبادان 00:05:48 توضیح درباره مستند «خامنهای و توطئه کرونا» 00:13:21 فوتبال ایران و کانادا 00:18:56 ویروس فان وکس 00:25:31 امنیت غذایی در ایران 00:30:37 حامی مالی فیلم عنکبوت مقدس 00:40:03 شایعه فروش زنان در اسرائیل 00:47:28 شایعه موظفبودن خانوادههای اسرائیلی به داشتن چهار فرزند 00:59:27 ویدئوی نادرست منتسب به معصومه ابتکار
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: مستند «خامنهای و توطئه کرونا» |
Jun 03, 2022 |
ماجرای یک ویدیو در لرستان
49:22
این هفته در پادکست فکتنامه ابتدا درباره سوژه اصلی خبری این روزها، یعنی فاجعه فروریختن ساختمان متروپل در شهر آبادان صحبت میکنیم؛ اتفاقی که دهها کشتهوزخمی برجای گذاشت. اظهارنظرها، فیلمها، عکسها و خبرهایی که در این باره منتشر میشوند، مجموعهای از ابهامها را به وجود آوردهاند. توضیح میدهیم که این ابهامها چیست و چرا دسترسی نداشتن به اسناد و اطلاعات درباره مجوزهای ساخت این ساختمان، کار فکتچکینگ را برای ما دشوارتر میکند. در ادامه به سراغ سوژه اصلی این قسمت یعنی ویدیویی میرویم که مربوط به درگیری پلیس با شهروندانی در لرستان است. این ویدیو در روزهای اخیر که اعتراضهایی در خیابانهای شهرهای مختلف از جمله لرستان به وجود آمده، بازنشر میشود در حالی که ماجرا مربوط به هفتههای گذشته است. برخی نیز میگویند این درگیری مربوط به حمله اشرار به پلیس بوده است. توضیح میدهیم که چگونه در فکتنامه توانستیم زمان و مکان دقیق این اتفاق را پیدا کنیم و چه واقعیتهایی درباره آن میدانیم. به بهانه هفته جمعیت، دو فکتچک جمعیتی را هم در این قسمت بررسی میکنیم؛ یکی درباره برآوردها از جمعیت ایران در ۸۰ سال آینده و دیگری درباره آمارهای ناباروری در ایران. دو فکتچک دیگری هم که در پایان این قسمت به آنها اشاره میکنیم مربوط به خبری درباره رصد کوچ عقابها و همچنین مصرف سرانه روغن نباتی در ایران است.
00:01:00 فروریختن متروپل 00:07:56 ویدیوی درگیری پلیس با شهروندان در لرستان 00:21:06 جمعیت ایران تا ۸۰ سال آینده 00:28:26 آمار ناباروری در ایران 00:34:40 رصد کوچ عقاب به مدت بیست سال 00:40:07 مصرف سرانه روغن در ایران 00:45:12 روش کار فکتنامه چگونه است؟
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: راستیآزمایی ویدیوی درگیری پلیس با شهروندان در لرستان ادعای شاخدار درباره کاهش جمعیت ایران تا ۳۰ میلیون ادعای بیاساس درباره بالا بودن نرخ ناباروری در ایران |
May 27, 2022 |
گرانی
56:46
اعتراضها در ایران همچنان ادامه دارد و ما هم در این اپیزود، به سراغ یکی از دلایل اصلی شروع آن یعنی «طرح اصلاح نظام پرداخت یارانهای» رفتهایم؛ طرحی که در عمل باعث افزایش قابل توجه مواد غذایی اساسی در ایران شده است. در این اپیزود، بررسی میکنیم که این گرانیها مربوط به چه کالاهایی است، چه قدر میتواند زندگی را در ایران سخت کند و آیا اقشار کمدرآمد میتوانند با وجود یارانههایی که دریافت میکنند، از پس افزایش قیمتها برآیند یا نه. به غیر از آن به سراغ یک ادعای نادرست درباره امارات متحده عربی رفتیم. برخی از کاربران هوادار دولت ایران اعلام کرده بودند که بلافاصله پس از برداشتهشدن یارانهها، قیمت مرغ و روغن در امارات متحده عربی افزایش پیدا کرده است. توضیح دادیم که چرا این ادعا، نسبتی با واقعیت ندارد. موضوع آلودگی هوای تهران، همچنین قطعی اینترنت و گرانشدن تعرفههای اینترنت نیز دیگر موضوعاتی است که در این قسمت آنها را مرور میکنیم.
00:02:34 پاسخ به برخی سوالات متداول درباره حذف یارانه مواد غذایی 00:31:05 ادعای نادرست درباره گران شدن مواد غذایی در امارات و ارتباط آن با تحولات داخلی ایران 00:39:00 آیا تعطیلی ۲۷ اردیبهشت بهخاطر ترس از اعتراضات در تهران بود؟ 00:43:36 ادعای نادرست درباره اختلال گسترده و قطع اینترنت در اهواز 00:50:55 ادعای نادرست درباره ارتباط قطعی اینترنت با حمله سایبری به مبیننت 00:52:56 آیا تعرفههای اینترنت در ایران گران نشده است؟
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: پاسخ به برخی سوالات متداول درباره حذف یارانه مواد غذایی ادعای نادرست درباره گران شدن مواد غذایی در امارات و ارتباط آن با تحولات داخلی ایران آیا تعطیلی ۲۷ اردیبهشت بهخاطر ترس از اعتراضات در تهران بود؟ ادعای نادرست درباره اختلال گسترده و قطع اینترنت در اهواز ادعای نادرست درباره ارتباط قطعی اینترنت با حمله سایبری به مبیننت |
May 20, 2022 |
قصه تکراریِ پوشش دانشجویان
51:33
این هفته در پادکست فکتنامه، سوژه اصلی ما باز هم پوشش اجباری در ایران است. در این قسمت، فکتچکی را مرور میکنیم که درباره گزارشی است که از برنامه ۲۰:۳۰ صداوسیما پخش شده و در آن گفته میشود که قوانین پوشش، محدود به دانشگاههای ایران نیست و همه دانشجویان در کشورهای بیرون ایران نیز باید چنین قوانینی را رعایت کنند؛ ادعایی شاخدار که بارها تکرار شده است. موضوعات دیگری که به آنها میپردازیم:
00:00:29 کارگاه آنلاین فکتنامه و پوینتر با موضوع فکتچکینگ 00:04:14 ماجرای سفر خانواده قالیباف به ترکیه و ادامه حاشیههای آن 00:09:50 پوشش در دانشگاههای خارج از ایران 00:23:09 اظهارات رهبر جمهوری اسلامی درباره موفقیت در بدهی نزدیک به صفر ایران 00:35:50 ادعای وزیر بهداشت درباره اینکه واکسنهایی که در ایران استفاده شده از فایزر و مدرنا بهتر بودهاند 00:41:57 گفته عبدالناصر همتی درباره رکورد تاریخی چاپ پول در دولت رئیسی 00:44:45 دولت کانادا و اتانازی در این کشور 00:47:47 آمارهای مربوط به ثبتنام ایرانیان در لاتاری آمریکا
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
آیا دانشجویان بیرون از ایران به دلیل رعایتنکردن قوانین پوشش اخراج میشوند؟ روایت گمراه کننده رهبر جمهوری اسلامی درباره بدهیهای خارجی ایران آیا واکسنهایی که در ایران استفاده شده از فایزر و مدرنا بهتر است؟ ادعای گمراهکننده درباره شکسته شدن رکورد چاپ پول در دولت سیزدهم آیا کانادا برای کاهش هزینههای بیماران روانی و معلولان، خدمات مرگ خودخواسته ارائه میکند؟ |
May 13, 2022 |
مورد عجیب نادر طالبزاده
54:38
اپیزود جدید پادکست فکتنامه، درباره نادر طالبزاده است؛ چهره مشهور و جنجالی که به تازگی درگذشت. او در زمانی که زنده بود یکی از مروجان تئوری توطئه در ایران بود و هنگامی که از دنیا رفت هم شایعهها و تئوریهای توطئهای درباره خانواده، پیشینه و فعالیتهایش منتشر شد. در این اپیزود ابتدا بیشتر با کارها و فعالیتهای او آشنا میشویم و سپس به سراغ چند تئوری توطئهای میرویم که طالبزاده آنها را مطرح کرد؛ از مسموم کردن آب زمزم در عربستان تا مجموعه اطلاعات گمراهکنندهای که در جریان حمله ایران به پایگاه عینالاسد در عراق مطرح کرد. در ادامه نیز به سراغ شایعهها و گفتههای نادرستی میرویم که درباره یهودی/آمریکایی بودن مادر او مطرح شده است. به غیر از سوژه اصلی، دو فکتچک دیگر هم در این اپیزود مرور میشوند. یکی بررسی ویدئوی جعلی که به نام وصیتنامه مریم میرزاخانی، ریاضیدان ایرانی منتشر شده و یکی دیگر ادعای نادرستی که میگوید در اروپا و آمریکا هم پارکهایی مخصوص مادران و کودکان وجود دارد. در پایان نیز چند کامنت مخاطبان فکتنامه را میخوانیم و به آن پاسخ میدهیم.
00:00:49 معرفی نادر طالبزاده و فعالیتهایش 00:05:00 تئوری توطئه درباره مسموم کردن آب زمزم در عربستان 00:06:41 توصیه به افسران جنگ نرم برای نخوردن آب و غذا در آمریکا 00:08:09 جریان رسانهای جعلی در زمان حمله ایران به پایگاه عینالاسد 00:17:03 تئوری توطئه ترور بیولوژیک نادر طالبزاده 00:28:01 ادعاهای نادرست درباره تبار یهوی نادرطالبزاده 00:40:17 درباره پدر و پدربزرگ نادر طالبزاده چه میدانیم 00:49:11 ویدئوی جعلی درباره مریم میرزاخانی 00:51:26 ادعای نادرست درباره وجود پارکهای ویژه مادران در آمریکا و اروپا 00:52:30 بنر فتوشاپی پشت سر ابراهیم رئیسی
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: آیا طالبزاده ترور بیولوژیک شدهاست؟ درستیسنجی ادعاهای مطرح شده درباره تبار یهودی خانواده نادر طالبزاده «نجات سرباز رایان» تحت تاثیر «روایت فتح» ساخته شد؟ ادعاهای شاخدار درباره سلاح بیولوژیک بودن ویروس کرونا! درباره کاترین شکدم چه میدانیم؟ ماجرای ویدئوی جعلی از وصیتنامه مریم میرزاخانی چیست؟ ادعای نادرست درباره «پارکهای ویژه مادران و کودکان» در اروپا و آمریکا |
May 06, 2022 |
اپیزود قالیباف
53:37
این هفته در پادکست فکتنامه به غیر از مرور دو فکتچک از قالیباف، کمی هم درباره پرونده سفر خانواده او به ترکیه صحبت میکنیم؛ سفری که اظهارنظرهای ضدونقیض درباره آن زیاد است اما منابع کمی برای درستیسنجی ابعاد مختلف آن وجود دارد. گفتههای نادرست و غیرقابل اثبات قالیباف که به ترتیب درباره محدودیت نداشتن تحقیقوتفحص مجلس و همچنین سهم دولت از اقتصاد ایران است، باعث شد که نام این قسمت را «اپیزود قالیباف» بگذاریم. در ادامه به ژاپن میرویم و از خبر گمراهکنندهای درباره ممنوعیت موی دم اسبی در ژاپن میگوییم. بعد از بررسی فکتچکهایی از یک انیمیشن درباره طرح صیانت و سوژهای مربوط به بدهیهای واقعی دولتهای مختلف در ایران، به سراغ مرور چند کامنت میرویم که از مخاطبان فکتنامه دریافت کردهایم.
00:01:36 درباره سفر خانواده قالیباف به ترکیه چه میدانیم 00:12:38 محدودیتهای تحقیق و تفحص مجلس 00:16:40 سهم دولت از اقتصاد ایران 00:22:57 مدل موی دماسبی در مدارس ژاپن 00:30:41 انیمیشن درباره طرح صیانت 00:38:25 بدهیهای دولت 00:44:22 پاسخ به کامنتهای شما
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: سایت مدیابایس برای اطلاع از اعتبار سایتهای خبری مجلس ایران و محدودیتهای تحقیق و تفحص چند درصد از اقتصاد ایران، دولتی است؟ آیا مدل موی دم اسبی در مدارس ژاپن ممنوع است؟ |
Apr 29, 2022 |
رئیسی و یک گواهی ابتدایی جعلی
01:00:13
این هفته در قسمت ۵۶ پادکست هفتگی فکتنامه ابتدا کمی درباره کامنتهای دلگرمکننده شنوندگان صحبت میکنیم و بعد از آن به سراغ ماجرای یک مدرک جعلی میرویم که میگویند مربوط به گواهینامه تحصیلی ابراهیم رئیسی است. توضیح میدهیم که در چه فرایندی، این سند جعلی حتی از سوی روزنامهنگاران نیز بازنشر میشود. در ادامه پادکست، سوژه تعداد افغانستانیها در ایران را بررسی میکنیم و توضیح میدهیم که چرا عدد ۸ میلیون نفر که از سوی روزنامه جمهوری اسلامی اعلام شده، عددی غیرواقعی است و ما به آن نشان «شاخدار» دادهایم. بعد از هفتهها، دوباره به سراغ سوژهای درباره واکسنهای کرونا میرویم و ادعاهای یک کانال تلگرامی ضدواکسن را درباره نقش واکسن در جهشهای ویروس بررسی خواهیم کرد. دو سوژه ازدواج با محارم در اروپا و همچنین نقاشی کشیدن فیلها را هم در پایان پادکست، مرور میکنیم. 00:06:00 جمعیت افغانستانیها در ایران 00:17:43 رئیسی و یک گواهی ابتدایی جعلی 00:25:44 ادعای نادرست تاثیر واکسن بر تولید سویههای جدید 00:44:40 ادعای نادرست قانونی بودن ازدواج با محارم در کشورهای غربی 00:52:18 ادعای نقاشیکردن فیلها پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: گواهینامه ششساله ابتدایی جعلی منسوب به ابراهیم رئیسی ادعای شاخدار درباره جمعیت ۸ میلیون نفر افغانستانیهای مقیم ایران ادعای نادرست درباره واکسن و سویههای جدید ویروس ادعای شاخدار درباره قانونی بودن ازدواج با محارم در کشورهای غربی |
Apr 22, 2022 |
شگفتانگیزان جامجمی
43:23
سوژه اصلی قسمت ۵۵ پادکست فکتنامه، مروری بر حضور کودکان و نوجوانان شگفتانگیز در صداوسیما و رسانههای رسمی ایران است؛ افرادی که اغلب نوجوانند با صفتهایی مثل «فرانخبه» یا «مخترع نابغه» معرفی میشوند و معمولا هم هیچ سند و مدرکی وجود ندارد که ادعای شگفتانگیزبودن آنها را ثابت کند. بهانه این بحث هم برنامه تلویزیونی عصر جدید است که این بار ادعا کرده یک جوان ۲۱ ساله از طریق سلولهای بنیادی مادرش، توانسته بینایی خود را به طور کامل به دست بیاورد؛ ادعایی که نادرست است. اما به غیر از این سوژه، به سراغ رباتی میرویم که این روزها در اینستاگرام فارسی همه جا حضور دارد و ادعا میشود روغن جمع میکند. بررسی میکنیم که چرا این ماجرا نادرست است و مواردی را که باید درباره این ربات بدانیم، ذکر میکنیم. ماجرای اهانت به مکرون در فرانسه، نگاهی به وضعیت آزادی مذهب در تاجیکستان و دو موضوع اقتصادی مربوط به آمارهای درآمد و دخل و خرج دولت ایران هم دیگر مواردی است که در این اپیزود از پادکست فکتنامه به آنها میپردازیم.
00:01:04 ادعای درمان نابینایی از طریق سلولهای بنیادی در شیراز 00:18:00 «ربات روغنجمعکن» 00:23:53 آیا یک کاریکاتوریست در فرانسه به دلیل انتشار کاریکاتور امانوئل مکرون، مجرم شناخته شد؟ 00:29:00 نگاهی به وضعیت آزادی مذهب در تاجیکستان 00:32:29 آمارهای درآمد و دخل و خرج دولت ایران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ادعای درمان نابینایی از طریق سلولهای بنیادی در شیراز هیچ سندی ادعاهایی را که درباره “فرانخبه دوازدهساله” میشود تایید نمیکند. ماجرای ” مخترع نابغه ۱۰ ساله” و اهمیت درستیسنجی برای رسانهها و منابع رسمی «ربات روغنجمعکن»؛ داستان ترجمه یک پست نادرست آیا یک کاریکاتوریست در فرانسه به دلیل انتشار کاریکاتور امانوئل مکرون، مجرم شناخته شد؟ نگاهی به وضعیت آزادی مذهب در تاجیکستان دخل و خرج دولت در سال ۱۴۰۰؛ فکتها و شواهد موجود چه میگویند؟ |
Apr 15, 2022 |
استادیوم مشهدی، آزمایشگاه اوکراینی
48:37
این هفته در قسمت جدید پادکست فکتنامه، هفت سوژه مختلف را که در روزهای گذشته فکتچک کردهایم، مرور خواهیم کرد. ابتدا به سراغ مادلین آلبرایت میرویم و باوری که میگوید او سالها پیش از ایران به خاطر نقشداشتن در «کودتای ۲۸ مرداد» عذرخواهی کرده است. سپس به بهانه اظهارات وزیر بهداشت ایران، آمارها و شاخصهای کرونا در ایران را مرور میکنیم و در ادامه دو فکتچک ورزشی-سیاسی را بررسی خواهیم کرد. ابتدا از وضعیت اسرائیل در جذاب ورزشکاران دیگر کشورها خواهیم گفت و بعد هم ماجراهای تلخ استادیوم امام رضای مشهد را بازخوانی میکنیم؛ جایی که زنان باز هم اجازه نیافتند به استادیوم فوتبال بروند. نگاهی به ادعاها درباره آزمایشگاههای بیولوژیک در اوکراین، ادعایی نادرست درباره یک گفته اوباما در زمینه اختصاص بودجه به توییتر و فیسبوک برای جذب کاربران ایرانی دو فکتچک دیگری هستند که در قسمت ۵۴ پادکست فکتنامه به آنها خواهیم پرداخت. در پایان نیز به سراغ شایعهای میرویم که مربوط به اسکار و سیلی ویل اسمیت به کریس راک در این مراسم است؛ شایعهای که ادعا میکند همه اینها کار خود فایزر بوده است! 00:01:00 عذرخواهی مادلین آلبرایت از ایران 00:10:10 وضعیت ایران در مبارزه با کرونا 00:14:36 اسراییل و کمیته جذب ورزشکار 00:19:53 امکان محرومیت ایران از سوی فیفا 00:25:58 آزمایشگاههای بیولوژیک اوکراین 00:36:39 بودجه اوباما برای جذب کاربران ایرانی 00:42:25 فایزر و سیلی ویل اسمیت در اسکار
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: مادلین آلبرایت به خاطر نقش آمریکا در «کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲» عذرخواهی نکرده است آیا ایران جزو ۱۰ کشور «قوی در مبارزه با کرونا» است؟ آیا اسراییل علیه ایران کمیته جذب ورزشکار تشکیل دادهاست؟ آیا امکان کنار گذاشتن تیم ملی فوتبال ایران از جام جهانی وجود دارد؟ درباره آزمایشگاههای بیولوژیک اوکراین چه میدانیم؟ خبر نادرست بودجه توییتر و فیسبوک برای جذب کاربران ایرانی آیا سیلی جنجالی ویل اسمیت در اسکار به خاطر فروش «داروی جدید» فایزر بوده است؟ |
Apr 08, 2022 |
فکتنامه در ۱۴۰۰
41:55
قسمت ۵۳ پادکست فکتنامه در روزی منتشر میشود که سه مناسبت دارد؛ روز جهانی درستیسنجی، پنجمین سالگرد تاسیس سایت فکتنامه و نخستین سالگرد شروعبهکار پادکست فکتنامه. به همین مناسبت، در این قسمت ابتدا مروری میکنیم به کارنامه فکتنامه از نگاه آمارها و بعد به سراغ کامنتها و صداهایی میرویم که مخاطبان فکتنامه برای ما ارسال کردهاند. از همه کسانی که برای این قسمت ویژه، صدا فرستادهاند تشکر میکنیم. در ادامه نامزدها و برندگان «شاخدار سال»، «سورپرایز سال» و «پرزحمتترین فکتچک سال» را به شما معرفی میکنیم. این قسمت یک جمعبندی و مرور کوتاه به یک سال تلاش فکتنامه برای پرداختن به خبرهای نادرست و توضیح درباره واقعیت خبرهاست. روز جهانی فکتچکینگ مبارک! فکتچکهایی که در این اپیزود به آنها اشاره کردیم: پربازدیدترین فکتچک سایت: انتخابات با مشارکت زیر ۵۰ درصد و مکانسیمهای حقوقی سازمان ملل متحد رتبههای بعدی: آیا یک بیماری جدید در شیان چین شیوع پیدا کرده باعث خونریزی گوش و چشم و بینی میشود؟
کندی اینترنت در ایران از کجا ناشی میشود و چقدر به طرح صیانت مربوط است؟
پربازدیدترین مقاله: طرح صیانت از حقوق کاربران در آستانه تصویب؛ آیا کار اینترنت در ایران تمام شده است؟ جنگ در اوکراین و بازار داغ اخبار جعلی آیا گفتههای محمدعلی طاهری در مصاحبه با ایران اینترنشنال مبنای علمی دارد؟
پربازدیدترین توییت: ویدئوی مصاف درباره کشتهسازی در اوکراین آیا چین زبالههای اتمی خود را در ایران دفن میکند؟ ادعای جعلی درباره عزل منی
پربازدیدترینها در اینستاگرام: واقعه گوهرشاد ارتباطی با کشف حجاب نداشته است. آیا عکس زنی که در خوزستان از روی زمین آب میخورد، فتوشاپ شده است؟
پربازدیدترین پستها در تلگرام: آیا ایران رتبه دوم واکسیناسیون را در دنیا به دست آورده است؟ ادعای مرگبار بودن واکسنهای کرونا جعل جدول خبرگزاری تسنیم برای اثبات گفته رهبر درباره رتبه اقتصادی ایران
پرشنوندهترین اپیزودهای پادکست فکتنامه: بنیصدر و شایعهای که نمیمیرد
کاندیداهای شاخدار سال: آیا استقبال از ابراهیم رئیسی در تاریخ انتخابات جمهوری اسلامی «کمنظیر» است؟ ادعای خامنهای درباره ارتباط داعش با دموکراتهای آمریکا طراحی کووید؛ ماجرای یک مستند «غیرعادی»
دیگر شاخدارهای قابل توجه: شایعه کشف «گور دستهجمعی شهدای مسجد گوهرشاد» در مشهد صحت ندارد آیا سندی مبنی بر توطئه انگلیس برای کاهش جمعیت ایران وجود دارد؟ آیا بهزودی با رویداد لاشامپ، همه سلاحهای مدرن از کار خواهد افتاد؟ آیا با توسعه انرژی هستهای میتوان مشکل آب هفت استان را حل کرد؟ نقل قول از نیویورک تایمز و والاستریت ژورنال درباره فواید حجاب و تشکیل گشت پوشش توسط پلیس نیویورک
سورپرایز سال: آیا شرکتهای ایرانی برای تامین قطعات با خودروسازهای آلمانی مانند بنز و بیامو همکاری میکنند؟ (برنده سورپرایز سال) اوکراین از نظر تعداد سربازان اعزامی سومین کشور نیروهای ائتلاف در عراق بوده است مقایسه جمعیت کارمندان ایران با کارکنان بخش عمومی در کشورهای دیگر
پایینکشیدن عکس قاسم سلیمانی و عذرخواهی پلیس در هند
پرزحمتترین فکتچکها محمدعلی طاهری و عرفان حلقه (برنده پرزحمت سال) آیا امواج رادیویی برای سلامتی مضر هستند؟ طراحی کووید؛ ماجرای یک مستند «غیرعادی» |
Apr 01, 2022 |
سالها و نامها
55:30
در این قسمت از پادکست فکتنامه، به بهانه سال نو، به سراغ سوژههایی رفتیم که درباره نامگذاری سال جدید و همچنین پیامهای نوروزی رهبر و رئیسجمهور ایران است. ابتدا به ماجرای جنجالی نبود سفره هفتسین در پیام نوروزی رییسجمهور ایران پرداختیم و به این سوال پاسخ دادیم که رئیسجمهورهای ایران در چه سالهایی پیام نوروزی خود را کنار سفره هفتسین منتشر کردهاند. بعد هم به بهانه اشاره به آغاز قرن جدید در پیام نوروزی امسال و پارسال رهبر جمهوری اسلامی، به این سوال پاسخ دادیم که بالاخره قرن جدید از چه زمانی شروع میشود؟ بحث اصلی این قسمت اما درباره نامگذاری امسال است. ابتدا در این باره صحبت کردیم که این نامگذاریها چه تاریخچهای داشته. ضمن اینکه تاثیر این نامگذاریها را بر شرایط زندگی مردم ایران بررسی میکنیم. دانشبیان و اشتغالآفرین، دو عبارتی است که در نام امسال وجود دارد و در پایان پادکست، نگاهی کردیم به وضعیت شرکتهای دانشبنیان و همچنین شرایط اشتغالزایی در کشور.
00:04:05 سفره هفتسین و پیامهای نوروزی 00:10:31 قرن جدید از چه زمانی شروع میشود؟ 00:15:13 رهبر جمهوری اسلامی و نامگذاری سالها 00:32:00 تاثیر نامگذاری سالها چیست؟ 00:35:03 وضعیت شرکتهای دانشبنیان در ایران چگونه است؟ 00:47:44 اشتغالزایی در ایران چه وضعیتی دارد؟
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم: ماجرای هفتسین در پیامهای نوروزی خامنهای هم سال گذشته و هم امسال را آغاز قرن جدید نامید آیا یک ویروس جدید ناشناخته در چین شایع شدهاست؟ آیا آمریکا تروریستهای داعش را به شرق اوکراین میفرستد؟ آیا ژاپن، عده طلاق اسلامی را رسمی کردهاست؟ آیا در خیابانهای سیدنی موجود فضایی پیدا شدهاست؟
|
Mar 25, 2022 |
جنگ و تورم، غبار و سود سیگار
51:22
اپیزود ۵۱ پادکست فکتنامه در میانهی جنگ اوکراین، تورم، گرد و غبار خوزستان و در روزهایی منتشر میشود که مردم هنوز درگیر کرونا هستند؛ روزهای پایانی سال ۱۴۰۰. در این قسمت، «هفت» فکتچک را مرور میکنیم که موضوعات مختلفی دارند؛ از جنگ اوکراین و زنی باردار زیر بمباران بیمارستان تا وضعیت تورم ایران و ترکیه و ادعایی درباره عمدیبودن تولید گرد و خاک در خوزستان.
00:02:00 آیا آمریکا تروریستهای داعش را به شرق اوکراین میفرستد؟ 00:06:30 ماجرای زن باردار در بیمارستان کودکان اوکراین 00:12:41 ادعای حذف تارکوفسکی از لیست سایت آیامدیبی 00:16:50 مقایسه نرخ تورم ایران و ترکیه 00:26:39 چرا به آمارهای رسمی تورم در ایران استناد میکنیم؟ 00:31:37 صادرات نفت خام ایران 00:37:13 میزان سود مصرف سیگار در ایران 00:41:13 ادعای تولید گرد و خاک عمدی در عراق به سمت ایران قطعه پایانی: والس نوروزی از احمد عاشورپور
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
آیا آمریکا تروریستهای داعش را به شرق اوکراین میفرستد؟ ماجرای زن باردار در بیمارستان کودکان اوکراین ادعای حذف تارکوفسکی از لیست سایت آیامدیبی صادرات نفت خام ایران در ماههای پایانی سال ۱۴۰۰ چقدر است؟ آیا ۸۰ درصد سیگارهای مصرفی در ایران را خارجیها تولید میکنند؟ |
Mar 18, 2022 |
مورد عجیب کاترین شکدم
48:52
در قسمت ۵۰ از پادکست هفتگی فکتنامه سعی میکنیم ببینیم اسناد و یافتهها درباره کاترین شکدم، چه میگوید. او روزنامهنگار و تحلیلگری است که مدتی در ایران،در رسانههای نزدیک به اصولگرایان و حتی در سایت رهبر جمهوری اسلامی، مطالبی را مینوشت و مدتی پیش اعلام کرد که در گفتوگو و مواجهه با رهبران ایران، به این نتیجه رسیده که جمهوری اسلامی به دنبال رسیدن به سلاح هستهای است؛ ادعایی که واکنشهای زیادی را در ایران به همراه داشته است. در ادامه چند فکتچک از اوکراین را بررسی میکنیم و در پایان، به سراغ بررسی سوژهای میرویم که در آن اطلاعات نادرستی درباره وضعیت جذب سرمایههای خارجی در زمان برجام، مطرح شده است.
00:01:18 مقدمهای درباره اهمیت موضوع کاترین شکدم 00:06:16 ماجرای اکانت توییتری آتوسا شجاعیان چیست؟ 00:13:48 درباره کاترین شکدم چه میدانیم؟ 00:19:57 آیا کاترین شکدم جاسوس اسرائیل است؟ 00:25:54 گفته رائفیپور درباره حضور نظامی اوکراین در عراق 00:27:41 قبرستانهای متحرک برای نیروهای نظامی روسیه 00:32:08 ویدئوی گریم زخمیها 00:34:36 پوتین و جلسه با مهمانداران هواپیما 00:36:58 پایین کشیدن عکس قاسم سلیمانی در کشمیر 00:39:56 آمریکاییها اعترافکردهاند داعش را خودشان به وجود آوردهاند 00:44:05 مقایسه سرمایهگذاری خارجی در ایران قبل و بعد از برجام
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم: درباره کاترین شکدم چه میدانیم؟ اوکراین از نظر تعداد سربازان اعزامی سومین کشور نیروهای ائتلاف در عراق بوده است قبرستانهای متحرک روسیه در اوکراین واقعیت دارد؟ بازیگران گریمشده را به عنوان زخمیهای جنگ در اوکراین جا زدهاند؟ آیا جلسه پوتین با تکنیک پردهسبز فیلمبرداری شدهاست؟ پایینکشیدن عکس قاسم سلیمانی و عذرخواهی پلیس در هند |
Mar 11, 2022 |
درستیسنجی جنگ اوکراین
01:05:49
اپیزود ۴۹ پادکست هفتگی فکتنامه، به طور کامل به جنگ اوکراین و حمله روسیه به این کشور اختصاص دارد. در این قسمت ابتدا به سراغ بخشی از فکتچکهای سایت فکتنامه میرویم که جریان هدایتشده خبرهای نادرستی بوده که از سوی رسانههای ایران منتشر شده است. در ادامه نیز مروری میکنیم بر عکسها، ویدئوها و خبرهایی که به بر اثر بیتوجهی روزنامهنگاران و دبیران رسانههای فارسی، به عنوان واقعیتهای این جنگ معرفی شدهاند، در حالی که واقعی نبودهاند. در پایان هم چند ویدئو و عکس نادرست را که در شبکههای اجتماعی جهان به طور گسترده منتشر شدهاند، مرور خواهیم کرد. در این اپیزود به شما میگوییم که در این شرایط خاص، برای فهمیدن خبرهای درست، چه راهها و ابزارهایی وجود دارد؛ شرایطی که در آن، بازار خبرها، عکسها و ویدئوهای نادرست از همیشه داغتر است.
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
ویدئوی مصاف درباره کشتهسازی در اوکراین سایت درستیسنجی UkraineFacts جنگ در اوکراین و بازار داغ اخبار جعلی فرانس۲۴: تانکی که یک خودروی غیرنظامی را زیر گرفت روسی نبوده است. |
Mar 04, 2022 |
طراحی کووید؛ ماجرای یک مستند «غیرعادی»
33:02
مستندی که روز ۲۷ بهمن ۱۴۰۰ با نام «طراحی کووید» یا PlanCovid از شبکه سه سیما پخش شد، اثری غیرعادی است؛ مستندی که ابتدا مخاطبان فکتنامه از ما خواستند ادعاهای مطرحشده در آن را بررسی کنیم اما هر چه جلوتر رفتیم، سوالات دیگری برایمان به وجود آمد. مستند «طراحی کووید» در نگاه اول، فیلمی غیرفارسی است که به نظر میرسد دوبله شده است. در این قسمت میگوییم که چرا ظن شدید داریم که مستند، اساسا ساخته پخشکنندگان ایرانی آن باشد.
طراحی کووید که با هدف بررسی ریشههای به وجود آمدن ویروس کرونای جدید تهیه شده، مجموعهای از ادعاهای بیاساس و نادرست درباره منشا همهگیری کروناست. از جمله ادعاهایی که در آن مطرح میشود این است که ویروس کرونا دستساز بوده و همچنین میگوید قدرتهای بزرگ مثل آمریکا و نهادهایی چون بنیاد راکفلر و افرادی چون بیل گیتس در تبدیل آن به سلاحی بیولوژیک دست داشتهاند. این ادعاهای نادرست، جزو مشهورترین ادعاهای طرفداران تئوری توطئه در جهان است. مستند اما به جز طرح این موارد، مشخصاتی غیرعادی نیز دارد. مثلا برخلاف آنچه در نگاه اول به نظر میرسد، تا پیش از پخش از صدا و سیما، هیچ رد و نشانی از نسخه اصلی آن دیده نمیشود. تنها نشانی، لینکی است در یوتیوب که حدود یک هفته پیش از پخش در تلویزیون، از سوی افرادی ناشناس در یک کانال تازه تاسیس با چند دنبالکننده بارگذاری شده است. این سوالها و چند موضوع قابل توجه دیگر، باعث شد که در این قسمت از پادکست، مستند «طراحی کووید» را بررسی کنیم.
پادکست این هفته فکتنامه را فرهاد، سردبیر سایت فکتنامه اجرا میکند. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید. لینک مقاله فکتنامه درباره مستند طراحی کووید طراحی کووید؛ ماجرای یک مستند «غیرعادی» |
Feb 25, 2022 |
رتبه فضایی ایران
46:54
این هفته در پادکست فکتنامه، چهار سوژه اصلی را مرور میکنیم. ابتدا به سراغ موضوع «همسرکشی در ایران» میرویم؛ سوژهای که پس از اخبار مربوط به قتل ناموسی مونا حیدری در ایران، برای چندمین بار مطرح شده بود. خبرگزاری فارس، در یک اینفوگرافیک اعلام کرد که نرخ زنکشی در ایران، کمتر از نرخ شوهرکشی است. رضا در این قسمت توضیح میدهد که فرایند بررسی این ادعا چه بوده و چرا ما به آن نشان نادرست دادهایم. یکی دیگر از موضوعاتی که در این قسمت به آن میپردازیم، مربوط به مساله استقراض دولت از بانک مرکزی و راهی است که دولت سیزدهم از طریق آن، منابع مالی خود را تامین میکند. در بخش بعدی پادکست، به سراغ ادعایی میرویم که بارها تکرار شده و میگوید ایران یکی از ده کشور در زمینه فناوری فضایی است. توضیح میدهیم که چرا اساسا چنین ردهبندیای وجود ندارد و وضعیت کشورهای مختلف و ایران در زمینه فناوریهای مختلف فضایی چگونه است. ضمن اینکه مروری میکنیم به ویدئویی که در آن دستهای از پرندگان در مکزیک، ناگهان به زمین میخورند و جان خود را از دست میدهند. بخش پایانی پادکست هم پاسخ به نظرات و مرور پیشنهادهایی است که شنوندگان پادکست آنها را مطرح کردهاند.
00:00:53 آمارهای مربوط به همسرکشی در ایران 00:11:40 دولت سیزدهم چگونه منابع مالی خود را از بانک مرکزی تامین میکند؟ 00:19:39 رتبه ایران در فناوری فضایی 00:30:44 مرگ ناگهانی پرندگان در مکزیک 00:35:46 مرور کامنتهای شنوندگان
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم: ادعای خبرگزاری فارس درباره همسرکشی در ایران استقراض یا استقراض؛ دولت سیزدهم چگونه منابع مالی خود را از بانک مرکزی تامین میکند؟ |
Feb 18, 2022 |
کودکهمسری در ایران
01:11:58
انتشار خبر دردناک مربوط به قتل ناموسی و قربانی شدن مونا (غزل) حیدری، بار دیگر مساله کودکهمسری را در ایران مطرح کرده است زیرا او در سن زیر ۱۸ سالگی ازدواج کرده و دارای فرزند شده است. رضا در پادکست این هفته نتایج پژوهش خود را درباره آمارهای «رسمی» از ازدواج زیر ۱۸ سال در ایران ارائه میکند و به ما میگوید که وضعیت کودکهمسری در ایران چگونه است. این هفته چند سوژه دیگر نیز در پادکست فکتنامه بررسی میشود. رضا و فرهاد ابتدا درباره جریانهایی صحبت میکنند که با هجو گروههای تئوری توطئه، به جنگ باورها و عقاید نادرست رفتهاند. در ادامه کمی درباره وضعیت رشتهگرایشها در حوزه علمیه قم صحبت میکنند و البته بررسی فکتچکی درباره تعداد رانندگان اسنپ، تپسی و اوبر، بهانهای میشود تا به این سوال پاسخ دهند که فکتنامه چگونه سوژههای خود را انتخاب میکند. نگاهی به گزارش مجله لنست درباره واکسن رازی کووپارس و همچنین بررسی کمکهای بینالمللی در ایران در حوزه بهداشت نیز دیگر فکتچکهایی هستند که در این قسمت به آنها میپردازیم.
00:01:09 درباره گروه «پرندهها واقعی نیستند» در آمریکا 00:12:55 آمارهای کودکهمسری در ایران 00:25:07 رشتهها و گرایشها در حوزه علمیه قم 00:32:36 میزان تولید محتوای اینترنت در خارج از کشور 00:38:23 مقایسه رانندگان تپسی، اسنپ و اوبر 00:43:46 ما در فکتنامه چگونه سوژه انتخاب میکنیم؟ 01:02:08 مجله لنست و واکسن رازی کووپارس 01:07:11 کمکهای بینالمللی به ایران در حوزه بهداشت و سلامت
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم: پادکست Daily درباره جنبش پرندهها واقعی نیستند ابعاد کودکهمسری در ایران چقدر است؟ حوزه علمیه قم چند رشته گرایش تحصیلی دارد؟ آمار نادرست درباره تولید محتوای اینترنت در خارج از کشور آیا رانندگان اسنپ و تپسی بیشتر از اوبر است؟ |
Feb 11, 2022 |
مومیاییهای فرازمینی!
37:50
این قسمت از پادکست هفتگی فکتنامه با مرور خبرهای مربوط به «جو روگن» چهره مشهور دنیای پادکست شروع میشود. فرهاد در این بخش توضیح میدهد که چه مسائلی برای سرویس «اسپاتیفای» به عنوان سرویس انحصاری پخش پادکست جو روگن به وجود آمده است و نقش انتشار نادرست مربوط به واکسیناسیون در این رابطه چیست. در ادامه، مثل هر هفته به سراغ مرور فکتچکهایی میرویم که در سایت فکتنامه به آنها پرداختهایم. ابتدا کمی درباره مساله ماندگاری سویه امیکرون بر روی سطوح پلاستیکی و پوست میگوییم و بعد هم به فکتچکی میپردازیم که ادعایی است از کتابهای درسی. کتاب پایه شیمی پایه دهم میگوید ایران یکی از ده قدرت اتمی دنیاست و ما نیز توضیح میدهیم که چرا این گفته، نادرست است. مومیاییهای فرازمینی سهانگشتی هم یکی از سوژههای شنیدنی این قسمت است و در پایان نیز رضا درباره پاسخ یک کارشناس درباره واقعه مسجد گوهرشاد توضیح میدهد.
00:00:38 اخبار مربوط به جو روگن و اسپاتیفای 00:07:17 ماندگاری سویه امیکرون 00:11:29 دستاوردهای اتمی ایران در کتابهای درسی 00:17:48 مومیاییهای فرازمینی 00:27:25 توضیح درباره تعداد کشتهشدگان مسجد گوهرشاد
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم: ماندگاری امیکرون بر سطح پوست و پلاستیک آیا در دنیا ۱۰ کشور هستهای وجود دارد که ایران یکی از آنهاست؟ |
Feb 04, 2022 |
واقعه گوهرشاد و شایعه گور دستهجمعی
50:47
اقعه گوهرشاد و شایعه گور دستهجمعی
این هفته در پادکست فکتنامه، سوژههای مختلفی را مرور میکنیم. ابتدا به سراغ ارزش تولید ناخالص داخلی ایران میرویم و از مشکلاتی میگوییم که در محاسبه آن وجود دارد. وجود دلار چند نرخی، میتواند باعث به وجود آمدن گمراهی در این زمینه شود و مثلا این طور به نظر آید که حجم اقتصاد ایران از کشورهایی مثل ترکیه و عربستان هم بیشتر است. در حالی که مساله، مربوط به نرخ واقعی دلار است. یک فکتچک تاریخی که این هفته سایت فکتنامه منتشر کردیم، مربوط به حاشیههای خبری است که در شبکههای اجتماعی و سایتهای خبری بازتاب داشت؛ خبر نادرست کشف گور دستهجمعی و بعد از آن مرتبط کردن آن با واقعه مسجد گوهرشاد در سال ۱۳۱۴. فکتچکهایی درباره تعداد نشریات علمی در حوزههای علمیه ایران و همچنین بررسی مالیات مذهبی کلیسا در آلمان هم، دیگر سوژههایی هستند که در این قسمت به آنها پرداختهایم. نگاهی به خبر شنیدهشدن صدایی مهیب در غرب ایران و همچنین مروری بر چند کامنت شنوندگان پادکست هم بخش پایانی این اپیزود است.
00:00:46 ارزش تولید ناخالص داخلی ایران بیشتر از ترکیه و عربستان است؟ 00:09:58 مسجد گوهرشاد و کشف گور دستهجمعی در مشهد 00:24:51 تعداد نشریات علمی در حوزههای علمیه ایران 00:33:15 مالیات کلیسا در آلمان 00:38:46 منشا صدای مهیب شنیدهشده در غرب کشور چیست؟ 00:42:43 پاسخ به کامنتهای شنوندگان
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم: آیا ارزش تولید ناخالص داخلی ایران بیشتر از ترکیه و عربستان است؟ شایعه کشف گور دستهجمعی شهدای مسجد گوهرشاد در مشهد صحت ندارد اغراق در آمار کشتهشدگان واقعه گوهرشاد چند «نشریه علمی» در حوزههای علمیه منتشر میشود؟ قانون مالیات کلیسا در آلمان چگونه است؟ منشا صدای مهیب شنیدهشده در غرب کشور چیست؟ آیا غربالگری موجب سقط ۷۰۰هزار جنین در سال میشود؟ |
Jan 28, 2022 |
اپیزود شاخدارها
39:05
این هفته در پادکست فکتنامه، به سراغ سوژههایی رفتهایم که اغلب، شاخدارند. ابتدا ادعایی را بررسی میکنیم که از سوی ابراهیم رئیسی و برخی از رسانهها در ایران منتشر شده است. بر اساس این ادعا، رشد صادرات غیرنفتی ایران در زمان دولت رئیسی ۴۰ درصد افزایش داشته است. توضیح میدهیم که چرا به این ادعا نشان گمراهکننده دادهایم. اما سه ادعایی که به آنها شاخدار دادهایم از این قرارند: ادعای مصطفی میرسلیم درباره تعداد کارمندان دولت در ایران، ادعای علیاکبر رائفیپور درباره اینکه به زودی همه سلاحهای مدرن در جهان از کار میافتند و ادعای معاون وزیر بهداشت ایران درباره وجود اسناد MI6 مبنی بر دخالت آنها در شرایط جمعیتی در ایران. در پایان نیز فکتچکی را از روزنامه همشهری بررسی میکنیم که میگوید طبق اعلام یونسکو، فارسی تنها زبان کلاسیک زنده دنیاست.
00:01:33 رشد صادرات غیرنفتی در ایران 00:07:00 تعداد کارمندان ایران برای اداره آسیا 00:13:18 مفهوم عدد و آمار در میان مسئولان ایران 00:23:59 پدیده لاشامپ و از کار افتادن سلاحهای مدرن 00:27:37 اسناد لو رفته از MI6 درباره جمعیت ایران 00:32:52 آیا زبان فارسی تنها زبان کلاسیک زنده دنیاست؟ 00:36:11 جستجوی عبارت «ویروس زامبی» در میان فارسیزبانان
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم: رشد واقعی صادرات غیرنفتی ایران در سال ۱۴۰۰ چقدر است؟ مقایسه جمعیت کارمندان ایران با کارکنان بخش عمومی در کشورهای دیگر آیا بهزودی با رویداد لاشامپ، همه سلاحهای مدرن از کار خواهد افتاد؟ آیا سندی مبنی بر توطئه انگلیس برای کاهش جمعیت ایران وجود دارد؟ |
Jan 21, 2022 |
شایعه ویروس زامبی در شیان چین
48:55
شایعه همهگیری یک بیماری خطرناک در شهر شیان چین و بررسی دو گفته مسئولان ایرانی درباره خط فقر، موضوعاتی هستند که در این قسمت از پادکست هفتگی فکنامه به آنها میپردازیم. در عین حال بررسی میکنیم که آیا ناسا برای مواجهه با حیات فرازمینی، روحانیان را استخدام کرده است یا نه. به ژاپن میرویم تا ببینیم این شایعه که دولت این کشور در حال جمعآوری مایکروویو است، صحت دارد یا نه. در پایان نیز به نقش سید محمد خاتمی، رئیسجمهور پیشین ایران را در تعطیلی ایام فاطمیه میپردازیم و همچنین میبینیم رایهای کاربران به اپلیکیشن اینستاگرام، چه تاثیری بر سهام شرکت متا میگذارد.
00:00:49 شایعه بیماری جدید در شیان چین 00:06:10 خط فقر برای خانواده در تهران کمی نزدیک به پنج میلیون تومان است 00:12:52 چند میلیون خانوار ایرانی زیر خط فقر زندگی میکنند؟ 00:17:04 استخدام روحانیان دینی از سوی ناسا 00:31:10 دولت ژاپن و جمعآوری مایکرویوها در این کشور 00:35:41 نقش خاتمی در پررنگشدن ایام فاطمیه 00:42:14 پایین آوردن ارزش سهام اینستاگرام با رای منفی کاربران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم: آیا یک بیماری جدید در شیان چین شیوع پیدا کرده باعث خونریزی گوش و چشم و بینی میشود؟ چند میلیون خانوار ایرانی زیر خط فقر زندگی میکنند؟ آیا ناسا روحانیون را برای بررسی مواجهه با حیات بیگانه استخدام کردهاست؟ آیا ژاپن اجاق مایکروویو را از زندگی شهروندان حذف کردهاست؟ آیا مناسبت «فاطمیه» توسط محمد خاتمی وارد تقویم رسمی شد؟ آیا دادن امتیاز پایین به اپلیکیشن اینستاگرام منجر به کاهش ارزش سهام فیسبوک میشود؟ |
Jan 14, 2022 |
سلیمانی، «انتقام سخت» و شلیک به پرواز ۷۵۲ اوکراین
01:05:52
قسمت ۴۱ پادکست هفتگی فکتنامه، بازخوانی و مرور سه پرونده است. کشتهشدن قاسم سلیمانی در عراق و در پی آن حمله ایران به پایگاه عینالاسد و البته شلیک سپاه به هواپیمای پرواز شماره ۷۵۲ اوکراین، رویدادهایی بود که در سال ۱۳۹۸، در بازه زمانی کوتاهی روی داد. این اپیزود، مروری است بر آنچه فکتنامه در آن روزها انجام داد و بازخوانی خبرها و جریانهای خبری جعلی و نادرستی است که درباره قاسم سلیمانی، حمله به عینالاسد و شلیک به هواپیمای اوکراینی منتشر شد. در پایان این قسمت نیز گاهشمار وقایع مربوط به شلیک به هواپیمای اوکراینی را مرور میکنیم؛ از ساعات اولیه صبح چهارشنبه یعنی زمان شلیک تا صبح شنبه که ایران رسما به این شلیک اعتراف کرد.
00:00:45 حمله پهپادی آمریکا و کشتهشدن قاسم سلیمانی 00:17:48 حمله سپاه به پایگاه عینالاسد 00:34:19 شلیک سپاه به هواپیمای پرواز شماره ۷۵۲ اوکراین 00:51:27 گاهشمار وقایع مربوط به شلیک به هواپیما
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم: جمعیت مراسم تشییع جنازه قاسم سلیمانی در تهران و اهواز بررسی ادعاهای اخیر درباره «مواضع اعتدالی» قاسم سلیمانی پیام تسلیت طالبان به مناسبت کشته شدن قاسم سلیمانی جعلی است. صدا و سیما و اخبار جعلی درباره «انتقام سخت» نامه جعلی تلفات نیروهای آمریکایی در حمله ایران به پایگاه نظامی الاسد پدر یک سرباز آمریکایی روی خط برنامه تلویزیونی آمریکایی ۸۰ کشته یا صفر؛ رسانههای داخل ایران یا رئیس جمهور آمریکا؛ کدام دروغ میگویند؟ آیا بیخبری رهبر و رئیسجمهوری ایران از ماجرای سقوط هواپیما ممکن است؟ گاهشمار وقایع سقوط هواپیمای اوکراینی (از لحظه سقوط تا قبول مسئولیت) |
Jan 07, 2022 |
مستند حسن عباسی؛ کیسینجر خودخوانده مراسم حکومتی
57:15
این هفته در پادکست فکتنامه، نسخه صوتی مستندی را منتشر میکنیم که درباره یکی از چهرههای جنجالی ایران یعنی حسن عباسی است. حسن عباسی متولد ۱۳۴۵، یکی از پرمخاطبترین مروّجان خبرهای ساختگی در میان جوانان حامی حکومت جمهوری اسلامی است. تشکلها و نهادهای وابسته به بسیج، به ویژه بسیج دانشجویی، از برگزارکنندگان اصلی مراسم سخنرانی عباسی در مناسبتهای گوناگون بودهاند. او نمونهای مثال زدنی از مبلّغان نظریههای ساختگی در ایران است که، با برخورداری از حمایتهای حکومتی، از دسترسی ویژه به تریبونهای عمومی برخوردارند. مبلّغانی که در جایگاه «استراتژیست»های حکومت نشستهاند و ادعاهایشان، در میان بسیاری از کسانی که سرنوشت دیگران را تعیین میکنند، جدی گرفته میشوند. |
Dec 31, 2021 |
ما، رسانه و سوگیریها
31:49
این قسمت از پادکست هفتگی فکتنامه، برخلاف هفتههای دیگر، مرور فکتچکها نیست بلکه مربوط به یکی از مهمترین موضوعات دنیای درستیسنجی یعنی «سوگیری» است. یکی از اصلیترین دلایلی که موجب میشود ما در دام اخبار و اطلاعات نادرست بیافتیم، سوگیریهای ماست. در این قسمت سعی میکنیم توضیح دهیم که این سوگیریها چه هستند و چگونه میتوانیم با شناخت آنها بهتر با رسانههای متعدد و سیل خبرهای درست و نادرست روبهرو شویم.
پادکست این هفته فکتنامه را فرهاد اجرا میکند که سردبیر سایت فکتنامه است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید. |
Dec 24, 2021 |
عوارض خروج
51:57
چهار فکتچک در این قسمت از پادکست هفتگی فکتنامه بررسی میشوند که اصلیترین آنها مربوط به خبر «افزایش نرخ عوارض خروج از کشور است»؛ خبری که در رسانههای مختلف با عنوان «نرخ پنج میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی عوارض خروج» منتشر شد و البته خبری اشتباه بود. ابتدا توضیح میدهیم که اشتباه منابع اولیه در این زمینه چه بوده چرا این عدد، درست نیست. بعد هم به این بهانه، فرصتی پیدا میکنیم که کمی درباره یکی از پروژههای تیم «اصل ۱۹» یعنی «ایران بودجه» صحبت کنیم؛ سایتی که میتوانید به سادگی، اطلاعات زیادی را درباره بودجه ایران در آن پیدا کنید. اما به غیر از این موضوع، سوژه «درخواست فعالیت فیسبوک و اینستاگرام در ایران» هم، یکی از فکتچکهایی بود که به آن پرداختیم. رتبه کودکهمسری ایران در جهان و تعداد سالمندان در سال ۱۴۲۰ هم دو موضوع دیگری هستند که درباره آن در پادکست فکتنامه خواهید شنید.
00:00:31 عوارض خروج در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ 00:10:53 معرفی سایت ایرانبودجه 00:21:37 فعالیت فیسبوک و اینستاگرام در ایران 00:25:28 جمعیت سالمند ایران در سال ۱۴۲۰ 00:32:42 رتبه کودکهمسری ایران در جهان 00:41:54 بهروزرسانی یک خبر درباره کرونا 00:45:20 پاسخ به یک انتقاد
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم: آیا در لایحه بودجه ۱۴۰۱، عوارض خروج بالای ۵ میلیون تومان تعیین شده است؟ آیا فیسبوک و اینستاگرام از دولت ایران درخواست مجوز فعالیت رسمی کردهاند؟ جمعیت سالمند ایرانی تا ۲۰ سال آینده چقدر است؟ |
Dec 17, 2021 |
موتور دیزلی، قرض بانکی
28:28
قسمت ۳۷ پادکست هفتگی فکتنامه درباره درستیسنجیهایی است که در هفته گذشته به آنها پرداختهایم و گزارشهای مربوط به هر موضوع را نیز در سایت فکتنامه منتشر کردهایم. این هفته ابتدا به سراغ فکتچکی میرویم که درباره پهنای باند اینترنت در ایران است؛ مطلبی که از قول وزیر ارتباطات در این باره گفته شده بود و ما ابتدا به آن نشان نادرست دادیم اما بعد از کامنت یکی از مخاطبان، فکتچک را تصحیح کردیم. فرهاد و رضا توضیح میدهند که این فرایند چگونه طی شد و میگویند که شما مخاطبان چگونه میتوانید اشکالات ما را تذکر دهید. به جز این، ادعای رئیس دولت و فرمانده نیروی دریایی ارتش هم سوژه دو فکتچک ما بود. رئیسی اعلام کرده بود که دولتش برای تامین هزینههای خود از بانک مرکزی استقراض نکرده و فرمانده نیروی دریایی نیز گفته بود این نیرو برای اولین بار به فناوری کامل ساخت موتورهای دیزلی دریایی دستیافته و از این نظر خودکفا شده است. در این قسمت توضیح میدهیم که چرا هر دو گفته، نادرستند. فکتچک پایانی این قسمت نیز مربوط به پیشبینی اکونومیست از قیمت دلار در ایران است.
00:01:47 پهنای باند اینترنت در ایران 00:07:08 استقراض دولت از بانک مرکزی 00:14:22 تولید موتور دیزلی دریایی در ایران 00:21:08 پیشبینی اکونومیست درباره قیمت دلار در ایران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم: حداقل سرعت اینترنت همراه در ایران چقدر است؟ آیا دولت سیزدهم استقراض از بانک مرکزی را متوقف کرده است؟ آیا ایران جزو ۵، ۶ کشور صاحب دانش تولید موتور دیزلی است؟ پیشبینی اکونومیست درباره کاهش قیمت دلار در ایران؟
|
Dec 10, 2021 |
حجاب اجباری، فکتهای ساختگی
40:10
مساله حجاب در ایران هم برای حکومت، موضوعی حیاتی است و هم در طول سالهای گذشته یکی از مهمترین موضوعاتی است که از سوی جامعه ایران پیگیری میشود. این هفته ابتدا میبینیم که چه ادعاهای نادرستی در کتابهای درسی مدارس ایران درباره حجاب وجود دارد و به این بهانه، فکتچکهایی را که با سوژه حجاب در فکتنامه بررسی کردهایم، مرور خواهیم کرد. درستیسنجیهایی درباره صادرات قطعات ماشین به آلمان، استراق سمع باتری موبایلها و خطرناکبودن امواج وای-فای برای سلامتی نیز دیگر فکتچکهایی هستند که در ادامه به سراغشان میرویم. فکتچکی درباره مصرف سوختهای فسیلی در ایران نیز موضوع پایانی این اپیزود از پادکست فکتنامه است. 00:00:53 حجاب در کتاب درسی 00:06:23 نقل قول جعلی از هیلاری کلینتون و انیشتین در کتابهای درسی 00:07:37 جریان اخبار نادرست درباره حجاب 00:09:06 وصیتنامه شهدا و تاکید به حجاب 00:10:13 پوشش در دانشگاههای خارج از ایران 00:10:55 همه دنیا روی لباس حساسند؟ 00:12:00 آمارها درباره حجاب در ایران 00:14:33 واقعه گوهرشاد و ارتباط آن با کشف حجاب 00:20:51 صادرات قطعات ماشین از ایران به آلمان 00:25:43 استراق سمع باتری موبایلها 00:28:14 امواج وای-فای و خطر برای سلامتی 00:33:57 آمار مصرف داخلی سوختهای فسیلی پادکست این هفته فکتنامه را رضا اجرا میکند که دبیر تحریریه سایت فکتنامه است. صحبتهای او در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
نقل قول از نیویورک تایمز و والاستریت ژورنال درباره فواید حجاب و تشکیل گشت پوشش توسط پلیس نیویورک در چند درصد «وصیتنامه شهدا» به «حجاب» اشاره شده است؟ مقایسه حجاب اجباری در ایران با قواعد پوشش در برخی رستورانهای کشورهای غربی واقعه گوهرشاد ارتباطی با کشف حجاب نداشته است. آیا تعیین تکلیف برای پوشش دانشجویان در دنیا عادی است؟ از ۴۰ تا ۹۸؛ چند درصد ایرانیان به حجاب اعتقاد دارند؟ آیا موبایلها با استفاده از برچسب باتری استراقسمع میشوند؟ آیا امواج رادیویی برای سلامتی مضر هستند؟ آیا شرکتهای ایرانی برای تامین قطعات با خودروسازهای آلمانی مانند بنز و بیامو همکاری میکنند؟ |
Dec 03, 2021 |
رد پای «حجاب» در وصیتنامه شهدا
40:24
این هفته در پادکست هفتگی فکتنامه به سراغ این ادعا میرویم که در ۸۰ درصد از وصیتنامههای شهدا، به حجاب توصیه شده است. میبینیم که این آمار اشتباه از کجا آمده و واقعیت چیست. دو موضوع بعدی که درباره آنها صحبت میکنیم، به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارتباط دارد؛ یکی درباره پیامکی است که از سوی یکی از ادارههای این وزارتخانه ارسال شده و در آن گفته شده که ناشران نمیتوانند نشانیهای خود در شبکههای اجتماعی را به صورت عمومی تبلیغ کنند و دیگری هم درباره بودجه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است. قسمت ۳۵ پادکست فکتنامه با دو موضوع دیگر به پایان میرسد؛ خبر جعلی مربوط به حرام بودن عزل منی و ارتباط آن با جمعیت و همچنین فکتچکی درباره یک مستند که ادعا میکند نیکولا تسلا، منبع انرژی رایگان را یافته اما نگذاشتهاند آن را عمومی کند.
00:0050 حجاب در وصیتنامه شهدا 00:09:28 استفاده از نام و عنوان پلتفرمهای خارجی 00:15:57 بودجه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی 00:24:19 خبر جعلی جمعیت و عزل منی در تسنیم 00:31:29 نیکولا تسلا و منبع انرژی رایگان
پادکست این هفته فکتنامه را رضا اجرا میکند که دبیر تحریریه سایت فکتنامه است. صحبتهای او در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم: در چند درصد «وصیتنامه شهدا» به «حجاب» اشاره شده است؟ آیا استفاده از نام و عنوان پلتفرمهای خارجی فیلتر شده منع قانونی دارد؟ |
Nov 26, 2021 |
از mRNA تا بادکش
46:41
قسمت ۳۴ پادکست هفتگی فکتنامه سوژههای درستیسنجی مختلفی دارد؛ از درستیسنجیهای کرونا تا حیات وحش و بودجهها و طرحهایی که در کشور دربارهشان بحث میشود. اما در همان ابتدا، ادعای رهبر جمهوری اسلامی را درباره ضریب هوشی ایرانیان بررسی میکنیم. پادکست این هفته با دو سوژه مربوط به پزشکی و کرونا ادامه پیدا میکند. ابتدا دقایقی درباره «دکتر رابرت مالون» صحبت میکنیم که در اواخر دهه ۸۰ میلادی یکی از نخستین پیشگامان مسیر ساخته شدن واکسنهای mRNA بوده اما در ماههای اخیر هر جا مینیشیند، میگوید این واکسنها یعنی واکسنهای ساختهشده از سوی شرکتهای مدرنا و فایزر، خطرناکند. توضیح میدهیم که ایراد او چیست و چرا جامعه علمی این ادعای او را نادرست میداند. از سوی دیگر در ایران، ادعایی را بررسی میکنیم که یک پزشک طب سنتی مطرح کرده است؛ اینکه بادکش میتواند باعث افزایش سطح اکسیژن در خون شود. این ادعا نیز پایه و اساس علمی ندارد و توضیح میدهیم که چرا به آن نشان نادرست دادهایم. دو فکتچک درباره دو ویدئو و همچنین فکتچکهایی درباره طرح «جمعیت و تعالی خانواده» و بودجه بنیاد شهید، سوژههایی هستند که در ادامه پادکست به آنها خواهیم پرداخت.
00:00:38 میزان ضریب هوشی ایرانیان 00:06:28 دکتر مالون و واکسنهای mRNA 00:20:57 بادکش و نقش آن در بالا رفتن سطح اکسیژن خون 00:28:29 تمساح و آهوی باردار 00:32:09 خورشیدگرفتگی در قطب شمال 00:34:20 طرح جمعیت و تعالی خانواده 00:39:46 بودجه بنیاد شهید
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم: دکتر رابرت مالون؛ دانشمندی علیه واکسن mRNA آیا بادکش در درمان کووید موثر است؟ ویدیوی تمساحی به آهوی باردار ترحم میکند؟ ویدیوی طلوع ماه غولآسا در قطب شمال آیا طرح «جمعیت و تعالی خانواده» موانع فرزندآوری را برداشته است؟ |
Nov 19, 2021 |
گالیلهها
38:12
انتشار مقاله فکتنامه درباره ارزش علمی ادعاهای محمدعلی طاهری، بنیانگذار و ترویجکننده عرفان حلقه، واکنشهای زیادی از سوی هواداران او در پی داشت. خود آقای طاهری نیز در بیانیهای به صورت غیرمستقیم به این موضوع اشاره کرد؛ سوژهای که در قسمت قبلی پادکست فکتنامه نیز به آن پرداختیم و حالا در قسمت جدید، تلاش میکنیم به سوالاتی که در این زمینه وجود دارد پاسخ دهیم. این پاسخها در واقع شما را با الگوی واکنشهای طرفداران شبهعلم نیز آشنا میکند. به عنوان مثال یکی از مشهورترین استدلالهای آنها این است که «گالیله هم در زمان خودش فهمیده نشد.» در این قسمت بیشتر درباره این پدیده «خودگالیلهپنداری» توضیح میدهیم. به جز این موضوع، درباره ویدیوی دستبوسی پاپ و همچنین سخنرانیای صحبت میکنیم که گفته میشود هنری کیسینجر انجام داده و در آن به سرمایهداران جهان توصیه کرده از ابزار واکسیناسیون عمومی برای عقیمسازی و کنترل نژادی بشر استفاده کنند.
00:00:30 پاسخ به سوالات درباره ارزش علمی صحبتهای محمدعلی طاهری 00:25:24 ادعای سخنرانی کیسینجر درباره واکسیناسیون 00:31:50 پاپ دست چه کسانی را میبوسد؟
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
دستبوسی خاندان روتشیلد توسط پاپ؟ ادعای ساختگی از قول کیسینجر درباره کنترل مردم با واکسیناسیون |
Nov 12, 2021 |
محمدعلی طاهری و مبنای علمی عرفان حلقه
39:44
محمدعلی طاهری و مصاحبه او با تلویزیون ایران اینترنشنال، موضوع اصلی این قسمت از پادکست هفتگی فکتنامه است. در نیمه اول این قسمت، ابتدا توضیح میدهیم که عرفان حلقه چه میگوید و در ادامه بررسی میکنیم که نسبت صحبتهای آقای طاهری با علم چیست و تا چه حد، دارای ارزش علمی است. اما به غیر از این بخش، فکتچکهای هفته را نیز مرور میکنیم؛ فرونشست زمین در ایران، ادعای علی اکبر رائفیپور درباره زیرساختهای اینترنت در ایالات متحده، دیده شدن کرم در موز و همچنین درخواست یهودیان قلب پاک برای پناهنده شدن به ایران. پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید. 00:00:00 نسبت عرفان حلقه و علم 00:16:22 فرونشست زمین در ایران 00:24:38 زیرساختهای سایبری در ایران و آمریکا 00:31:14 مشاهده کرم در موزها 00:35:51 درخواست پناهندگی فرقه یهودی «قلب پاک» از ایران فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم: آیا گفتههای محمدعلی طاهری در مصاحبه با ایران اینترنشنال مبنای علمی دارد؟ آیا زیرساختهای سایبری آمریکا را نیروهای مسلح آن اداره میکنند؟ آیا معیشت مردم با تحریمها گره خورده است؟ |
Nov 05, 2021 |
دورهمی فکتچکرها در Global Fact
54:38
کنفرانس جهانی Global Fact 8 که هفته گذشته برگزار شد، مهمترین دورهمی فکتچکرهای جهان است و فکتنامه نیز به عنوان تنها سرویس درستیسنجی ایرانی در این همایش آنلاین، حضور داشت. فرهاد در این اپیزود از فکتنامه گزارش میدهد که در همایش امسال چه کسانی حضور داشتند و مهمترین صحبتها درباره درستیسنجی و روزنامهنگاری تحقیقی چه بود. در ادامه نیز سه فکتچک این هفته را مرور میکنیم. اولین سوژه، نظرسنجی گالوپ و رضایت از ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور ایران است. در این بخش به سوال پاسخ میدهیم که چرا به خبر فارس درباره این نظرسنجی نشان نیمهدرست دادهایم. ضمن اینکه رضا توضیح میدهد که چرا خبری که ایندیپندنت درباره دختر والیبالیست افغانستانی منتشر کرده درست نیست. سومین فکتچک هم مروری است بر یک ادعای قدیمی که باز هم از زبان رهبر جمهوری اسلامی شنیده شد؛ اینکه دموکراتها گفتهاند داعش را ما درست کردهایم. در پایان به سراغ سوالاتی میرویم که مخاطبان فکتنامه در روزهای گذشته از ما پرسیدهاند.
00:00:16 گزارش همایش گلوبال فکت 00:25:39 نظرسنجی گالوپ و رضایت ایرانیان از رئیسی 00:31:24 خبر سر بریدن بازیکن والیبال زنان افغانستان 00:36:06 ادعای رهبر جمهوری اسلامی درباره تاسیس داعش به دست آمریکا 00:48:53 پاسخ به سوالات خوانندگان پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم: آیا نظرسنجی گالوپ نشان میدهد ۷۲درصد ایرانیها از عملکرد رئیسی رضایت دارند؟ خبر سربریدن بازیکن تیم والیبال زنان افغانستان به دست طالبان ادعای خامنهای درباره ارتباط داعش با دموکراتهای آمریکا آیا میلیونها نفر در اثر واکسیناسیون کرونا از دنیا رفته و صدها میلیون نفر دچار معلولیت شدهاند؟ آیا ایران در تولید علم در حوزه طب سنتی و گیاهان دارویی در رتبه چهارم است؟ |
Oct 29, 2021 |
مستند «علیاکبر رائفیپور؛ روایتگر برتر اخبار جعلی»
56:42
قسمت سیام پادکست هفتگی فکتنامه، نسخه شنیداری یک مستند درباره علیاکبر رائفیپور است؛ سخنران و چهره مشهوری که طرفداران زیادی دارد و در بسیاری از سخنرانیهایش، با استناد به خبرهای جعلی، تئوریهای بیاساس و گاه شبیه به فیلمهای علمی-تخیلی را برای مخاطبانش مطرح میکند. مستند تصویری «علی اکبر رائفیپور: روایتگر برتر اخبار جعلی» که سال گذشته در یوتیوب فکتنامه منتشر شده یکی از محصولاتی است که تحت عنوان پروژه «مروجان نظریه توطئه» در قالب مجموعه مقالات و مستندهای تصویری، ساخته شده و در این قسمت از پادکست هفتگی فکتنامه، آن را خواهیم شنید. لازم به توضیح است که تیم تحریریه فکتنامه این هفته به دلیل شرکت در کنفرانس سالانه «گلوبال فکت»، شرایط ضبط اپیزودی که مرور فکتچکهای هفته باشد را نداشت. در اپیزود هفته بعد (شماره ۳۱) درباره کنفرانس (Global Fact 8) صحبت میکنیم؛ بزرگترین گردهمایی بینالمللی فکتچکرها که امسال به صورت آنلاین برگزار میشود و در آن نشستها و کارگاههایی با حضور فکتچکرها، روزنامهنگاران و متخصصان این حوزه برگزار میشود. |
Oct 22, 2021 |
بنیصدر و شایعهای که نمیمیرد
49:35
درگذشت ابوالحسن بنیصدر در فرانسه، خبری بود که باعث شد به بهانه آن در قسمت جدید پادکست هفتگی فکتنامه به سراغ یک شایعه قدیمی درباره این شخصیت سیاسی برویم؛ شایعهای که حتی با درگذشت بنیصدر هم زنده است و به نظر میرسد قرار نیست بمیرد. به غیر از این سوژه، این هفته بخشی از فکتچکهای سایت فکتنامه را مرور میکنیم؛ از فکتچکهای مربوط به واکسن کرونا تا سوژه جنجالی دیگر هفته یعنی واردات لوازم خانگی و کره جنوبی. ضمن اینکه بعد از بررسی درستی ادعاهایی درباره راکتور تهران و همچنین رشد اقتصادی کشور، به سراغ سوالاتی میرویم که مخاطبان فکتنامه مطرح کردهاند و تلاش میکنیم به آنها پاسخ دهیم.
00:01:32 ممنوعیت واردات لوازم خانگی به کره؟ 00:08:42 ادعای وزیر بهداشت درباره موفقیت واکسن برکت در دنیا 00:13:03 خطرناک بودن واکسن کرونا برای زنان باردار 00:18:20 آیا سوخت راکتور تهران تا به حال به ایران داده نشده؟ 00:23:34 ایران از تحریمها چه قدر زیان دیده است؟ 00:29:36 میانگین رشد اقتصادی کشور چه قدر است؟ 00:33:10 شایعه خروج بنیصدر از ایران با لباس زنانه 00:43:54 پاسخ به سوالات مخاطبان فکتنامه
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم: آیا کره جنوبی واردات لوازم خانگی را ممنوع کرده است؟ آیا واکسن کووایران برکت، یکی از موفقترین واکسنهای دنیاست؟ آیا واکسیناسیون کرونا باعث سقط جنین یا تولد نوزاد ناقص میشود؟ آیا برخلاف برجام، سوخت هستهای راکتور تهران تامین نشد؟ |
Oct 15, 2021 |
مورد عجیب آقای کشه
44:40
این قسمت، یک قسمت معمولی نیست! برخلاف بیشتر هفتهها که رضا و فرهاد، درستیسنجیهای هفته را مرور میکردند، این قسمت به طور اختصاصی به سراغ یکی از عجیبترین افراد ایرانی در دنیای شبهعلم میروند؛ فردی که ادعاهایی در ظاهر علمی میکند اما در بلژیک محکوم به کلاهبرداری شده و در تلاش بوده دولت غنا را در پروژهای میلیون دلاری فریب دهد؛ این شما و این مهران توکلی کشه؛ «متخصص راکتور هستهای در قسمت پلاسمای فضایی»!
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم: مهران توکلی کشه: از کلاهبرداری در بلژیک تا ادعای کشف داروی کرونا |
Oct 08, 2021 |
ویتامین D، درمان کرونا؟
41:37
ویتامین D، درمان کرونا؟
موضوع اصلی این قسمت از پادکست فکتنامه، بررسی تاثیر ویتامین D بر درمان بیماری کووید ۱۹ است. در این اپیزود بررسی میکنیم که چرا برخلاف نظر دکتر سید حمید سجادی، چشمپزشک ایرانی که در صدا و سیما میگوید ویتامین D میتواند جایگزین واکسن کرونا شود، نهادهای معتبر علمی چنین نظری ندارند. مرور پژوهشها و همچنین آشنایی بیشتر با مقاله دکتر سجادی، بخش پایانی این بحث را به خود اختصاص میدهد. فکتچک دیگری که به آن خواهیم پرداخت درباره تعداد مخاطبانی است که در ایران پای تلویزیون عزاداری کردهاند. اما در ادامه همانطور که وعده داده بودیم، به سراغ پاسخ به سوالهای مخاطبان فکتنامه میرویم؛ مخاطبانی که در تلگرام از ما درباره درستی عکسها و خبرها سوال میکنند. همچنین مروری میکنیم بر نظرات شما شنوندگان پادکست که در کستباکس برای ما نظر مینویسید.
00:00:43 بررسی تاثیر ویتامین D بر کووید ۱۹ 00:17:36 عزاداری مردم پای تلویزیون 00:24:20 بررسی سوالات در تلگرام
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم: آیا ویتامین D راه درمان کووید۱۹ است و مانند واکسن عمل میکند؟ |
Oct 01, 2021 |
فایزر «بلژیکی!»
46:12
اپیزود ۲۶ پادکست هفتگی فکتنامه دو بخش دارد. در بخش اول، به سراغ سوژههای کرونا میرویم و ابتدا کمی بیشتر درباره عبارت «فایزر بلژیکی» صحبت میکنیم. در ادامه به ادعای حسین خیراندیش درباره خطرناک بودن واکسن کرونا میپردازیم و به ادعای جدول ظهور واریانتهای کووید ۱۹ پاسخ خواهیم داد. بخش دوم و غیرکرونایی این قسمت، به سوژههایی چون محل کشتهشدن قوچعلی اوجاقلو، ماجرای عکس منسوب به سخنگوی طالبان، قانون ممنوعیت دریافت کارنامه از سوی مادران،بدهی شهرداری تهران و رتبه ایران در شاخص سهولت کسب و کار اختصاص دارد.
00:01:04 درباره عبارت واکسن کرونای بلژیکی 00:07:09 ادعای خیراندیش درباره واکسن کرونا 00:16:30 رتبه ایران در تزریق واکسن کرونا 00:19:52 ادعای جدول ظهور واریانتهای کووید ۱۹ 00:29:18 کشتهشدن قوچعلی اوجاقلو 00:33:09 ماجرای عکس جعلی سخنگوی طالبان 00:35:26 قانون مربوط به ممنوعیت دریافت کارنامه از سوی مادران 00:38:44 بدهی شهرداری تهران چه قدر است؟ 00:42:00 رتبه ایران در شاخص سهولت کسب و کار
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم: ادعای حسین خیراندیش درباره عوارض واکسنهای کرونا و خنثی کردنشان با حجامت آیا ایران رتبه دوم واکسیناسیون را در دنیا به دست آورده است؟ جدول زمانبندی برای ظهور واریانتهای کووید۱۹! آیا آموزش و پرورش پرونده تحصیلی را به مادر دانشآموز میدهد؟ |
Sep 24, 2021 |
نقش بیبیسی در مرگ فهیم دشتی
49:28
سوژه اصلی این قسمت از پادکست هفتگی فکتنامه، ماجرای شمارهای است که در جریان مصاحبه بیبیسی با فهیم دشتی بر روی صفحه تلویزیون نمایان شد؛ سخنگوی جبهه مقاومت افغانستان که سه روز بعد از این گزارش در پنجشیر کشته شد. این اتفاق باعث شد بسیاری در شبکههای اجتماعی ادعا کنند نمایش این شماره، موقعیت آقای دشتی را به ارتش پاکستان لو داده و باعث مرگ او شده است. در این قسمت بررسی میکنیم که اصلا این شماره چه بوده و چرا نمیتوان پذیرفت که این اتفاق باعث کشتهشدن فهیم دشتی شده باشد. در ادامه به سراغ ادعای وزیر بهداشت دولت رئیسی میرویم که گفته بود ایران بعد از آلمان رتبه دوم تزریق واکسن کرونا را دارد. همچنین صحبتهای نماینده ایران در سازمان ملل را درباره آزمایشهای اتمی ایالات متحده بررسی میکنیم. در پایان هم اشارهای میکنیم به ادعای مدیر مسئول روزنامه جوان که گفته بود بین توسعهیافتگی کشورها و خودکشی، رابطه مستقیم وجود دارد.
00:00:51 بیبیسی فارسی و ترور فهیم دشتی 00:21:23 درباره «سوگیری تایید» برای درستیسنجی 00:25:50 رتبه ایران در واکسیناسیون کرونا 00:36:50 تحریم دارو و واکسن ایران 00:38:45 آزمایشهای هستهای آمریکا 00:42:20 ارتباط توسعهیافتگی کشورها با خودکشی 00:46:43 حضور آمریکا در افغانستان و تولید مواد مخدر
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم: آیا نشان دادن یک شماره در تلویزیون باعث ردیابی و کشته شدن فهیم دشتی شده است؟ آیا ایران رتبه دوم واکسیناسیون را در دنیا به دست آورده است؟ آیا نیمی از آزمایشهای هستهای دنیا را ایالات متحده انجام دادهاست؟ آیا ارتباطی میان توسعهیافتگی و بالا بودن نرخ خودکشی وجود دارد؟ |
Sep 17, 2021 |
اپیزود افغانستان
30:54
قسمت ۲۴ پادکست هفتگی فکتنامه درباره افغانستان است؛ سرزمینی که این روزها بسیاری از ما خبرهایش را دنبال میکنیم و نگران سرنوشت مردمانش هستیم. ابتدا این ادعای نادرست رهبر جمهوری اسلامی ایران را بررسی میکنیم که گفته بود افغانستان در ۲۰ سال گذشته، به لحاظ عمرانی و مدنی، پیشرفت نکرده است و بعد هم کمی درباره اتفاقی که در مصاحبه بیبیسی فارسی با فهیم دشتی افتاد صحبت خواهیم کرد. یک فکتچک کوتاه درباره واکسیناسیون کرونا و همچنین مرور نظرات شنوندگان پادکست فکتنامه نیز دیگر بخشهای این قسمتند.
00:01:53 پیشرفت افغانستان در ۲۰ سال گذشته 00:14:00 مصاحبه بیبیسی فارسی با فهیم دشتی 00:19:09 مروری بر فکتچکهای مربوط به افغانستان 00:20:24 وزیر بهداشت و واکسیناسیون کرونا 00:23:10 مرور کامنتهای شنوندگان پادکست
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم: درستیسنجی ادعای خامنهای درباره پیشرفت افغانستان در ۲۰ سال گذشته |
Sep 10, 2021 |
مدرنا در ژاپن؛ درستیسنجی یک جریان
36:37
قسمت ۲۳ پادکست فکتنامه مروری است بر مهمترین درستیسنجیهای هفته؛ از توضیح درباره اینکه دقیقا چه اتفاقی برای واکسنهای مدرنا در ژاپن افتاده است تا مرور بر یک ویدئو که میگوید واکسنهای کرونا به زودی میلیاردها نفر را از بین خواهد برد. اما به غیر از کرونا، این هفته درباره نقش آمریکا در تولید تریاک افغانستان صحبت میکنیم و بعد از بررسی ادعای خبرگزاری فارس درباره چرتزدن جو بایدن در دیدار با نخستوزیر اسرائیل، نگاهی میکنیم به سوابق علمی و مدارک علی نمکی که از سوی خبرگزاری فارس به عنوان عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی معرفی شده است. در پایان نیز به سراغ علی نیکزاد، نایب رییس مجلس شورای اسلامی و وزیر راه و شهرسازی در دولت دوم محمود احمدینژاد میرویم و نشان میدهیم که چرا بر خلاف ادعای او، در زمان تصدیاش بر وزارت مسکن، سالانه یک میلیون واحد مسکونی در کشور ساخته نشده است.
00:03:48 واکسنهای مدرنا در ژاپن 00:15:47 ادعای نادرست مرگبار بودن واکسنهای کرونا 00:20:31 نقش آمریکا در تولید تریاک افغانستان 00:27:49 ادعای فارس درباره چرتزدن بایدن در دیدار با نخستوزیر اسرائیل 00:29:37 ماجرای عضویت علی نمکی در هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی 00:32:39 ادعای وزیر مسکن احمدینژاد درباره ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم: ادعای محسنی اژهای درباره واکسنهای مدرنا در ژاپن ادعای مرگبار بودن واکسن کرونا نقش آمریکاییها در «دهها برابر» شدن تولید مواد مخدر در افغانستان ادعای فارس درباره چرتزدن بایدن در دیدار با نخستوزیر اسرائیل ماجرای عضویت علی نمکی در هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی آیا در زمان احمدینژاد سالی یک میلیون مسکن در ایران ساخته شده است؟ |
Sep 03, 2021 |
واکسیناسیون پرماجرا
35:58
واکسیناسیون پرماجرا این هفته در پادکست فکتنامه به سراغ چهرههایی میرویم که هر کدام ماجرایی با واکسن کرونا دارند؛ فردی که به عنوان معاون اسبق کاخ سفید معرفی میشود، حسن روازاده که میگوید واکسینهشدهها بیشتر به کرونا مبتلا میشوند و فردی که در آمریکا زندگی میکند و با نام شان بروکس این روزها در شبکههای اجتماعی فارسی، به نظریات ضدواکسیناسیون میپردازد.
00:00:46 مقدمهای درباره وضعیت واکسیناسیون در ایران 00:04:20 خبر شاخدار صدا و سیما به نقل از «معاون اسبق کاخ سفید» 00:08:05 کارشناسان انگلیسیزبان محبوب خبرگزاریهای نزدیک به نظام 00:13:05 ادعای روازاده درباره خطرناک بودن واکسن کرونا 00:23:12 ادعاهای ضدواکسن شان بروکس 00:28:55 اینترنت طبقاتی در ایران چه پروژهای است؟
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم: نقل قول جعلی از «معاون اسبق کاخ سفید» درباره ارتباط تولید واکسن ایرانی با «تعدیل تحریم» واردات واکسن آیا واکسیناسیون، شانس ابتلا به کرونا را افزایش میدهد؟ اینترنت طبقاتی در ایران؛ درباره فیلترینگ غیر همسان چه میدانیم؟ |
Aug 27, 2021 |
طالبان در افغانستان، ضدواکسنها در ایران
39:47
قسمت جدید پادکست هفتگی فکتنامه در کنار مرور چند فکتچک مهم این روزها، دو سوژه مهم دارد؛ یکی مرور بر فکتچکهای مربوط به طالبان و دیگری هم مساله این روزهای ایران یعنی بیماری کرونا.
00:01:40 کشتار دیپلماتهای ایرانی در افغانستان 00:08:34 کشت خشخاش در افغانستان 00:09:55 پیام طالبان برای کشتهشدن قاسم سلیمانی 00:10:27 سابقه مبارزه ایران با طالبان و القاعده 00:11:48 ممنوعیت بازگشت ایرانیان به کشور 00:13:16 حقوق بازنشستگی روحانی چه قدر است؟ 00:18:45 وزیر پیشنهادی ارتباطات دولت جدید 00:24:33 وضعیت کرونا در ایالات متحده 00:29:47 ادعاهای شاخدار امیر اشرفی درباره واکسن کرونا
در این اپیزود ابتدا مرور میکنیم که فکتنامه تا حالا، چه فکتچکهایی را که مربوط به طالبان بوده، بررسی کرده است؛ کشت تریاک در دوره طالبان، پیام طالبان به مناسبت کشتهشدن قاسم سلیمانی، اظهارات روحانی درباره مبارزه با طالبان و مهمتر از همه، واقعه کشتهشدن دیپلماتهای ایرانی در زمان قدرت طالبان.
مروری بر فکتچکهای مربوط به حقوق دریافتی حسن روحانی و همچنین اظهارات گمراهکننده رئیس قوه قضاییه درباره بازگشت ایرانیان به کشور نیز، بخش بعدی پادکست این هفته است. در پایان نیز به سراغ دو فکتچک مربوط به کرونا میرویم؛ یکی ادعای بیاثر بودن واکسیناسیون سراسری در ایالات متحده و دیگری ادعاهای شاخدار دکتر امیر اشرفی درباره واکسیناسیون کرونا.
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
مسئولیت طالبان در کشتار دیپلماتها و خبرنگار ایرانی در مزار شریف روحانی: ما با القاعده و طالبان میجنگیدیم قبل از آنکه به نیویورک حمله شود. پیام تسلیت طالبان به مناسبت کشته شدن قاسم سلیمانی جعلی است. آیا آمار تولید تریاک در افغانستان بعد از حمله آمریکا ۵۰ برابر شده است؟ ادعای محسنی اژهای درباره ممنوع الورود نبودن ایرانیان خارج از کشور درستیسنجی ادعای حقوق ۳۵۰ میلیونی حسن روحانی درباره عیسی زارعپور، وزیر پیشنهادی ارتباطات دولت سیزدهم آیا واکسیناسیون در آمریکا بیتاثیر بوده است و باعث شده آمریکا وارد موج چهارم کرونا شود؟ بررسی ادعاهای امیر اشرفی درباره کرونا؛ از داروی امام کاظم تا واکسنهای «خودمنتشرشونده»
|
Aug 20, 2021 |
نامه ۲۵۰۰ پزشک؛ تئوری توطئههای مرگبار
29:18
بیستمین اپیزود پادکست فکتنامه دو موضوع اصلی دارد: اینترنت ماهوارهای استارلینک در ایران و مروری دوباره بر نامه مشهور به «۲۵۰۰» پزشک در حمایت از جلوگیری از واردات واکسن آمریکایی و انگلیسی.
00:02:27 ماهواره استارلینک در ایران 00:11:39 نامه ۲۵۰۰ پزشک در حمایت از ممنوعیت واردات واکسن فایزر
هفته گذشته در شبکههای اجتماعی خبرهای زیادی درباره اینترنت ماهوارهای استارلینک به گوش رسید و برخی گفتند به زودی میتوان این اینترنت را در ایران دریافت کرد. در این اپیزود، توضیح میدهیم که چرا این گفته نادرست است. موضوع اصلی این روزها اما وضعیت کرونا و مشکلاتی است که بر اثر وارد نکردن واکسن به وجود آمده است. در این اپیزود نامهای را مرور میکنیم که چند روز پس از سخنرانی رهبر جمهوری اسلامی منتشر شد. این نامه از دستور ورود واکسن آمریکایی و انگلیسی به ایران حمایت کرد. این نامه را چه کسانی امضا کردند؟ این افراد چند نفر بودند و به طور کلی چگونه یک جریان تئوری توطئه باعث شد جان هزاران ایرانی بر اثر کرونا از دست برود؟ اینها سوالاتی است که پاسخ آن را در اپیزود بیستم پادکست فکتنامه میدهیم. پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید. فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم: آیا میتوان به زودی از اینترنت ماهوارهای استارلینک در ایران استفاده کرد؟ درستیسنجی نامه «۲۵۰۰ پزشک» در دفاع از ممنوعیت «واکسن آمریکایی» |
Aug 13, 2021 |
نگاهی به طرح «صیانت از حقوق کاربران»
22:36
00:01:10 مرور طرح صیانت 00:07:51 حسن روحانی و واکسن کرونا 00:13:02 حسن روحانی و تکرقمیشدن نرخ تورم در سالهای ۹۵ و ۹۶ 00:14:00 حسن روحانی و استقراض دولت از بانک مرکزی 00:15:07 زنان در ایران و مشکل گواهینامه رانندگی موتورسیکلت در این اپیزود میشنویم:
پادکست این هفته فکتنامه را فرهاد، سردبیر سایت فکتنامه اجرا میکند. این اپیزود نیز در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
طرح صیانت از حقوق کاربران در آستانه تصویب؛ آیا کار اینترنت در ایران تمام شده است؟ آیا واکسنهای کرونا سیر طبیعی و همه مراحل خود را طی نکردهاند؟ |
Aug 06, 2021 |
روحانیسنج؛ پایان یک تجربه نو
39:32
توضیح درباره پروژه روحانیسنج، نگاهی به وضعیت منابع آب در خوزستان و مروری بر مصاحبههای سعید ملایی در المپیک، سه موضوعی هستند که در اپیزود ۱۸ پادکست فکتنامه آنها را دنبال میکنیم.
00:01:27 روحانیسنج چیست؟ 00:04:30 فیلترشدن روحانیسنج 00:05:14 وعدهسنجی و فکتچکینگ 00:06:23 روزنامهنگاری ساختارمند چیست؟ 00:10:22 محدودیتهای وعدهسنجی 00:13:23 تعریف نشانها در روحانیسنج 00:14:58 روحانیسنج درباره روحانی چه میگوید؟ 00:18:30 وعدههای محقق نشده و نقش حسن روحانی 00:21:20 واکنش مقامات جمهوری اسلامی به روحانیسنج 00:27:23 آمارها و وضعیت بحران آب در خوزستان 00:34:08 واکنشها به مصاحبههای سعید ملایی در المپیک در این اپیزود ابتدا به سراغ تعریف پروژه روحانیسنج میرویم؛ سایتی تعاملی که کار آن بررسی وعدههایی است که حسن روحانی در هشت سال ریاستجمهوری خود آنها را به مردم اعلام کرده است. مروری بر داستان روحانیسنج در واقع مرور بخشی از تاریخ سالهای اخیر ایران است. در ادامه نیز کمی درباره وضعیت ناگوار اقلیمی در استان خوزستان صحبت میکنیم و در پایان بررسی میکنیم که سعید ملایی، جدوکای ایرانیتبار در المپیک ژاپن، مدال خود را به چه کسانی تقدیم کرده است. پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید. فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم: |
Jul 30, 2021 |
این عکس فتوشاپی نیست!
39:24
هفدهمین قسمت از پادکست هفتگی فکتنامه به بررسی عکسی اختصاص دارد که در هفته گذشته، بارها در شبکههای اجتماعی منتشر شد. این عکس، زنی را با چادر عربی نشان میدهد که در حال خوردن آب از روی زمین است. فرهاد در این اپیزود از فکتنامه همه چیزهایی را که لازم است درباره این عکس بدانیم، توضیح میدهد. به ما میگوید که ماجرا از چه قرار بوده، از کجا شروع شده، چرا عدهای میگویند این عکس فتوشاپی است و چرا این عکس، فتوشاپی نیست. در ادامه نیز فرهاد و رضا درباره اهمیت انتشار اخبار درست صحبت میکنند و توضیح میدهند که چگونه انتشار خبرهای نادرست ممکن است تاثیرات خطرناک و غیرقابل جبرانی داشته باشد.
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
آیا عکس زنی که در خوزستان از روی زمین آب میخورد، فتوشاپ شده است؟
00:00:30 مقدمه |
Jul 23, 2021 |
کاهش جمعیت؛ بحرانی که نیست
33:32
اپیزود شانزدهم پادکست فکتنامه را با یک فکتچک فوتبالی آغاز میکنیم؛ ماجرای جالب گرافیستی که تلاش کرد با انتشار یک تیم منتخب غیرواقعی، به همه بگوید مواظب انتشار خبرهای نادرست باشند. پس از نگاهی به حوادث مربوط به انفجار در تهران و نقشه چند تبعه ایران برای ربودن مسیح علینژاد، به سراغ بررسی فکتچکهایی میرویم که این هفته آنها را در سایت فکتنامه منتشر کردهایم. ابتدا با واکسن فایزر در اسرائیل شروع میکنیم و نشان میدهیم چرا این ادعا که واکسیناسیون باعث افزایش کرونا و مرگ و میر شده، ادعایی شاخدار و کاملا بیاساس است. در ادامه به سراغ دیگر ادعایی میرویم که به آن نشان شاخدار دادیم؛ مطلبی که میگوید جمعیت ایران در ۳۰ سال آینده به ۳۰ میلیون نفر خواهد رسید. فکتچک مربوط به رتبه رصدخانه ملی ایران از نظر بزرگی آینه و همچنین بررسی ویدئویی منتسب به احمد علمالهدی نیز دیگر سوژههای این هفته پادکست فکتنامهاند. پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم: آیا جمعیت ایران تا ۳۰ سال آینده ۳۰ میلیون نفر میشود؟ فکتچکهای فکتنامه با موضوع جمعیت آیا فایزر در اسرائیل عامل مرگ و میر افراد است؟ رتبه رصدخانه ملی ایران از نظر بزرگی آینه درباره طراحی که یک تیم منتخب جعلی برای یورو معرفی کرد ویدئویی از خمینیشهر که صدا و سیما به عنوان انفجار تهران منتشر کرد |
Jul 16, 2021 |
واکسنزدهها در ومبلی
30:52
قسمت پانزدهم پادکست فکتنامه، درباره دو ادعای شاخداری است که یکی درباره کرونا و دیگری درباره قرصهای ضدبارداری مطرح شده است. ابوترابی، نماینده مجلس ایران اعلام کرده بود واکسیناسیون کرونا در جهان تاثیری نداشته و بنابراین نباید اولویت مردم ایران باشد. توضیح میدهیم که چرا ادعای او نادرست است و نشان میدهیم که گزارشهای معتبر علمی درباره تاثیر واکسن کرونا در دنیا چه میگوید. همچنین به سراغ گزارشی از تسنیم میرویم که ادعا میکند یک قرص ضدبارداری در ایران، توطئه صهیونیستهاست تا مردم کشور را عقیم کند. ضمن اینکه درباره پروژه روحانیسنج و همچنین درباره فکتهای موجود در مورد قطع برق در ایران نیز توضیحاتی ارائه میکنیم.
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
آیا واکسیناسیون در جهان موثر نبوده است؟ توطئه صهیونیستها برای عقیمسازی ایرانیان؟ |
Jul 09, 2021 |
گزارشهای وارونه آقای وزیر
24:41
قسمت چهاردهم پادکست فکتنامه، درباره گزارشهای وارونه وزیر بهداشت ایران است؛ سعید نمکی که میگوید: «ایران تنها کشوری است که در آن بیماران در زمان کرونا پشت در بیمارستانها سرگردان نشدند.» این هفته، بررسی میکنیم که این گزارش وارونه از کجا آمده و واقعیت گزارشهای رسانهای و اظهارنظر مسئولان بیمارستانها و کادر درمان درباره وضعیت بیمارستانهای ایران چگونه است. «اینترنت ملی» هم موضوع گزارش دیگری است که در این اپیزود از پادکست فکتنامه به آن میپردازیم. محمد جواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات ایران میگوید این واژه جعلی است و تلاش میکند به این باور دامن بزند که جمهوری اسلامی برنامهای برای قطع ایران از اینترنت و داخلی کردن شبکه ندارد. موضوع مشارکت مردم در انتخابات ایران نیز یکی دیگر از سوژههایی است که در این اپیزود به آن میپردازیم.
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
تاثیر کرونا بر انتخابات و «مشارکت واقعی» |
Jul 02, 2021 |
دولت جدید تو راهه… فکتچک ادامه داره!
39:17
سیزدهمین قسمت از پادکست فکتنامه، نخستین قسمتی است که بعد از انتخابات خرداد ۱۴۰۰ در ایران ضبط میشود؛ انتخاباتی که در آن ابراهیم رئیسی به عنوان برنده معرفی شد. در این اپیزود، درباره ۲۷ فکتچکی میگوییم که تا کنون از ابراهیم رئیسی منتشر کردهایم و در اولین فکتچک فکتنامه بعد از انتخابات، به سراغ این ادعا میرویم که رئیسی در کنفرانس مطبوعاتی خود درباره امن بودن ایران از لحاظ تجاری به آن اشاره کرد. مرور وقایع مربوط به روز انتخابات نیز بخش دیگری از این اپیزود پادکست فکتنامه است. در ادامه نیز به سراغ ویدئویی میرویم که به عنوان تصاویری از درگیریهای یاسوج منتشر شد و در پایان توضیحاتی میدهیم که برای بررسی قیمت واکسن کرونا باید چه مواردی را در نظر گرفت.
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
ایران جزو امنترین مکانها برای سرمایهگذاری اقتصادی؟ آیا استقبال از ابراهیم رئیسی در تاریخ انتخابات جمهوری اسلامی «کمنظیر» است؟ آیا این ویدئو مربوط به درگیریهای یاسوج است؟
توضیح ضروری: ارشاد علیجانی خبرنگار فرانس ۲۴ است که به اشتباه در این قسمت او را خبرنگار فرانس پرس معرفی کردهایم. |
Jun 25, 2021 |
بالاخره انتخابات!
38:01
دوازدهمین اپیزود پادکست فکتنامه نیز مانند چند قسمت اخیر، مرور فکتچکهای انتخاباتی است و البته نیمنگاهی هم به واکسن کووایران برکت دارد. در این قسمت، ابتدا و پیش از آنکه به سراغ بررسی ادعاهای نامزدهای منتخب شورای نگهبان برای انتخابات ایران برویم، فکتچکهایی را بررسی میکنیم که هر کدام به نوعی به موضوع مشارکت در انتخابات اشاره میکنند؛ یکی از سوی اردوگاه مخالفان جمهوری اسلامی، دیگری از طیف اصولگرا، یکی از سوی رهبر جمهوری اسلامی و آخری از ستاد همتی به عنوان کاندیدایی که خود را متعلق به اردوگاه اصلاحطلبان معرفی میکند. پس از این بررسیها به سراغ سومین مناظره میرویم و میبینیم که کاندیداها ادعاهای نادرست خود را باز تکرار کردهاند و البته چند ادعای جدید آنها را نیز مرور میکنیم؛ از ادعاهایی درباره بازداشتشدگان آبان ۹۸ تا ادعای خشکاندن ریشه فساد در بانک مرکزی. بخش پایانی پادکست فکتنامه، به موضوع واکسن کووایران برکت اختصاص دارد. ادعای رهبر جمهوری اسلامی درباره اینکه ایران یکی از شش کشور تولیدکننده واکسن است را مرور میکنیم و فکتهایی را که تا کنون درباره این واکسن میدانیم، مرور میکنیم. پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
درستیسنجی سومین مناظره انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ ویدئوی ساختگی «پاسخ مردم تهران به خبرنگار یورونیوز» درباره واکسن کووایران برکت چه میدانیم؟ ایران یکی از شش کشور تولیدکننده واکسن کرونا؟ آیا «تحریم انتخابات» به دلیل «نتایج مهلک» در دنیا منسوخ شده است؟ آیا همتی ریشه فساد را در بانک مرکزی خشکانده است؟ آیا زندانیان وقایع آبان ۹۸ مشمول عفو شدهاند؟ آیا دولت روحانی، همتی را از سمت ریاست بانک مرکزی برکنار کرد؟ آیا هر سال هزینهکرد سود حسابهای بانکی قوه قضاییه منتشر شده است؟ |
Jun 18, 2021 |
درستیسنجیِ همزمان مناظرهها
40:24
یازدهمین قسمت پادکست هفتگی فکتنامه، مربوط به دو مناظره انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ در ایران است؛ مناظرههایی که در آن هفت نامزد تایید شده از سوی شورای نگهبان، در کنار بیان نظرات خود، ادعاها و آمارهایی را مطرح کردند که قابل درستیسنجی بودند. ما در فکتنامه هر دو مناظره را به صورت زنده در اکانت توییتر فکتنامه درستیسنجی کردیم. بخش اول این اپیزود از پادکست فکتنامه نیز، به بررسی همین روند اختصاص دارد. به شما میگوییم که پشتصحنه تیم فکتنامه برای بررسی این درستیسنجیها چه بوده و ما چگونه توانستیم در مجموع حدود ۳۵ ادعا را به صورت زنده درستیسنجی کنیم. بخش دوم پادکست نیز، مروری است گذرا بر برخی از مهمترین موضوعاتی که در مناظرهها بررسی کردیم؛ از مدرک ابراهیم رئیسی و خط قرمزهایش برای مبارزه با فساد، تا آمارهای همتی از نقدینگی و میلیاردها دلاری که محسن رضایی آنها را با عنوان یارانههای پنهان معرفی کرد. . پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
درستیسنجی نخستین مناظره انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ درستیسنجی دومین مناظره انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ سهم مدیریت زنان در شهرداری تهران آیا در دولت خاتمی تورم تکرقمی شد؟ آیا رهبر جمهوری اسلامی خط قرمزی برای مبارزه با فساد ندارد؟ آیا در دوره ریاست رئیسی، روزنامه و سایتی بسته نشده؟ آیا واکسن کرونا تولید انبوه نشده و واکسیناسیون عمومی انجام نمیشود؟ |
Jun 11, 2021 |
«فکتچک انتخاباتی؟ چقدر بیکارید!»
26:04
قسمت دهم پادکست هفتگی فکتنامه، منتشر شد. در این اپیزود سعی میکنیم به این سوال مهم پاسخ دهیم که چرا در چنین شرایطی، فکتچک انتخاباتی میکنیم؟ چرا با وجود این همه انتقاد و مخالفت، هنوز هم بررسی درستی یا نادرستی عددها و رقمهایی که از دهان کاندیداها بیرون میآید، اهمیت دارد؟ در ادامه نیز به سراغ چند نمونه از دهها فکتچکی میرویم که به بهانه انتخابات، به آنها پرداختهایم؛ ادعای نادرست رئیسی درباره تورم تجمیعی از سال ۹۲ تا ۹۹، ادعای نیمهدرست جلیلی درباره قیمت مسکن و ادعای نادرست قاضیزاده درباره ضریب جینی در زمان دولت حسن روحانی. البته به غیر از بررسی ادعای نامزدها، چند فکتچک مربوط به حال و هوای انتخابات خرداد ۱۴۰۰ را نیز بررسی میکنیم؛ از ادعای رهبر جمهوری اسلامی ایران درباره دغدغههای اصلی مردم ایران تا ادعای شاخدار احمد خاتمی درباره وجود نهادی شبیه به شورای نگهبان، در کشور فرانسه. ادعای محمود احمدینژاد درباره تاریخچه دانشجویان ستارهدار نیز در ادامه این قسمت از پادکست فکتنامه بررسی میشود و بررسیها را با ادعای حسین روازاده، فعال حوزه طب سنتی به پایان میبریم که گفته بود کرونا با جوششیرین به طور کامل درمان میشود.
اینها مرور مهمترین سوژههایی است که سایت درستیسنجی فکتنامه در هفته گذشته به آن پرداخته است. پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این شماره به آنها اشاره میکنیم:
آیا قیمت مسکن طی سه سال ۶ برابر شده است؟ آیا تورم تجمیعی ۹۲ تا ۹۹ برابر ۳۲۰ درصد است؟ آیا ضریب جینی در دولت روحانی افزایش پیدا کرده است؟ آیا فرانسه هم نهادی مثل شورای نگهبان دارد؟ آیا مساله اصلی مردم فضای مجازی و سیاست خارجی نیست؟ آیا دلیل قطع برق صادرات به عراق و سوریه است؟ سهم ایران از انرژی مصرفی تولید رمزارزها آیا احمدینژاد دستور داده «ستارهدار» شدن دانشجویان لغو شود؟ |
Jun 04, 2021 |
بیبرقیهای هوشمند، نامزدیهای کوتاه
31:30
قسمت نهم پادکست هفتگی فکتنامه، منتشر شد. در این اپیزود ابتدا از بیبرقیها در ایران میگوییم؛ سوژهای که در هفته گذشته توجه رسانهها را به خود جلب کرد و واکنشهای زیادی در ایران به دنبال داشت. یکی از فکتچکهای گذشته ما، درباره ادعای نادرستی است که در همین زمینه مطرح شده است. توضیح میدهیم که چرا برخلاف آنچه از سوی برخی مطرح میشود وضعیت برق در ایران ارتباطی به معاهده پاریس ندارد. توضیح کوتاهی هم درباره ادعای صادرات برق ایران به عراق و سوریه میدهیم. اما به غیر از قطع شدن برق، ماجراهای مربوط به انتخابات ریاست جمهوری در ایران هم یکی از سوژههای مورد توجه رسانهها بوده است. به سراغ فکتچکی میرویم که در زمان نوشتهشدن، انتخاباتی بود اما خیلی زود، از این وضعیت خارج شد. در روزهایی که علی لاریجانی، رئیس پیشین مجلس ایران، اعلام نامزدی کرده بود، ویدئویی منتشر کرد که در آن به موضوع لغو ممنوعیت دستگاه ویدئو پرداخته بود. در این اپیزود، این ادعای لاریجانی را مرور میکنیم و البته نگاهی میاندازیم به تاریخچه فکتنامه با تک تک افرادی که در نهایت به عنوان کاندیدا از سوی شورای نگهبان معرفی شدهاند. ما تا این لحظه، در مجموع ۲۲ ادعای آنها را در سایت فکتنامه بررسی کردهایم. خبر برکناری محمد اسماعیل اکبری، مشاور وزیر بهداشت و نگاهی به مفهوم «پروفسور» در ایران، بخش دیگری از این قسمت از پادکست فکتنامه را به خود اختصاص داده است. در پایان نیز دو فکتچک اقتصادی را مرور میکنیم: ادعای بازتر بودن اقتصاد ایران از چین (بله این ادعا شاخدار است) و همچنین این ادعای حسن روحانی که میگوید دولتش توانسته صادرات غیرنفتی را جایگزین صادرات نفتی کند (این ادعا نادرست است.)
اینها مرور مهمترین سوژههایی است که سایت درستیسنجی فکتنامه در هفته گذشته به آن پرداخته است. پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این شماره به آنها اشاره میکنیم:
آیا دلیل قطع برق اجرای تعهدات ایران در معاهده پاریس است؟ آیا لاریجانی دستور ممنوعیت ویدیو را لغو کرده است؟ پروفایل ابراهیم رئیسی، علیرضا زاکانی، عبدالناصر همتی، محسن رضایی، امیرحسین قاضیزاده هاشمی، سعید جلیلی در سایت فکتنامه آیا اقتصاد ایران «بازتر» از چین است؟ |
May 28, 2021 |
عکسهای جعلی؛ با احتیاط کلیک کنید!
27:55
قسمت هشتم پادکست هفتگی فکتنامه، منتشر شد. در این اپیزود ابتدا به سراغ موضوع خبری مهم این روزها یعنی درگیریهای اسرائیل و حماس میرویم؛ تنشهایی که باعث شده عکسها و فیلمهای نادرست بسیاری به بهانه آن در رسانهها و شبکههای اجتماعی منتشر شود. در ادامه توضیح میدهیم که با چه ابزارهای سادهای میتوان از درستی عکسها در چنین شرایطی مطمئن شد.
بعد از مرور چند تصویر و عکس نادرست در زمینه بحران خاورمیانه، به سراغ ایران میرویم و یکی از فکتچکهایی را که این هفته در سایت فکتنامه به آن پرداختهایم مرور میکنیم. به این سوال پاسخ میدهیم که آیا ادعای یکی از اطرافیان محمدباقر قالیباف درباره بودجه شهرداری در زمان او درست است؟ انتخابات ریاست جمهوری در ایران نیز توجه برخی از رسانهها را در ایران به خود جلب کرده است. نگاهی میکنیم به مصوبه جدید شورای نگهبان و همچنین اظهارات ابراهیم رئیسی درباره فساد سیستماتیک در ایران را بررسی خواهیم کرد؛ پاسخی به این سوال که آیا فساد در جمهوری اسلامی سیستماتیک است؟ اینها مرور مهمترین سوژههایی است که سایت درستیسنجی فکتنامه در هفته گذشته به آن پرداخته است. پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این شماره به آنها اشاره میکنیم: درگیریهای اسرائیل و حماس؛ بازار داغ محتوای تصویری نادرست ابزار و موتورهای جستجوی تصاویر: Google Images Yandex.com TinEyey.com مقایسه بودجه ۱۲ ساله شهرداری تهران در دوره قالیباف با بودجه «چهار سال اخیر» آیا مصوبه شورای نگهبان درباره تعیین شرایط داوطلبان ریاست جمهوری قانونی است؟ |
May 21, 2021 |
آقازادهها در فرنگ چند نفرند؟
34:12
قسمت هفتم پادکست هفتگی فکتنامه، منتشر شد. در این اپیزود ابتدا کمی درباره خیز نیروهای مسلح برای فتح اینترنت صحبت میکنیم و به شما میگوییم این اتفاق چگونه و با چه کیفیتی در حال رخ دادن است. سوژه پر سرو صدایی که این هفته در فکتنامه و به بهانه اظهارنظر محمد غرضی به آن پرداختیم، مربوط به تعداد آقازادههایی است که در آمریکا زندگی میکنند. در این بخش توضیح میدهیم که چه مشکلاتی بر سر راه فهمیدن تعداد آقازادهها در فرنگ وجود دارد. آمارهای سقط جنین در ایران، دیگر سوژهای است که به آن میپردازیم و کمی هم به سراغ موضوعات مربوط به کرونا میرویم؛ بررسی ادعایی که میگوید نتانیاهو گفته مسلمانان را واکسن کرونا میکشد، ادعای توقف تزریق واکسن آسترازنکا در بسیاری از کشورهای اروپایی و ادعای در اختیار قرار دادن پایگاههای نظامی کشورها در ازای تحویل واکسن فایزر.
اینها مرور مهمترین سوژههایی است که سایت درستیسنجی فکتنامه در هفته گذشته به آن پرداخته است. پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این شماره به آنها اشاره میکنیم: خیز نیروهای مسلح برای فتح اینترنت آیا ۵ هزار «آقازاده» در آمریکا سکونت دارند؟ آیا سالی ۱/۳ میلیون سقط جنین در ایران انجام میشود؟ آیا نتانیاهو گفته با واکسن مسلمانان را نابود خواهد کرد؟ آیا واکسن آسترازنکا در بسیاری از کشورهای اروپایی متوقف شده است؟ علی کرمی و نظریه گسترش «بی دینی» از طریق «سیستم تنفسی» فایزر در برابر تحویل واکسن کرونا، پایگاههای نظامی آنها را میخواهد |
May 14, 2021 |
افسانههای سالخوردگی ایرانیان
30:16
قسمت ششم پادکست هفتگی فکتنامه، منتشر شد. در این اپیزود ابتدا کمی درباره دو چهرهای صحبت میکنیم که جداییشان، سوژه خبرها بود؛ بیل از گیتس و همسرش ملیندا که تئوریهای توطئه و ادعاهای نادرست زیادی درباره آنها وجود دارد. به این بهانه، خیلی کوتاه به سراغ تاریخچه فکتچکهایمان درباره این دو نفر میرویم. بعد بیل و ملیندا، از اسماعیل اکبری میگوییم که مشاور عالی وزیر بهداشت ایران است. ادعای نادرست او درباره اینکه رشد جمعیت در ایران به زودی صفر میشود، موضوع یکی از اصلیترین فکتچکهای این هفته ما در فکتنامه بود. رضا درباره نادرستی این ادعا توضیح میدهد. نگاهی به سخنرانی رهبر جمهوری اسلامی ایران درباره نقش وزارت امور خارجه در سیاستهای بینالمللی، یکی دیگر از بخشهای این اپیزود فکتنامه است. در ادامه نیز به سراغ دو ادعایی میرویم که شما مخاطبان فکتنامه، این هفته برای ما فرستاده بودید و ما هر دو را پیشتر، فکتچک کرده بودیم؛ ادعای پیشبینی محمدرضا شاه پهلوی درباره پندمی و ادعایی درباره پزشکان روسی و ویروس کرونا. در پایان به فکتچکی با این عنوان اشاره میکنیم: «آیا مردم انگلیس و سوئد خواستار تصویب قانون اعدام برای متجاوزان به عنف شدهاند؟»
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. پادکست فکتنامه را میتواند صبح جمعه هر هفته ساعت هفت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این شماره به آنها اشاره میکنیم: بیل گیتس و کاهش جمعیت جهان با واکسن؟ شایعات نادرست درباره واکسنهای بنیاد بیل گیتس و فلج اطفال در هند آیا رشد جمعیت ۰/۶ درصد شده و به زودی به صفر میرسد؟ آیا در همه جای دنیا سیاستخارجی در مجامع بالادستی و نه در وزارت خارجه تعیین میشود؟ آیا مردم انگلیس و سوئد خواستار تصویب قانون اعدام برای متجاوزان به عنف شدهاند؟ کرونا باکتری نیست و کووید۱۹ را نمیتوان با آنتیبیوتیک درمان کرد. |
May 07, 2021 |
چند کیلو آمار دغیغ
31:07
قسمت پنجم پادکست هفتگی فکتنامه، منتشر شد. در این اپیزود ابتدا کمی درباره فایل صوتی سهساعته و جنجالی جواد ظریف صحبت میکنیم و به این بهانه، خیلی کوتاه به سراغ تاریخچه فکتچکهایمان با جواد ظریف میرویم؛ از ادعای او درباره جرم نبودن بهایی بودن در ایران تا اینکه گفته بود به فارسی توییت ننوشته است. بعد از جواد ظریف، به سراغ فکتچکهای این هفته با موضوع کرونا میرویم؛ ماجرای جلوگیری از ورود واکسن اسپوتنیک به برزیل، آمارهای خیلی «دغیغ» سعید نمکی وزیر بهداشت ایران درباره واکسنهای کرونا، پاسخ به پنج سوال مهم درباره شرایط افراد بعد از واکسیناسیون و البته بررسی و مرور یک فکتچک درباره تاثیری که کرونا بر وضعیت اشتغال زنان در ایران گذاشته است. در پایان نیز به سوژه فیلترینگ و اخلال در دسترسی به کلابهاوس در ایران اشاره میکنیم.
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. پادکست فکتنامه را میتواند صبح جمعه هر هفته به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این شماره به آنها اشاره میکنیم: فکتچکهایی که درباره سخنان جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران منتشر کردهایم اثربخشی و امنیت واکسن روسی؛ یافتههای جدید چه میگویند؟ کرونا بعد از دریافت واکسن؛ پاسخ به پنج سوال رایج آیا واکسن اسپوتنیک روسی بیش از ۲۰نوع عارضه خطرناک دارد؟ آیا ۶۲ درصد افرادی که در دوران کرونا بیکار شدهاند زن هستند؟ درباره فیلترینگ یا اخلال برای دسترسی به کلابهاوس چه میدانیم؟ |
Apr 30, 2021 |
ناظران فروتن مرغ حلال
36:39
قسمت چهارم پادکست هفتگی فکتنامه، مروری است بر پنج فکتچکی که این هفته در سایت فکتنامه منتشر شدند. فرهاد و رضا از اعضای تحریریه فکتنامه، ابتدا به این سوال پاسخ میدهند که آیا دانشمند ژاپنی اعلام کرده روزه گرفتن باعث از بین رفتن سلولهای سرطانی میشود یا نه.
بعد هم نوبت به بخش «شاخدار هفته» میرسد؛ ادعاهایی نادرست که از فرط اشتباه بودن، مرغ پخته هم از شنیدن آنها به خنده میافتد. اولین ادعای شاخدار مربوط به کاربران ایرانی توییتر است و روزنامهنگاری که ادعا کرده ۹۰ درصد اکانتهای توییتر فارسی، ترولاند یا به یک دولت و نهاد خارجی وابستگی دارند. رضا و فرهاد توضیح میدهند چرا همچین ادعایی بیاساس است و فکتنامه چرا به آن نشان شاخدار داده است.
دومین ادعای شاخدار نیز به وزیر بهداشت ایران مربوط میشود. میشنویم که او چگونه تلاش میکند با دستکاری در آمارهای مربوط به واکسیناسیون کره جنوبی و ژاپن، نشان دهد وضعیت واکسیناسیون ایران از جهان عقبتر نیست.
سوژه دیگر این هفته هم مربوط به مرغ است. در واقع مربوط به نامهای است که در آن نشان داده میشود ناظران شرعی ذبح حلال مرغ، ماهی ۲۵۰۰ یورو دستمزد میگیرند. در این قسمت بررسی میکنیم که ماجرا اصلا از چه قرار است و چگونه یک نامه واقعی، سوالات زیادی را برای ما به وجود آورده است. شایعه وجود کرم و موجودات خطرناک در ماسکها و همچنین ادعای رستم قاسمی درباره اینکه در زمان وزارتش، صنعت نفت ایران بیشترین توسعه را تجربه کرده، دو فکتچک دیگر است که در این قسمت به آن میپردازیم.
پادکست فکتنامه را میتوانید از همه اپلیکیشنهای دریافت پادکست بشنوید. کافی است نام فکتنامه را به فارسی یا انگلیسی در اپیلیکشنهای پادکست خود جستجو کنید. فهرست پیوندهایی که در این اپیزود به آنها اشاره کردهایم:
|
Apr 23, 2021 |
یا مستعان یا مستعان
27:49
تولد داریم چه تولدی! مستعان ۱۱۰ امروز یک ساله شد. مستعان، دستگاهی که ادعا میشد میتواند ویروس کرونا را از کیلومترها دورتر شناسایی کند، نقطه عطفی در تاریخ دیساینفورمیشن فارسی است. از آنجایی که نمیشد به این راحتی از این موضوع عبور کنیم، این هفته در سومین اپیزود از پادکست فکتنامه، برای مستعان یک جشن تولد گرفتیم. در این اپیزود میبینیم که ریشه مستعان کجاست و چه کسی توانسته این دستگاه را به عنوان کرونایاب به سپاه پاسداران معرفی کند. در پایان هم یک غافلگیری خبری داریم و واکنش فرهاد و رضا را به صورت زنده برایتان پخش میکنیم؛ لحظهای که عالیترین مقام سیاسی ایران به فکتچک فکتنامه واکنش نشان داد. |
Apr 16, 2021 |
اقتصاد فتوشاپی و زبالههای چینی
42:02
دومین قسمت از پادکست فکتنامه، جمعه ۲۰ فروردین ۱۴۰۰ منتشر شد؛ قسمتی که در آن یک نوروز پرخبر را مرور کردیم. فرهاد و رضا از تحریریه فکتنامه، در این قسمت هم، میزبان شما هستند. در این قسمت ابتدا به سراغ سخنرانی نوروزی آیتالله خامنهای رفتیم. او درباره مقالات نانو، اختیارات رئیسجمهور، وضعیت آزادی اینترنت در ایران و رتبه اقتصادی ایران در جهان صحبت کرده بود. داستان فکتچک این ادعاها، از زبان تیم تحریریه فکتنامه، شنیدنی است؛ به خصوص ماجرای عجیب فتوشاپ خبرگزاری تسنیم که تلاش کرد با حذف چند کشور در جدول، رتبه اقتصادی ایران را بالاتر نشان دهد. بعد از این دید و بازدید نوروزی، به سراغ سوژه داغ این روزها یعنی سند همکاری ایران و چین رفتیم. ابتدا توضیح دادیم که فکتنامه تا کنون چه فکتچکهایی در این باره منتشر کرده است و بعد هم رسیدیم به توییتها و استوریهای گلشیفته فراهانی که نوشته بود چین، بیابانهای ایران را به محلی برای دفن زبالههای اتمی تبدیل کرده است. پادکست فکتنامه را میتوانید از همه اپلیکیشنهایی که در آن پادکست میشنوید، دریافت کنید. این شما و این صحبتهای ما درباره «اقتصاد فتوشاپی و زبالههای چینی». |
Apr 08, 2021 |
خانم اوشین! شما تو هاروارد چی میپوشین؟
31:49
سلام و به اپیزود اول پادکست فکتنامه خوش آمدید. در این اپیزود ابتدا کمی بیشتر با ما و فعالیتهایمان آشنا میشوید و در ادامه هم داستان دو فکتچک خاطرهانگیز ما را میشنوید؛ ماجرای سانسور اوشین و همینطور داستان درستیسنجی درباره مقررات پوشش در دانشگاههای جهان. اگر پادکست فکتنامه را در اپلیکیشنهای پادکست دنبال کنید، هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران، از انتشار قسمت جدید باخبر خواهید شد. پادکست فکتنامه محصول جدید ماست. ما قصد داریم هر هفته مهمترین فکتچکها و موضوعات مربوط به درستیسنجی را بررسی کنیم. دوست داریم صدای خود را به تعداد بیشتری از شنوندگان برسانیم و میدانیم بهترین کمک این است که پادکست فکتنامه را به دیگر دوستان و آشنایان خود معرفی کنید. این شما و این نخستین قسمت از پادکست فکتنامه با نام «خانم اوشین! شما تو هاروارد چی میپوشین؟» factnameh.com لینک فکتچکهایی که در این شماره به آنها اشاره کردیم: آیا تعیین تکلیف برای پوشش دانشجویان در دنیا عادی است؟ آیا سانسور صدا و سیما داستان واقعی «اوشین» را تغییر داده است؟ |
Apr 02, 2021 |
معرفی پادکست فکتنامه
02:37
معرفی پادکست فکتنامه این روزها ادعاهای نادرست و حرفهای بیاساس، از چپ و راست دارند به ما حمله میکنند. این گفتهها گاهی فقط یک جمله سیاسیاند. بعضی وقتها، تکرار تئوریهای توطئهاند. بعضی از این ادعاها به طرز خجالتباری باعث خنده میشوند. بعضی وقتها هم این ادعاها میتوانند با جان آدمها بازی کنند. به خاطر همین، فکتچکینگ یا درستیسنجی، از همیشه مهمتر شده است. آیا بین این همه نادرستی میشود یک راه درست ساخت؟ ما امیدواریم. فرهاد سوزنچی، سردبیر فکتنامه و میزبان شما در این پادکست جدید است. اگر سایت #فکتنامه را میشناسید، باید بگوییم ممنون که در این چند سال، بخشی از دنیای ما بودید. اگر هم تازه با فکتنامه آشنا شدهاید که: خوش آمدید. ما اینجا سرمان برای پیدا کردن فکتها و واقعیتها درد میکند. در این پادکست هر هفته درباره فکتچکینگ حرف میزنیم و آخرین اخبار و مطالبی را که همکارانمان بررسی کردهاند با هم مرور میکنیم. ما دوست داریم آدمهای بیشتری صدایمان را بشنوند و امیدواریم کمک کنیم جواب سوالهایتان را پیدا کنید. ممنون میشویم ما را در هر اپلیکیشنی که با آن پادکست میشنوید، دنبال کنید. |
Feb 12, 2021 |