Na drie mooie jaren onder de titel Fantoomgroei zetten wij onze podcast voort onder een nieuwe naam: BV Nederland.  Deze nieuwe wekelijkse podcast (die stiekem best wel heel erg lijkt op de vertrouwde podcast) vind je gratis terug op je favoriete podcastplatform, of via een van de onderstaande links.

Wij willen alle lieve Vrienden van de Show, die Fantoomgroei al die jaren mogelijk hebben gemaakt, ook langs deze weg hartelijk danken voor jullie gulle donaties. Zonder jullie hadden we Fantoomgroei niet kunnen maken, en hadden we nu ook de stap naar een wekelijkse show niet kunnen zetten. Jullie krijgen in een persoonlijke mail een cadeau van ons toegestuurd.

En natuurlijk willen we ook al onze andere luisteraars bedanken dat jullie al die jaren bij ons zijn gebleven. We hopen van harte dat jullie allemaal met ons mee verhuizen naar onze nieuwe show, waarin we wekelijks ons licht laten schijnen op het land dat wordt gerund als een BV, dat zijn dividend ongelijk verdeeld.
 
Luister nu naar de eerste aflevering van BV Nederland via een van de onderstaande links, en vergeet je ook daar niet te abonneren.

Tot snel!

Hendrik en Sander

Spotify: https://open.spotify.com/show/6MdlDN0ETZZTKOnJy1udvb?si=df4614f8e6664856

Apple: https://podcasts.apple.com/nl/podcast/bv-nederland/id1670314176

Podimo: https://share.podimo.com/podcast/1f7500db-ba84-42c9-97ee-bcd7cd57837b?creatorId=6c3aff97-744b-40a4-8774-d2048797a9b1&key=uy1RjkCHXraF&source=ln&from=mobile

Terwijl de Europese industrie massaal naar de Verenigde Staten dreigt te vertrekken om aanspraak te kunnen maken op vette Amerikaanse subsidies, en Philips duizenden mensen op straat zet, sparen Nederlanders zich suf en hebben Sander en Hendrik aan het einde van deze aflevering heugelijk nieuws te melden over de toekomst van deze podcast.

Dit en veel meer bespreken Sander en Hendrik deze week in de podcast waarin niet de groei van de economie, maar de bloei van de samenleving centraal staat.

De klimaatactivisten zijn amper weggeknuppeld uit het Duitse Luzerath, of de Zweden maken zich alweer op om hun natuurgebieden te offeren om grondstoffen voor de energietransitie te delven. Ondertussen heeft de belastingdienst steeds meer moeite om de belastingen te innen, en is er in Nederland een debat losgebarsten over de vraag hoeveel rijkdom een mens eigenlijk zou moeten mogen bezitten.

Dit en veel meer bespreken Sander Heijne en Hendrik Noten deze week in de podcast waarin niet de groei van de economie maar de bloei van de samenleving centraal staat. 

De kerst is aanstaande en het is tijd voor de laatste aflevering van 2022. Sander en Hendrik blikken hierin terug uiteraard terug op de week (van Hugo de Jonge die de strijd aanbindt met huisjesmelkers en het kabinet dat stuntelt met de excuses voor het slavernijverleden tot de corruptie in het Europees Parlement), maar ze proberen ook het begin van een antwoord te geven op de vraag of het rumoerige jaar 2022 nu een keerpunt in de tijd is.

De Duitsers krijgen gas uit Qatar, de Zeeuwen krijgen twee nieuwe kerncentrales en mensen in de bijstand, die mogen voortaan weer een heel klein beetje hulp van vrienden en familie accepteren.

Is dat goed nieuws? Wat betekent het om in de bijstand te zitten? En hoe is de voorziening die ooit uit sociaal-christelijk mededogen werd geboren verworden tot de wantrouwensmachine die het nu is?

Dit en meer bespreken Sander en Hendrik deze week in de podcast waarin niet de groei van de economie maar de bloei van de samenleving centraal staat.

Terwijl Wopke Hoekstra een rakettenregen afwachtte in een schuilkelder in Kyiv, maakte de door hem aangekochte aandelen in Air France - KLM wederom een duikvlucht op de Europese beurzen. Ondertussen heeft het er alle schijn van dat de recessie in Nederland is begonnen en de gratis Kinderopvang toch niet zo gratis wordt als het kabinet ons aanvankelijk deed geloven.

Dit en veel meer bespreken Hendrik en Sander deze week in de podcast waarin niet de groei van de economie, maar de bloei van de samenleving centraal staat. 

Terwijl supermarktketen Jumbo bouwvakkers laat zingen op de stijgers om in de stemming te komen voor het WK in Qatar loopt de dienstregeling van de NS volledig in het honderd. Ondertussen debatteert de Tweede Kamer over de nieuwe pensioenwet en heeft Sander een nieuwe podcastserie gemaakt voor BNNVARA.

Sander Heijne en Hendrik Noten bespreken het allemaal in de podcast waarin niet de groei van de economie maar de bloei van de samenleving centraal staat. Luister hem nu!

Ben je benieuwd naar de nieuwe podcast van Sander? Klik dan op onderstaande link voor de eerste twee afleveringen.

https://plinkhq.com/i/1651366302?to=page

Hendrik verklaart Trussonomics al dood nog voordat deze goed en wel het levenslicht heeft gezien. Ondertussen blijken achtereenvolgende Nederlandse kabinetten de energiebesparing bij bedrijven jarenlang doelbewust te hebben getraineerd en heeft het er alle schijn van dat onze koning doodleuk voetballen gaat kijken in Qatar.

Kortom, er is weer meer dan genoeg te bespreken in de podcast waarin niet de groei van de economie, maar de bloei van de samenleving centraal staat. Veel plezier met deze nieuwe aflevering van Fantoomgroei!

Terwijl de financiële markten de nieuwe Britse premier ternauwernood wisten te weerhouden van een poging tot economische suïcide, bracht Remkes zijn langverwachte rapport over de stikstofcrisis uit. En dan is er ook nog dat vermaledijde stikstofplafond. Is dat nou een goed idee? Of zet het een rem op de vergroening van Nederland?

Kortom, Hendrik en Sander hebben weer meer dan genoeg om te bespreken in een nieuwe editie van de podcast waarin niet de groei van de economie maar de bloei van de samenleving centraal staat.

Sander en Hendrik zaten al klaar om hun gal te spuwen over het gebrek aan daadkracht van het kabinet, maar lieten zich aangenaam verrassen door de Abel Herzberglezing van Rob Jetten en de troonrede van de koning zelf. Zien we hier het begin van een visie op een duurzame en sociale toekomst van Nederland ontstaan? 

Ken je dat gevoel? Je gaat even op vakantie, en als je terugkomt blijkt het hele land op de helling te staan. Van recordinflatie en omgekeerde vlaggen tot het geheugenverlies van  Maxime Verhagen over de gaswinning. Van een opgestapte landbouwminister tot een torenhoge naheffing van het energiebedrijf. Natuurlijk zijn daar ook nog wat random ergernissen over gokreclames en race-auto's.

Oja, en Hendrik en Sander willen ook nog van je weten hoe jij naar de boerenprotesten kijkt.

Kortom, na een welverdiende vakantie is het de hoogste tijd voor een nieuw seizoen van de podcast waarin niet de groei van de economie, maar de bloei van de samenleving centraal staat.

De rijkste 1 procent bezit maar liefst 26 procent van al het vermogen in Nederland. En alsof dat nog niet genoeg is, gebruiken ze zelfs hun baby's (en kunstcollecties) om de inkomstenbelasting te omzeilen, zo blijkt uit een onderzoek dat de regering heel sneaky vlak voor het ingaan van het zomerreces publiceerde.

In diezelfde week verplicht de Europese Commissie alle lidstaten om komende winter tenminste 15 procent minder gas te verbruiken, en heeft het er alle schijn van dat het kabinet voorsorteert op een bezuinigngsronde na Prinsjesdag.

Verder geven Sander en Hendrik nog wat leestips voor de zomer, voordat ze het snikhete Amsterdam tijdelijk verruilen voor een welverdiende vakantie in het (nog net iets warmere) zuiden van Europa. En heb jij tips voor boeken die Sander en Hendrik, of andere luisteraars van Fantoomgroei moeten lezen? Ga dan naar www.vriendvandeshow.nl/fantoomgroei en deel deze met onze community.

Fijne zomer!

Na alle ellendige berichten over de hoge inflatie en de vermeende collectieve verarming van Nederland, verscheen er deze week een studie die toch enigszins gerust stelt. Ja, de inflatie is hoog, maar in onze export berekenen we die hogere prijzen gewoon door. De bedrijfswinsten blijven zo op peil, en dat schept ruimte om de lonen aanzienlijk te verhogen. En dat was niet het enige goede nieuws; het Centraal Planbureau adviseert om de lonen in Nederland fors te verhogen.

Tot zover het goede nieuws, want kabinet noch werkgevers staan te trappelen om de adviezen op te volgen. Bovendien hangt er een enorm zwaard van Damocles boven onze economie; de mogelijke gastekorten in de komende winter. Moeten we de gaskraan weer opendraaien? En waarom gaat het kabinet het debat hierover uit de weg?

En dan was er ook nog de bedelbrief van VNO-voorzitter Ingrid Thijssen, die vreest dat Nederland verandert in een soort Venetië als we niet (nog) liever zijn voor onze bedrijven.

Kortom, er is weer meer dan genoeg te bespreken in de podcast waarin niet de groei van de economie maar de bloei van de samenleving centraal staat.

Donkere wolken pakken zich samen boven het kabinet. Want terwijl de boerenachterbannen van het CDA, de VVD en de ChristenUnie in opstand komen tegen het stikstofbeleid, ziet de klimaatminister van D66 zich door de oorlog in Oekraïne gedwongen om de kolencentrales weer op volle toeren te laten draaien.

Is dit houdbaar, of is de val van het kabinet aanstaande?

Dit en veel meer bespreken Sander Heijne en Hendrik Noten deze week in de podcast waarin niet de groei van de economie, maar de bloei van de samenleving centraal staat.

Terwijl de boeren vol spanning wachten op de uitwerking van de nieuwe stikstofplannen bepalen de leden van GroenLinks en de Partij vd Arbeid hoe het verder moet met de linkse beweging in Nederland. Verder heeft Agnes Jongerius in het Europees Parlement een historische deal gesloten over een Europees minimumloon, en hadden de onderhandelaars bij Schiphol het boek Fantoomgroei op tafel liggen.

Kortom, Sander en Hendrik hebben weer meer dan genoeg om te bespreken in de podcast waarin niet de groei van de economie maar de bloei van de samenleving centraal staat.

----------
PS. Door een technische storing stond deze aflevering enkele uren later online dan jullie van ons gewend zijn. Onze excuses voor het ongemak.

Het was weer geen beste week voor de reputatie van onze overheid. Volgens de Algemene Rekenkamer kan het kabinet maar liefst 15 miljard euro aan uitgaven niet verantwoorden. De administratie bij Defensie is zo’n chaos, dat het überhaupt onduidelijk is of en hoeveel munitie onze jongens en meisjes hebben. Door rekenfouten bij Rijkswaterstaat zijn de kosten van de renovatie van de Afsluitdijk nu al ruimschoots verdubbeld. En het einde is nog niet in zicht.

Dit en meer bespreken Hendrik Noten en Sander Heijne deze week in de podcast waarin niet de groei van de economie, maar de bloei van de samenleving centraal staat.

_________
In de uitzending refereert Sander aan de aflevering over KLM, waarin Ties Joosten te gast was. Deze aflevering is gepubliceerd op 10 februari, met als titel: Hoe lang moet het kabinet de KLM nog in de lucht houden?

https://open.spotify.com/episode/5pFBtXpvQds02yIvQCwVNc?si=b069f70107b74662

Het kabinet en de Europese Commissie willen vanwege de tekorten op de arbeidsmarkt de deur voor arbeidsmigranten uit onder meer Noord-Afrika verder open zetten. Is dit een goed idee, of hebben we gewoon teveel banen?

Verder zijn vrijwel alle beurskoersen in elkaar gezakt, met een grote uitzondering….met olie- en gasbedrijven gaat het dankzij de hoge brandstofprijzen en de oorlog in Oekraïne juist uitstekend. Welke conclusie zouden we daaraan moeten verbinden?

Dit en veel meer bespreken Sander Heijne en Hendrik Noten deze week in de podcast waarin niet de groei van de economie, maar de bloei van de samenleving centraal staat. 

De oplopende inflatie is een lakmoesproef voor de solidariteit binnen onze samenleving. Terwijl al onze euro's minder waard worden, zijn het de laagste inkomens die de hardste klappen krijgen. Gaat het ons lukken om de pijn eerlijk te verdelen, en de sterkste schouders de zwaarste lasten te laten dragen?

Ondertussen heeft in Frankrijk de extreem-rechtse Marine LePen een record aantal stemmen binnengehaald bij de presidentsverkiezingen. Haar geheim? Hameren op, juist, de inflatie.

En dan wachten we in eigen land vol spanning af in hoeverre het kabinet de gaten in de begroting daadwerkelijk gaat vullen door de belastingen voor bedrijven en grote(re) vermogens te verhogen.

Kortom, we hebben weer meer dan genoeg te bespreken in deze aflevering van de podcast Fantoomgroei.

Door te hameren op klassiek sociaaldemocratische waarden als koopkracht voor de minima, maakt de rechtspopulist Marine Le Pen nu een serieus kans om de volgende president van Frankrijk te worden. Ondertussen keert Lilianne Ploumen de politiek de rug toe, en bereikt de inflatie in Nederland recordhoogtes.

Kortom, het is weer tijd voor de podcast waarin niet de groei van de economie maar de bloei van de samenleving centraal staat. Dit keer vragen Sander en Hendrik zich af of de tijd van overvloed voorbij is.

Nadat de Belgische Justitie eerder al invallen had gedaan bij PostNL, zijn de lokale CEO en een topmanager deze week gearresteerd op verdenking van mensenhandel en het leidinggeven aan een criminele organisatie. De zaak is opmerkelijk, te meer daar PostNL (net als vele andere Nederlandse werkgevers) aan deze kant van de grens ook een slechte reputatie hebben als werkgever.

Wat betekent de inval voor Nederland? En zou de Nederlandse overheid ook eens wat nadrukkelijker moeten naspeuren wat er allemaal binnen onze bedrijven gebeurt?

Dit, en veel meer, hoor je deze week in Fantoomgroei!

Automobilisten hebben de prijzen aan de pomp sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne enorm zien stijgen. Het kabinet wil de hoge brandstofprijzen nu dempen door de accijnzen op brandstoffen te verlagen. Is dat sympathiek, of gewoon een heel slecht idee?

En terwijl we worstelen met de oplopende inflatie, is er ook nog iets aan de hand met de lonen; de arbeidsinkomensquote dreigt de komende jaren fors te dalen. Heb je geen idee wat dit betekent, en waarom het belangrijk voor je is? Hendrik legt het Sander (en jou) uitstekend uit in deze aflevering van Fantoomgroei!

Terwijl we alweer bijna naar de stembus mogen, bereikt de oorlog in Oekraïne onze portemonnee. Een liter benzine kost al 2,41 euro, de toch al hoge gasprijzen zijn nogmaals verdubbeld en ook de prijs van brood dreigt te exploderen. En zoals altijd, zijn het weer de mensen met de laagste inkomens de zwaarste klappen vangen.

Wat kunnen we doen om de economische pijn die wij hier (terecht) moeten lijden uit solidariteit met de Oekraïners eerlijker te verdelen?

Sander en Hendrik hebben het er deze week uitgebreid over in de podcast waarin niet de groei van de economie, maar de bloei van de samenleving centraal staat.

PS: Wist je dat je ook vriend kunt worden van Sander en Hendrik? Nee? Ga dan naar www.vriendvandeshow.nl/fantoomgroei

Het is oorlog in Europa. Poetin probeert met veel wapengekletter een democratisch gekozen regering van een groot Europees land af te zetten. De Europese Unie en de Verenigde Staten vechten terug met economisch geweld. Het is een asymmetrisch gevecht, met een ongewisse uitkomst. Maar één ding weten we zeker; de sancties tegen Rusland gaan ons allemaal direct in onze portemonnee raken.

Op korte termijn zullen vooral bedrijven die handel drijven met Rusland forse verliezen moeten incasseren. Maar we zullen ook allemaal meer moeten gaan betalen aan de pomp en voor ons aardgas. En dan zijn er nog de stijgende voedselprijzen nu de graanschuur van Europa in de brand staat. Op de langere termijn zullen we bovendien meer geld gaan uittrekken voor Defensie. Dit is geld dat dus niet meer beschikbaar is voor andere posten, zoals de zorg of het onderwijs.

In deze aflevering vragen Hendrik en Sander zich af in hoeverre we bereid moeten zijn om financieel en economisch te bloeden voor onze democratische principes. Maar ze horen op www.vriendvandeshow.nl/fantoomgroei ook graag van jou welke prijs jij bereid bent om te betalen voor onze democratie.

De inflatie loopt snel op en het einde lijkt nog niet in zicht. Sander en Hendrik duiken (wederom) in de oorzaken en ontdekken dat de waardedaling van ons geld veel structureler is dan de Europese Centrale Bank aanvankelijk hoopte; het is de zoveelste indicator dat ons huidige economisch model op haar laatste benen loopt.

Ze doen hun analyse uitvoerig uit de doeken in deze aflevering van Fantoomgroei.

En natuurlijk kun je nog altijd Vriend worden van deze Show. Als Vriend stel je Hendrik en Sander met een kleine donatie in staat om deze podcast voort te zetten. Bovendien kunnen Vrienden van de Show meepraten over de stelling van de week, en verloten we elke week een boek onder onze vrienden.

Dus wil je meepraten? Of vind je dit simpelweg een fijne podcast die je wil steunen? Ga dan nu naar https://vriendvandeshow.nl/fantoomgroei en word ook vriend!

Onze nationale luchtvaartmaatschappij KLM profileert zichzelf graag als de kurk waarop de Nederlandse economie drijft. Honderdduizenden banen, hoofdkantoren, toeristen en expats, we zouden het allemaal aan de blauwe trots te danken hebben.

Maar hoe terecht is dit beeld? Kan de staat der Nederlanden niet zonder de KLM? Of is het eigenlijk andersom? Tenslotte, al sinds de oprichting in 1919 heeft de belastingbetaler de KLM al talloze keren van een zeker faillissement moeten redden. En met die werkgelegenheid  blijkt het bij nadere bestudering ook wel mee te vallen.

Kortom, het is de hoogste tijd voor een gesprek met FTM-journalist en auteur van het boek De Blauwe Fabel Ties Joosten.

En natuurlijk kun je nog altijd Vriend worden van deze Show. Als Vriend stel je Hendrik en Sander met een kleine donatie in staat om deze podcast voort te zetten. Bovendien kunnen Vrienden van de Show meepraten over de stelling van de week, en verloten we elke week een boek onder onze vrienden.

Dus wil je meepraten? Of vind je dit simpelweg een fijne podcast die je wil steunen? Ga dan nu naar https://vriendvandeshow.nl/fantoomgroei en word ook vriend!

Het nieuwe kabinet heeft tientallen miljarden gereserveerd om klimaatverandering tegen te gaan en om af te rekenen met de stikstofcrisis. Op het eerste gezicht lijkt het een prachtige ontwikkeling voor progressief Nederland. Maar is dat wel zo? Want het is nog onduidelijk hoe het kabinet dit geld wilt uitgeven. Bovendien is het de vraag of we  überhaupt voldoende werknemers hebben om al die mooie woorden om te zetten in daden.

Kortom, moeten we blij zijn met de fondsen, of staat het kabinet op het punt om miljarden te verspillen? Sander en Hendrik bespreken het met econoom Wimar Bolhuis.

En natuurlijk kun je nog altijd Vriend worden van deze Show. Als Vriend stel je Hendrik en Sander met een kleine donatie in staat om deze podcast voort te zetten. Bovendien kunnen Vrienden van de Show meepraten over de stelling van de week, en verloten we elke week een boek onder onze vrienden.

Dus wil je meepraten? Of vind je dit simpelweg een fijne podcast die je wil steunen? Ga dan nu naar https://vriendvandeshow.nl/fantoomgroei en word ook vriend!

In het regeerakkoord wordt vrijwel niets gedaan om de verschillen tussen rijk en arm te overbruggen. Ondertussen blijkt de nieuwe kabinetsploeg buitengewoon vermogend en heeft de rechter een streep gezet door de vermogensrendementsheffing. Hendrik en Sander bespreken het allemaal in deze nieuwe aflevering van de podcast Fantoomgroei.

En natuurlijk kun je nog altijd vriend worden van deze show. Dus vind je dit een fijne podcast, en wil je Sander en Hendrik met een kleine donatie steunen, ga dan naar https://vriendvandeshow.nl/fantoomgroei en word ook vriend!

Na een welverdiende winterstop zijn we terug met een nieuw seizoen Fantoomgroei! In dit nieuwe seizoen gaan we aan de hand van het nieuws nog nadrukkelijker op zoek naar ideeën en oplossingen om de wereld een beetje mooier, eerlijker en duurzamer te maken. Kortom, naar een wereld waar niet de groei van de economie, maar de bloei van de samenleving centraal staat.

In deze eerste aflevering van 2022 buigen we ons over de nieuwe klimaatzaken die ons mogelijk te wachten staan. Want nadat de rechter Shell het afgelopen jaar al veroordeelde, richt Milieudefensie de pijlen nu op 29 andere grote Nederlandse bedrijven. Is dit zinvol? En gaat de rechter het klimaat daadwerkelijk redden?

En dan hebben we zelf ook nog nieuws; vanaf heden is het mogelijk om middels een kleine donatie Vriend van de Show te worden! Dus vind je dit een fijne podcast, en wil je ons steunen? Kijk dan voor meer informatie op https://vriendvandeshow.nl/fantoomgroei en word ook vriend!

In de laatste aflevering van het jaar kijken Hendrik en Sander vooruit. Op het nieuwe jaar, maar ook naar de kansen van een nieuwe generatie. Want de neergang van ons onderwijs werd al lang voor de eerste lockdown ingezet.

 Tijdens de kerst vieren de mannen twee weken vakantie, maar niet getreurd; in de tussentijd zendt NPO1 een nieuwe serie Scheefgroei uit!

De hele serie is nu al beschikbaar op NPO+, en voor de lineaire kijkers staat hieronder het uitzendschema:

 1 – di/ 21-12, 21.50
2. – ma/ 27-12, 22.15
3. – di 28/12, 22.40
4 – zo 2/1, 22.30
5. – ma 3/1, 21.30
6-  - zo 9-1, 22.10

Fijne dagen allemaal!

Het heeft even geduurd, maar het coalitieakkoord is nu eindelijk daar! Hendrik en Sander konden natuurlijk niet wachten om dat (toch niet heel dunne) akkoord te lezen. Maakt dit akkoord een einde aan Fantoomgroei? Of moeten ze toch nog even door? Een eerste analyse.

Terwijl de sociaaldemocraten de macht in Duitsland aan het heroveren waren, liet Sander tijdens de eerste Made for Change-lezing zijn licht schijnen over de vraag waarom we het toch zo moeilijk vinden om de wereld groener en socialer te maken. Een korte terugblik.

Voor iedereen die meer dan twee tientjes op de bank heeft staan is het toch even schrikken; de inflatie blijkt deze maand in Nederland ruim 5 procent te bedragen. Maar hoe erg is dat? Sander en Hendrik buigen zich erover.

Terwijl we afstevenen op een nieuwe lockdown heeft de Tweede Kamer de belastingen voor de hoogste inkomens aanzienlijk verlaagd. En niemand lijkt dit op te merken. Behalve, Hendrik en Sander.

In de week waarin Shell Nederland de rug toekeert bleek Gert-Jan Segers een concept regeerakkoord in de trein te hebben laten slingeren. Genoeg stof dus voor een nieuwe aflevering Fantoomgroei!

Terwijl de grootste vakbond van Nederland verder leegloopt proberen de werkgevers in de thuiswinkelbranche een cao op te tuigen als verdedigingslinie tegen Amazon. Sander en Hendrik later er hun licht over schijnen.

Een dagje later dan gebruikelijk nemen Hendrik en Sander de belangrijkste economische ontwikkelingen van de week onder de loep.

Het was deze week groot nieuws; ambtenarenpensioenfonds ABP doet alle beleggingen in de fossiele sector van de hand. Maar wat schieten we daar nu precies mee op?

Sander en Hendrik hebben in hun studententijd nog volledig vrijwillig een schuld opgebouwd om plezierreisjes en feestjes te bekostigen, maar voor de huidige generatie studenten is lenen bij gebrek aan een basisbeurs nog altijd bittere noodzaak. De Tweede Kamer wil er vanaf, maar ondertussen verandert er niets. Kortom, het is de hoogste tijd voor wat stevige actie.

De gasprijzen schieten door het dak en ook aan de pomp bereiken de brandstofprijzen recordhoogtes. Maar is dat eigenlijk niet gewoon heel goed nieuws? Sander en Hendrik buigen zich erover.

De horeca, de zorg, het onderwijs en de supermarkten. Allemaal kampen ze met personeelstekorten. Voor de werkgevers ligt de oplossing voor de hand; we moeten gewoon een paar uurtjes meer gaan werken. Maar kan dat wel? En lossen we daarmee de krapte op de arbeidsmarkt op? Nee dus, blijkt uit een nieuw onderzoek van Hendrik. Hij licht het uitgebreid toe in de nieuwste aflevering van Fantoomgroei.

Terwijl we in Nederland hard afstevenen op de restauratie van het gevallen kabinet, gaan Sander en Hendrik even buurten bij de buren. Nu de Britten back in control zijn, is er geen druppel benzine meer te krijgen in het land. Ondertussen hebben de Duitsers de sociaaldemocraten weer op het schild geheven. Zijn de Duitse verkiezingen een voorbode van een nieuwe linkse Europese lente in?

De rijtoer bleef dit jaar bij Prinsjesdag achterwege, net als concrete maatregelen van het kabinet om de wooncrisis, het klimaatprobleem en al die andere grote problemen van Nederland te bestrijden. Sander en Hendrik laten hun licht schijnen op de troonrede, en over wat deze zegt over de bestuurlijke staat van ons land.

'Groene industriepolitiek' is het nieuwe buzzwoord in politiek Den Haag. Wat is het? En hoe kansrijk is het? Sander en Hendrik leggen het uit.

Als het aan de organisatoren van het Woonprotest ligt, belooft het een hete herfst te worden. De komende weken en maanden gaan huizenzoekers overal in het land de straat op om een radicaal anders woonbeleid te eisen. En dat, zo concluderen Sander en Hendrik, is hard nodig.

Waar Mark Rutte en Wobke Hoekstra als 5,5 maand geen zin hebben om over de inhoud te spreken, lopen Hendrik en Sander zich weer warm om zich vanaf de zijlijn met de politieke economie te bemoeien. Het is tijd voor een nieuw seizoen Fantoomgroei.

Vandaag sluiten Hendrik en Sander de zomerserie af met een van de beste boeken die de afgelopen jaren zijn verschenen. Op het eerste gezicht lijkt dit meesterwerk van Roxane van Iperen vooral het overlevingsverhaal van twee joodse zusjes tijdens de Duitse bezetting. Maar het boek leest ook als een waarschuwing aan onze tijd; woorden doen ertoe.

Met name progressieve politici proberen de wereld te veranderen met argumenten en ideeën. Maar laten we eerlijk zijn, een groot deel van het electoraat lijkt hier tamelijk immuun voor. Het boek van deze week leert ons waarom.

Het is misschien wel een van de meest invloedrijke boeken van deze eeuw. Tenminste, wel op het denken van Hendrik en Sander. Daarom bespreken ze deze week de Shockdoctrine van de onvolprezen Naomi Klein.

Deze zomer bespreken Hendrik en Sander de grote boeken die hen inspireren. Vandaag Het Grote Gevecht, waarin onderzoeksjournalist Jeroen Smit laat zien dat zelfs CEO's van beursgenoteerde ondernemingen niet het mandaat hebben om hun bedrijven blijvend te verduurzamen. 

Er zijn weinig economen die het denken van Sander en Hendrik zo hebben gevormd als Mariana Mazzucato. Hoogste tijd dus om haar werk onder de loep te nemen!

Dat de klassenstrijd nog lang niet gestreden is wordt pijnlijk zichtbaar gemaakt in De Onmisbaren. In een vlammend doch liefdevol betoog neemt voormalig SP-voorman Ron Meyer ons mee naar zijn jeugd in de achterstandswijk in Heerlen waar hij opgroeide. Het is een absolute must read voor eenieder die wil begrijpen waarom een steeds groter deel van het electoraat haar vertrouwen in de politiek heeft verloren.

Kortom, De Onmisbaren mag niet ontbreken in onze zomerserie over boeken die Sander en Hendrik inspireren.

[Oeps! Eerder vandaag publiceerden we een bestand waarin alleen Hendrik te horen was. Onze excuses voor het ongemak]

Na een jaar dat in vele opzichten krankzinnig was, genieten Hendrik en Sander van een welverdiende zomerstop. Maar niet voordat ze een serie podcasts hebben opgenomen over de boeken die hun inspireren. In deze eerste aflevering van de zomerserie komen de mannen superlatieven tekort tijdens hun bespreking van het meest recente meesterwerk van David van Reybrouck. Het is tijd voor Revolusi!

Het was in alle opzichten een bewogen jaar. Van Black Lives Matters en de stikstofcrisis tot de bijna-val van Mark Rutte en de aankondiging van een heuse nieuwe natie. In deze laatste reguliere aflevering voor de zomer blikken Hendrik en Sander terug.

Terwijl de zon uitbundig scheen, sloot de polder een akkoord met grote impact voor alle werkenden. Tenminste, als het kabinet de toch wel spectaculaire afspraken overneemt. Hendrik en Sander bespreken het.

In een historisch vonnis stelt de rechtbank in Den Haag Shell verantwoordelijk voor de klimaatschade die de brandstoffen van het concern veroorzaken. Maar daarmee is de planeet nog niet gered. Ook pensioenfondsen als het ABP zouden veel meer kunnen - en moeten - doen om het klimaat te redden. Dit betoogt Hiske Arts van gofossilfree.org/nl/. Sander en Hendrik praten met haar.

De Amerikaanse president Joe Biden lanceert het ene na het andere plan om zijn land groener en socialer te maken. Van de aanpak van belastingontwijking en hogere lasten op kapitaal tot een verhoging van de minimum lonen en verstrekkende klimaatplannen.

Rest de vraag of het beleid van Biden daadwerkelijk een einde gaat maken aan fantoomgroei in de VS? Of is het vooral window dressing om zijn progressieve achterban te behagen? Sander en Hendrik bespreken het met niemand minder dan Amerika-kenner en hoofdeconoom van Rabo Research Menno Middeldorp.

Rutte beloofde de bestuurscultuur met 'radicale ideeën' te veranderen. Toen hij zijn plannen bij Nieuwsuur had ontvouwen, constateerde de presentator resoluut geen radicaal idee te hebben gehoord. En ook Sander en Hendrik hoorden weinig nieuws in Rutte's belofte om 'de  burger centraal te stellen' en 'de menselijke maat' terug te brengen in het beleid.

Ze bespreken de ideeën van Rutte en het debat over de formatie met voormalig politicus en columnist Zinhi Özdil.

Zakenkrant de Financial Times maakte een bijzondere serie: is het tijd voor een ‘new deal’ voor de jeugd? De krant staat niet bepaald bekend om haar linkse sympathieën, dus wat is er aan de hand nu zelfs deze journalisten dit op de agenda zetten?

Ten eerste is de Coronacrisis een behoorlijke herverdeling van jong naar oud: jongeren zitten thuis, zagen hun vrienden niet, konden niet naar scholen en/of universiteiten toe, raakten bovenmatig hun werk kwijt en zijn straks als laatste aan de beurt terwijl gevaccineerden via organisaties als Senior Vakantieplan al worden opgeroepen reizen te boeken. Bovendien gaf de Nederlandse overheid historische bedragen uit die nog een flink aantal jaar in de boeken blijven staan.

Maar het gaat verder dan de coronacrisis: op allerlei terreinen lijken jongere generaties de boot te missen die voor ouderen wel nog keurig lag te wachten. Vandaag hebben Hendrik en Sander het er dus over: is het inderdaad tijd voor een new deal voor de jeugd?

Uitgerekend in de week dat de mannen elkaar mogen feliciteren met een nieuwe mijlpaal in hun missie, moet Hendrik verstek laten gaan vanwege een ordinaire griep. Gelukkig hebben we een waardige vervanger gevonden voor de Noot. Sander gaat in gesprek met politiek filosoof en hoogleraar sociale geografie Ewald Engelen.

Ewald en Sander spreken over de propaganda van het bestaande, de grote economische vergetelheid en de misvatting dat er zoiets bestaat als een top-econoom. Klinkt vaag? Is het niet. Dus luister en huiver. 

Het waren weken zoals Hendrik en Sander die zelden meemaken. Terwijl Fantoomgroei diende als inspiratie voor een op primetime uitgezonden televisieprogramma op NPO1, werden ze er door het Centraal Bureau voor de Statistiek van beticht te hebben bijgedragen aan 'een onjuist collectief bewustzijn'. Kortom, er is weer genoeg om over te praten.

Vorige week spraken we ons behoorlijk stevig uit: het tijdperk van Mark Rutte moest toch maar eens tot een einde gaan komen.

In het Kamerdebat de volgende dag leek het zowaar te gaan gebeuren. Maar de demissionair premier overleefde ternauwernood een motie van wantrouwen. En dus hangt zijn lot niet meer aan een zijden draadje maar aan een elastiek: het kan nog steeds knappen, maar zeker is het niet.

Om uit de impasse te komen is niemand minder dan Herman Tjeenk Willink aangesteld als informateur. Wie is deze man? En wat kan zijn invloed zijn op de informatie waarin – volgens alle partijen – vooral een nieuwe bestuurscultuur centraal moet staan?

Het had zo’n mooi voorjaar moeten worden voor de VVD van Mark Rutte: voor de vierde keer de grootste partij bij de verkiezingen en een straatlengte voorsprong op nummer twee D66. Een liberaal motorblok stond klaar voor de start en een vierde ambtstermijn leek binnen handbereik.

En toen gooide vier woordjes roet in het eten: 'positie Omtzigt', functie elders. Een enorme blunder maar ook tekenend voor de bestuursstijl van Mark Rutte.

Want wat zegt deze blunder over de verhouding tussen de premier en het parlement? Hoe snel krijgen we nog een nieuw kabinet in deze crisistijd? En kan dat kabinet er eigenlijk nog wel komen met Rutte aan het roer?

We wagen ons in deze aflevering aan wat platte speculatie over de politieke toekomst van Nederland.

Het is de week van de verkiezingen. En die waren nog voor de eerste exitpolls verschenen al historisch.  Want de campagnes gingen over corona, nieuwe partijen, het ene na het andere mediarelletje en wie met wie een coalitie wil gaan vormen. 

Ondertussen verandert er misschien wel iets ingrijpenders. Want waar tijdens een lijsttrekkersdebat in 2017 alle licht gegeneerde mannen toch maar Marianne Thieme naar voren duwden op de foto als enige vrouw, is dat in 2021 echt anders.

Komt er in de Nederlandse politiek serieus plaats voor vrouwelijk leiderschap? En wat voor betekenis heeft dat? We praten erover met politicoloog en auteur Julia Wouters.

Welkom in de wereld van Fantoomgroei. 

In zijn boek 'Zo hadden we het niet bedoeld' beschrijft Jesse Frederik minutieus hoe de overheid haar burgers in de vernieling hielp, terwijl pers en politiek vooral waren geïnteresseerd in mediarelletjes en hun positie op de de politieke apenrots.

In de beeldvorming is de Belastingdienst uitgegroeid tot de grote boeman, maar Jesse toont ons hoe ook het kabinet, het parlement, de ambtenarij en de media steken lieten vallen.

En de kiezer? Die gaat evenmin vrijuit. Wij keken liever naar het politieke spektakel van stamelende bewindspersonen dan naar de techniek van de meedogenloze wetgeving, die op klaarlichte dag, door het parlement werd geloodst. Met alle gevolgen van dien.

Jesse Frederik is deze week te gast bij Fantoomgroei. Luister naar zijn huiveringwekkende betoog over de staat van onze democratie.

De verkiezingsprogramma's zijn weer doorgerekend door het Centraal Planbureau. Rest de vraag;  wat schieten we daar als kiezers nu eigenlijk mee op?

Weinig, als we de neoliberale econoom Friedrich Hayek mogen geloven. Toen hij in 1974 de Nobelprijs voor de economie in ontvangst nam, trakteerde hij zijn collega’s op een onverwachte speech, waarin hij ‘de pretentie van kennis’ aanviel. 

'Wij economen worden vaak gevraagd precies die problemen op te lossen die we met onze eerdere aanbevelingen hebben veroorzaakt', aldus Hayek. 'Die mislukkingen komen vaak voort uit onze ‘wetenschappelijke houding’, waarin we de economie als natuurkunde gebruiken.'

Economen kunnen helemaal niet zulke precieze voorspellingen doen over de wereld, volgens Hayek. Zijn conclusie was daarom dat we vooral de markt haar werk moesten laten doen, als mensen het toch niet konden weten.

Met zijn conclusie hoef je het niet eens te zijn om zijn opmerking te delen. Want deze week was het weer tijd voor een typisch Nederlands verschijnsel: het doorrekenen van partijprogramma’s. Wie scoort de meeste koopkracht, groei en werkgelegenheid? En hoe zit het met de overheidsschuld in – je hoort het goed – het jaar 2060? 

Deze week praten Hendrik en Sander over dit wonderlijke verschijnsel. Wat hebben we hier als kiezer nou aan? En wat hebben we er vooral ook níet aan?

Je zou het bijna vergeten, maar over drie weken mogen we alweer naar de stembus! In potentie is dit de uitgelezen kans om voorgoed af te rekenen met het fenomeen fantoomgroei. Want jij hoopt toch ook dat we als land na 17 maart een andere koers inslaan? Duurzamer. Socialer. Barmhartiger.

Maar hoe realistisch is dat, met een electoraat dat vastbesloten lijkt om premier Mark Rutte aan een nieuwe termijn te helpen? En wat moet je eigenlijk stemmen? Die vraag stellen Hendrik en Sander zichzelf in deze nieuwe aflevering van de podcast Fantoomgroei. Wie hoopt op een pasklaar stemadvies, komt bedrogen uit. De mannen desalniettemin tot een verrassend nieuw inzicht.

Terwijl we kosten noch moeite sparen om het coronavirus te bestrijden, is er al decennialang een nog dodelijkere epidemie gaande. Ieder jaar sterven in Nederland 20.000 mensen aan de gevolgen van roken. Maar anders dan bij corona, investeren we nauwelijks in tabakspreventie. En erger, de gemiddelde Nederlander heeft geen idee hoe schadelijk roken nu eigenlijk is.

Weet jij bijvoorbeeld hoeveel procent van de rokers overlijdt voor hun pensioen? Of hoeveel procent van de jongeren die een sigaret probeert uiteindelijk verslaafd raakt? En hoeveel dit de samenleving kost? 

In de nieuwe aflevering van Fantoomgroei proberen Sander en Hendrik een antwoord te vinden op die grote vraag: moeten we tabak verbieden? Daarvoor ging Sander op bezoek bij Wanda de Kanter, longarts en activist tegen de tabaksindustrie. Haar betoog is keihard én glashelder. 

Voor meer info over Wanda haar campagnes: www.tabaknee.nl

Terwijl Hendrik deze week bij een gebrek aan rijdende treinen zijn bezoek aan het Limburgse Heuvelland noodgedwongen moest verlengen, werd Sander op twitter massaal herinnerd aan het verhaal dat hij negen jaar geleden schreef over het grote spoorinfarct van 2012.

De afgelopen jaren hebben we allemaal kunnen zien dat de problemen op het spoor symptomatisch zijn voor de wijze waarop we de overheid hebben uitgekleed. Vakministeries zijn gedegradeerd tot inkooporganisaties. Het ontbeert de overheid aan de kennis om grote projecten - van een vaccinatieprogramma tot het aanleggen van spoorlijnen tot IT-projecten, tot een goed einde te brengen.

Alle redenen dus om nog eens op een rijtje te zetten waarom niet sneeuw en ijs, maar mislukte marktwerking het Nederlandse spoor bij het minste of geringste plat legt. En wat we daarvan kunnen leren over de kwaliteit van het openbaar bestuur in Nederland.

'Onze welvaart gaat eraan als we niets doen aan de arbeidsmarkt.' Met deze ronkende woorden presenteerde de voormalig topambtenaar Hans Borstlap een jaar geleden zijn lang verwachte rapport met oplossingen voor een gezonde arbeidsmarkt.

Borstlap was blij met alle commotie die zijn schrijven teweeg bracht in de polder. Maar zoals afgelopen jaar met alle grote thema's is gebeurd in politiek Den Haag, verstomde het debat op slag toen de eerste coronagolf het land overspoelde.

Met verkiezingen op komst, trekken Hendrik en Sander het rapport met frisse tegenzin uit de kast. Want ja, praten over de arbeidsmarkt is al snel....een tikkeltje saai. Toch ontkomen we er niet aan. De arbeidsmarkt behoort tot de belangrijkste onderwerpen waar de verkiezingen in maart waarschijnlijk niet over zullen gaan. En de keuzes die een nieuw kabinet op dit terrein maakt, raken ons allemaal direct in onze portemonnee. 

Bestsellerauteur Floor Milikowski is te gast! Sander en Hendrik bestoken haar met citaten van opgewonden politici die vrezen voor een burgeroorlog, en die overwegen om het leger in te zetten tegen 'het schuim der aarde', zoals de burgemeester van Eindhoven de relschoppende jongeren in zijn stad noemt.

Floor doet een alternatief voorstel. Wat nou als we eens zouden afstappen van het idee dat Nederland een BV is. En we in plaats van de voorzieningen voor kansarme jongeren te saneren, gewoon weer eens een paar centen investeren in al die miljoenen vergeten Nederlanders. Gewoon, omdat we een beschaafd land zijn. Hoe zou de wereld er dan uitzien?

Premier Rutte noemt de Toeslagenaffaire 'een smet op zijn premierschap'. Als ware het een bedrijfsongeval. Maar is dat wel zo? Of is Nederland onder zijn leiding verworden tot een dictatuur van de meerderheid? En hebben we de duimschroeven voor de sociaal kwetsbaren hier structureel veel te hard aangedraaid?

In deze aflevering van Fantoomgroei buigen Sander en Hendrik zich over de staat van de rechtstaat. Ze komen tot een schokkend inzicht; de Toeslagenaffaire is geen noodlottig ongeval, maar was haast onvermijdelijk in een land met een gesloten overheid die wordt bestierd door politici met een gitzwart mensbeeld.

De mannen wilden het jaar rustig en optimistisch beginnen, maar de mislukte staatsgreep in de Verenigde Staten bracht Sander ertoe om het boek De Anatomie van het Fascisme uit de kast te trekken. Aan de hand van dit standwerk van de Amerikaanse hoogleraar Robert O. Paxton, analyseren Sander en Hendrik wat de bestorming van het Capitool ons leert over de staat van de democratie in de VS. Maar ook welke lessen we hier in Nederland uit moeten trekken, met oog op de verkiezingen in maart.